Austria odbiera śmigłowce Leonardo AW169M

21 grudnia br. włoska spółka Leonardo poinformowała o przekazaniu Ministerstwu Obrony Austrii pierwszego z 18 lekkich śmigłowców wielozadaniowych AW169M oraz o rozszerzeniu umowy bazowej z 2 grudnia 2021 przez zamawiającego na 18 kolejnych egzemplarzy (Duża partia AW169M dla Austrii).

AW169M w barwach sił zbrojnych Austrii / Zdjęcie: Bundesheer

Rzeczona umowa ramowa, rozszerzona 13 stycznia 2022 o umowę produkcyjną o wartości 364 mln EUR (wówczas 1,65 mld zł) przewidywała montaż końcowy austriackich wiropłatów we włoskich zakładach Leonardo w Vergiate, w regionie Lombardia, w prowincji Varese, w północnej części kraju. Dostawy rozpoczęto bez opóźnień, zgodnie z zapisami umowy międzyrządowej. Pierwszy AW169M został przekazany zamawiającemu w bazie lotniczej Tulln-Langenlebarn Brumowski, leżącej ok. 5 km na wschód-południowy wschód od miasta Tulln an der Donau, w kraju związkowym Dolna Austria.

Podczas ceremonii z udziałem wyższego kierownictwa spółki Leonardo, resort obrony Austrii sygnował aneks do umowy bazowej, rozszerzający zamówienie o kolejne 18 śmigłowców. Pierwsze austriackie załogi śmigłowców przechodzą już wstępne szkolenie przeprowadzone w Akademii Szkoleniowej Leonarda w Sesto Calende we Włoszech i będą wspierane przez wojska lądowe Włoch, głównego użytkownika tych wiropłatów (Dostawy HH-139B dla włoskich wojsk lotniczych, Włochy odbierają pierwszy AW169 ABC, AW169M MA dla włoskich wojsk lądowych).

Alessandro Profumo, dyrektor generalny Leonardo, powiedział: Z wielką przyjemnością widzimy pierwszego AW169M LUH tutaj w Austrii i z zadowoleniem przyjmujemy decyzję o dalszym rozszerzeniu floty. Z niecierpliwością oczekujemy jeszcze większego wkładu w najbardziej zaawansowane technologicznie i opłacalne rozwiązanie, aby spełnić surowe wymagania określone we współpracy między dwoma rządami. Jesteśmy zaangażowani w utrzymanie tego ważnego i rozwijającego się programu.

Gian Piero Cutillo, dyrektor zarządzający Leonardo Helicopters, dodał: Wdrożenie tego programu i przekazanie pierwszego śmigłowca zgodnie z harmonogramem dostaw jest wynikiem niesamowitej współpracy wszystkich zaangażowanych stron. Wiemy, że wyjątkowa technologia, wydajność, możliwości wielozadaniowe i kompletne usługi tego typu znacznie zwiększą zdolności obronne i reagowanie w sytuacjach kryzysowych, tym bardziej dzięki dzisiejszej decyzji o poleganiu na jeszcze większej flocie w przyszłości.

🔴#PressRelease The Austrian Ministry of Defence’s #AW169M LUH #helicopter programme set a major milestone today with the delivery of the first aircraft from an initial order of 18 units https://t.co/3LjmZoSiEm pic.twitter.com/Ium32zXkFO

— Leonardo Helicopters (@LDO_Helicopters) December 21, 2022

Kadłub AW169 ma 14,645 m długości, 2,53 m szerokości i 4,5 m wysokości. Średnica głównego wirnika to 12,12 m. Śmigłowiec jest napędzany dwoma silnikami turbowałowymi Pratt & Whitney PW210A, w pełni sterowanymi cyfrowo za pomocą systemu FADEC. Zapewniają prędkość maksymalną 306 km/h, zasięg 820 km i maksymalny czas lotu 4 godz. 20 min. Co ciekawe, na potrzeby włoskiego użytkownika wojskowego, maksymalna masa startowa została zwiększona z 4800 do 5100 kg.

Wśród 18 wiropłatów z austriackiego zamówienia podstawowego, 6 ma zostać dostarczonych w konfiguracji szkolno-treningowej AW169B, a pozostałe 12 w konfiguracji wielozadaniowej AW169MA (podobne proporcje w przypadku wykorzystania opcji). Pierwsza transza zastąpi w wojskach lotniczych (Österreichische Luftstreitkräfte) 21 lekkich śmigłowców SA316 Aérospatiale Alouette III, będących w użyciu od 1967 i które zostaną wycofane do 2023, natomiast druga transza zastąpi 10 lekkich śmigłowców rozpoznawczych Bell OH-58B Kiowa, których następca był poszukiwany od 2013.

Negocjacje w sprawie zakupu nowych śmigłowców w obecnej formule trwały od 2019, co ciekawe – było to dwunaste (!) podejście. Początkowo Włosi oferowali AW109, a wśród konkurentów były Bell 429 i Airbus Helicopters H145M. Przy czym początkowo poszukiwano dostawcy 13 wiropłatów. Jednym z wymogów były specjalistyczne płozy, przeznaczone do lądowania w górach na śniegu. Nowe wiropłaty dołączą do 23 śmigłowców Bell 212 i 8 S-70A-42 Black Hawk, do których dokupiono też 3 kolejne UH-60M (Austria kupuje śmigłowce).

Choć opieszałość austriackiego rządu może dziwić, to w przypadku pozyskania na początku tego stulecia Black Hawków było podobnie. Pomimo, że przez dziesięciolecia wojsko sygnalizowało konieczność zakupu nowych śmigłowców przystosowanych do transportu 20-25 osób, decyzja zapadła dopiero w wyniku nacisków opinii publicznej. Impulsem było zejście lawiny w gminie uzdrowiskowej Galtür 23 lutego 1999 w wyniku której zginęło 31 osób. Akcję ratowniczą musiały wesprzeć śmigłowce niemieckich sił zbrojnych.

Poza siłami zbrojnymi Włoch i Austrii, zmilitaryzowany wariant AW169 trafił także do innych służb mundurowych. Mianowicie do włoskiego Korpusu Straży Skarbowej (Corpo della Guardia di Finanza), który zamówił 12 listopada 2018 łącznie 22 śmigłowce za równowartość 280 mln EUR, z których pierwszy został dostarczony 14 listopada 2019. Dostawy zakończą się w 2024. Oprócz tego cztery wiropłaty zamówił Katar dla swoich emirskich wojsk lotniczych – co zostało potwierdzone 26 lutego 2021. Pierwszy z wiropłatów został przekazany zamawiającemu.