W środę, 28 czerwca br., biuro RCCTO (Rapid Capabilities and Critical Technologies Office) amerykańskich wojsk lądowych (US Army) poinformowało o przeprowadzeniu ćwiczenia ogniowego baterii mobilnych wyrzutni rakietowych Typhon (pol. Tyfon – pół-człowiek, pół-wąż z mitologii greckiej) podczas którego po raz pierwszy wystrzelono pocisk manewrujący RGM-109M Tomahawk Block V.
Bateria mobilnych wyrzutni rakietowych Typhon
Strzelanie odbyło się dzień wcześniej, we wtorek 27 czerwca br. Przeprowadziła je 1. Wielodomenowa Grupa Zadaniowa (1st Multi-Domain Task Force), wydzielona z 5. batalionu 3. Pułku 17. Brygady Artylerii Polowej US Army z połączonej bazy Lewis-McChord (w stanie Waszyngton) wraz z biurem wykonawczym US. Navy ds. lotnictwa bezzałogowego i uzbrojenia uderzeniowego (US Navy Program Executive Office Unmanned Aviation and Strike Weapons). Co ciekawiej, przy okazji poinformowano, że wcześniej w tym roku po raz pierwszy wystrzelono z wyrzutni drugi obsługiwany typ uzbrojenia, czyli zmodyfikowany, przeciwokrętowy pocisk rakietowy RIM-174 SM-6 ERAM. Oba testy potwierdziły zakładane zdolności bojowe systemu Typhon.
O dostawie pierwszej baterii systemu Typhon, opracowanego i pozyskanego w ramach programu MRC (Mid-Range Capability), informował producent i główny integrator, spółka Lockheed Martin, 19 stycznia br.
Bateria systemu Typhon składa się z czterech wyrzutni rakietowych (każda z czterema komorami startowymi) opartych na okrętowej, uniwersalnej wyrzutni pionowego startu Mark 41 (Vertical Launch System, VLS) i wozu dowodzenia (Battery Operations Center, BOC), holowanych przez transporter Oshkosh M983A4 HEMTT (Heavy Expanded Mobility Tactical Truck), pojazdu transportowo-załadowczego oraz pojazdu wsparcia dowodzenia na podwoziu HMMWV (BOC Support Vehicle, BSV; niewykluczone, że w przyszłości zastąpi go JLTV).
Wozy BOC zostały zintegrowane m.in. z zaawansowanym artyleryjskim systemem dowodzenia AFATDS (Advanced Field Artillery Tactical Data System) czy systemem koordynacji automatyzacji operacji połączonych w głębi przeciwnika JDOCS (Joint Automated Deep Operations Coordination System).
Pojedyncza wyrzutnia systemu Typhon / Zdjęcia: US Army
US Army zdecydowała o wdrożeniu na uzbrojenie pocisków RGM-109M Tomahawk Block V i RIM-174 SM-6 ERAM w lipcu 2020, a już w listopadzie tego samego roku prace zlecono Lockheed Martin Rotary and Mission Systems. Koncepcję i harmonogram wdrożenia systemu Typhon zaprezentowano publicznie 11-13 października 2021 na waszyngtońskiej wystawie AUSA (Association of the United States Army). Pociski Tomahawk dla US Army, ale także Korpusu Piechoty Morskiej (US Marine Corps, USMC), zostały zamówione w ub. r. (AUSA 2021: Pociski Tomahawk i SM-6 dla US Army, Tomahawki dla USMC).
RGM-109M Tomahawk Block V to wariant Maritime Strike Tomahawk o zasięgu 1850 km, dostarczany siłom zbrojnym od marca 2021. Natomiast jeśli chodzi o pociski SM-6 ERAM, pierwotnie były używane w marynarkę wojenną (US Navy), jako broń przeciwlotnicza i przeciwrakietowa, ale w ostatnich latach przeszły one modyfikację w celu dostosowania ich do atakowania celów nawodnych (zapowiedzianą w lutym 2016 przez ówczesnego sekretarza obrony Ashtona Cartera).
Jeśli chodzi o zdolności operacyjne, Typhon będzie plasował się pomiędzy nowymi, rakietowymi pociskami balistycznymi dalekiego zasięgu o kryptonimie PrSM (Precision Strike Missile) – ok. 700 km, a pociskami hipersonicznymi Dark Eagle/LRHW (Long Range Hypersonic Weapon) – ponad 2775 km. Co ciekawe, pierwszą baterię Dark Eagle również testuje 1. Wielodomenowa Grupa Zadaniowa (5 marca br. miała miejsce pierwsza nieudana próba).
Program MRC, jak i inne inicjatywy, jest wynikiem wygaśnięcia 2 sierpnia 2019 Układu o całkowitej likwidacji pocisków rakietowych pośredniego zasięgu (Treaty on Intermediate-range Nuclear Forces, INF) oraz zmian doktrynalnych w US Army, zakładających potencjalne starcie zbrojne z równoważnym przeciwnikiem, takim jak Rosja czy Chiny. W tym celu w listopadzie 2021 w Niemczech sformowano 56. Dowództwo Artylerii US Army, pod które będą podlegać prawdopodobnie baterie Typhon.