W czwartek, 18 stycznia, agencja prasowa Reuters poinformowała, że amerykański program GBSD (Ground Based Strategic Deterrent), w ramach którego powstaje międzykontynentalny rakietowy pocisk balistyczny (Intercontinental Ballistic Missile, ICBM) typu LGM-35A Sentinel, przekroczył budżet o co najmniej 37%. Nowy system uzbrojenia, będącego naziemnym komponentem amerykańskiej triady nuklearnej, ma zastąpić pociski typu LGM-30G Minuteman III.
Grafika: Northrop Grumman
Jak czytamy, we wrześniu 2020 program GBSD został oszacowany na 95,8 mld USD (wg aktualnej kursu średniego: 387,6 mln zł), podczas gdy obecnie amerykańskie wojska lotnicze (US Air Force, USAF) szacują go na co najmniej 131 mld USD (524,5 mld zł), ale może nie być to wartość ostateczna. Ta zostanie ogłoszona najwcześniej latem br., gdy sekretarz obrony USA zakończy przegląd programu GBSD. Co ciekawiej, już szacunki sprzed czterech lat oznaczały wzrost o 10 mld USD w porównaniu z założeniami z 2016 i aż o 32,3 mld USD wyższe niż jego początkowo planowano, czyli tylko 53,5 mld USD (USA: Koszty nuklearnego odstraszania wzrosną).
Najnowszy, co najmniej 37-procentowy wzrost kosztów od poprzednich szacunków ma wynikać z sytuacji ekonomicznej po pandemii COVID-19, jak i inflacji wywołanej wojną rosyjsko-ukraińską. Ponadto, obecny harmonogram zakłada, że proces wymiany pocisków LGM-30G Minuteman III na LGM-35A Sentinel rozpocznie się dopiero w 2031, a nie jak planowano w 2027.
Tymczasem, 16 stycznia br., główny wykonawca w programie GBSD, spółka Northrop Grumman poinformowała o zakończeniu pełnego testu statycznego dwustopniowego silnika rakietowego do pocisku Sentinel, który zrealizowano w kompleksie badawczym Arnold (Arnold Engineering Development Complex, AEDC) w bazie lotniczej USAF o tej samej nazwie w stanie Tennessee. Próby zrealizowano w komorze próżniowej symulującej lot w górnych warstwach atmosfery i przestrzeni kosmicznej.
Wcześniej, 5 kwietnia 2023, Centrum Uzbrojenia Nuklearnego Sił Powietrznych USA (Air Force Nuclear Weapons Center, AFNWC) opublikowało zapytanie o informację (Request For Information, RFI) w sprawie nowych głowic bojowych o kryptonimie NGRV (Next Generation Reentry Vehicle) na potrzeby omawianego programu.
13 marca 2023 Departament USAF przedłożył poprawki do projektu budżetu obronnego NDAA na rok fiskalny 2024, w którym wnioskował m.in. o 3,7 mld USD na program GBSD, a 16 lutego 2023 Northrop Grumman informowała o pomyślnym zakończeniu serii testów tunelowych modelu w skali przyszłego pocisku.
LGM-35A Sentinel
W program GBSD zostanie zaangażowanych łącznie ponad 10 tys. osób w całych USA. Według pierwotnych założeń USAF, pociski LGM-35A Sentinel mają zapewnić ciągłość strategicznego odstraszania i będą kosztować mniej niż przedłużenie żywotności obecnego systemu, składającego się ze starzejących się pocisków LGM-30G Minuteman III. Zastąpienie pocisków z lat 1970. modernizuje naziemną odnogę triady nuklearnej i zakończy ponad 60 lat służby Minutemana.
Obecny naziemny komponent odstraszania termonuklearnego USA składa się z 450 wspomnianych pocisków balistycznych LGM-30G Minuteman III, rozmieszczonych w bazach lotniczych F.E. Warren (90. Skrzydło Rakietowe USAF), Minot (91. Skrzydło) i Malmstrom (341. Skrzydło). LGM-35A Sentinel zostaną rozmieszczone w tych samych lokalizacjach.
Warto dodać, że USAF nadzoruje obecnie również program wdrożenia zmodernizowanych głowic bojowych W87-1/Mk-21A o mocy 475 kT jako uzupełnienie starszych W87-0/Mk-21 o mocy 300 kT oraz jako następców W78/Mk-12A o mocy 335-350 kT, przenoszonych przez wspomniane pociski Minuteman III. Co ciekawe, według obecnych planów, pociski Sentinel zostaną na początek przezbrojone, zarówno w W87-0/Mk-21, jak i W87-1/Mk-21A. Oznacza to, że głowice NGRV będą albo trzecim typem uzbrojenia przenoszonym przez nowe pociski albo docelowym, po wycofaniu starszych (W87-1/Mk-21A mają zostać wdrożone po 2030 roku). Wszystko zależy od sukcesu programu zakupowego (USA opracują bombę termonuklearną B61-13 o większej mocy, Miliardy na dalszy rozwój i wsparcie pocisków balistycznych Trident, Głowice jądrowe W76-2 rozmieszczone).