W środę, 15 listopada, podczas konferencji prasowej zorganizowanej w Wiedniu, minister obrony Austrii Klaudia Tanner ogłosiła plany zakupu systemu obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej w ramach inicjatywy European Sky Shield pod auspicjami Niemiec. Nieoficjalnie, kandydatami mają być amerykański system średniego zasięgu MIM-104 Patriot i izraelski dalekiego zasięgu Arrow-3 (Chetz-3).
MIM-104 Patriot / Zdjęcie: Archiwum MILMAG
Minister poinformowała, że wkrótce przedłoży parlamentowi odpowiedni projekt ustawy w tej sprawie. Jednak z uwagi, że jesienią 2024 odbędą się wybory parlamentarne, inicjatywa może być przedmiotem realizacji kolejnego rządu. Zwłaszcza, że obecne plany przewidują podpisanie umowy najpóźniej do końca 2026, po uprzednim wyborze dostawcy, tak aby dostawy mogły się rozpocząć najwcześniej w 2027. Nie poinformowano o budżecie jaki jest przewidziany na ten program.
Według mediów austriackich zakup ma być realizowany wspólnie z Niemcami, jak również szkolenia personelu, dlatego najpoważniejszymi kandydatami są właśnie MIM-104 Patriot, który jest obecnie modernizowany w Bundeswehrze oraz Arrow-3, na zakup którego Berlin podpisał umowę 28 września.
Plan zakupu systemów obrony powietrznej średniego/dalekiego zasięgu jest kolejnym, po ogłoszeniu 12 września chęci pozyskania 8 baterii systemu krótkiego zasięgu IRIS-T, elementem wkładu austriackiego w europejską inicjatywę kolektywnej obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej European Sky Shield, w której liderem są Niemcy. 14 października 2022 do inicjatywy dołączyły Belgia, Bułgaria, Czechy, Estonia, Węgry, Łotwa, Litwa, Królestwo Niderlandów, Norwegia, Słowacja, Słowenia, Rumunia, Wielka Brytania oraz Finlandia. 15 lutego br. dołączyły Szwecja i Dania, a w lipcu właśnie Austria oraz Szwajcaria. Zakup IRIS-T SLM ogłosiły dotąd, oprócz Austrii i Niemiec, także Słowenia, oraz wspólnie Łotwa i Estonia.
Arrow-3 / Zdjęcie: Ministerstwo Obrony Izraela
Z uwagi na status neutralności militarnej Austrii pojawiły się krytyczne opinie na temat dołączania Wiednia do ponadnarodowych inicjatyw obronnych. Jednak kanclerz Karl Nehammer odpowiedział w ubiegłą środę, że ostateczna decyzja o zaangażowaniu zostanie podjęta w Wiedniu. Powiedział, że ani inicjatywa European Sky Shield, ani zamówienia na systemy obrony powietrznej w żaden sposób nie ograniczą neutralności militarnej Austrii, zamiast tego uczynią ją defensywną i wiarygodną.
Po wielu latach niskich wydatków obronnych, rosyjska pełnoskalowa inwazja na Ukrainę 24 lutego 2022 wywołała nową falę zamówień dla austriackich sił zbrojnych. Rząd w Wiedniu zamierza do 2027 niemal podwoić swoje wydatki na obronność, z 2,7 mld EUR w 2022 do do 5,25 mld EUR. W ostatnim czasie Austria ogłosiła zakup m.in. nowych śmigłowców wielozadaniowych AW169M i samolotów transportowych C-390 Millenium oraz modernizację 112 transporterów opancerzonych ASCOD Ulan.
Warto zauważyć, że do 1990, na mocy austriackiego traktatu państwowego z 15 maja 1955, przywracającego Austrii suwerenność na jej terytorium, Wiedniowi zakazano posiadania jakiegokolwiek uzbrojenia o zasięgu ponad 30 km. Siły zbrojne Austrii, w zakresie obrony powietrznej, dysponują obecnie 59 przenośnymi wyrzutniami pocisków przeciwlotniczych bliskiego zasięgu MBDA Mistral i 24 holowanymi armatami GDF-005 kal. 35 mm. Jednakże podczas pokazów lotniczych AirPower22 w Zeltweg zaprezentowano mobilny zestaw Pandur Evo SHORAD (Short-Range Air Defense), złożony z dwóch pojazdów przenoszących wyrzutnię czterech pocisków przeciwlotniczych bardzo krótkiego zasięgu ATLAS-RC z pociskami Mistral 3 oraz lekki, trójwspółrzędny radar Saab Giraffe 1X 3D o zasięgu wykrywania 75 km.