W czwartek, 13 lutego 2025, podczas posiedzenia Rady Północnoatlantyckiej w formacie ministrów obrony państw NATO w Kwaterze Głównej w Brukseli, ministrowie obrony Finlandii i Słowenii, Antti Häkkänen i Borut Sajovic podpisali list intencyjny (Letter of Intent, LoI), otwierający drogę do zakupu przez Słowenię kołowych transporterów opancerzonych Patria AMV XP 8×8.
Zdjęcie: Ministerstwo Obrony Słowenii
Finlandia odgrywa znaczącą rolę w przyszłym handlu. Finlandia opracowała pojazdy opancerzone i ich eksploatację zarówno w Siłach Obronnych, jak i w przemyśle, a resort obrony oferuje tę wiedzę specjalistyczną Słowenii w ramach przyszłego zakupu pojazdów od Patrii. Wiedza specjalistyczna w zakresie pojazdów w Finlandii jest najlepsza na świecie — mówił minister obrony Häkkänen.
W ramach porozumienia oba państwa deklarują wspólną wolę współpracy i zapewniają, że Słowenia otrzyma fińskie wsparcie w zakresie zakupu pojazdów opancerzonych w układzie napędowym 8×8 od Patria Land Oyj.
W oparciu o ostatnie umowy dotyczące pojazdów, które zostały już zawarte, warto zauważyć, że działania Ministerstwa Obrony w zakresie promocji eksportu były skuteczne, a model umów międzyrządowych stworzony przez resort jest bardzo funkcjonalny. Powstanie umów międzyrządowych jest wynikiem wielu lat budowania zaufania i płynnej współpracy między wszystkimi stronami — dodał minister obrony Häkkänen.
List intencyjny między Ministerstwem Obrony Słowenii a Ministerstwem Obrony Finlandii został przygotowany wspólnie przez strony i podpisane przez ministrów obrony obu państw. Umowa nie jest jednak prawnie wiążąca, ale otwiera drogę do dalszych negocjacji.
Analiza
Przypomnijmy, że 12 lipca 2023 ówczesny minister obrony Słowenii Marjan Šarec udzielił wywiadu telewizji RTV Slovenija, w którym poinformował m.in. o zainteresowaniu resortu pozyskaniem nowych kołowych transporterów opancerzonych w układzie napędowym 8×8.
Słowenia zobowiązała się wobec NATO do sformowania średniej batalionowej grupy bojowej (Srednja bataljonska bojna skupina), złożonej z batalionu piechoty zmechanizowanej i batalionu rozpoznawczego. Byłaby to formacja mniejsza od brygady zmechanizowanej, licząca maksymalnie 3000 żołnierzy. Miałaby mieć zdolności do samodzielnego działania przez 72 godziny bez wsparcia sojuszniczego.
W związku z tym wymagany jest zakup nowych kołowych transporterów opancerzonych w układzie napędowym 8×8. Wcześniej rząd zerwał w ubiegłym roku umowę ze spółką joint venture ARTEC (ARmoured vehicle TEChnology) na zakup 45 GTK Boxer, którą zawali poprzednicy (z 48 planowanych do zamówienia w 2018).
Minister Marjan Šarec ujawnił wówczas, że resort otrzymał pięć ofert od potencjalnych dostawców z zagranicy, a według ustaleń RTV Slovenija oferentami były Patria z Finlandii, MOWAG z Rumunii, Rosomak z Polski, Otokar Automativ z Turcji i General Dynamics Land Systems z USA.
AMV XP 8×8
AMV XP (eXtra Payload, eXtra Performance, eXtra Protection), który zaprezentowano po raz pierwszy w 2013, jest cięższą i zmodernizowaną wersją kto AMV (XC-360P). Nowy pojazd wyposażono w 612-konny silnik wysokoprężny Scania DC13 o pojemności skokowej 12,7 l, automatyczną skrzynią biegów ZF Ecolife i układem chłodzenia Ametek 450 kW, większe koła 16.00R20 z centralnym pompowaniem i wkładkami Hutchinson Run Flat oraz hydropneumatyczne zawieszenie z regulowanym prześwitem. Charakteryzuje się zwiększoną ładownością do 15 t i maksymalną masą bojową 32 t. Wzmocniono strukturę kadłuba, wspornika zawieszenia, wałów napędowych, układ zawieszenia i piasty kół.
Wóz Patria AMV XP został jak dotąd wybrany przez Japonię w programie WAPC (Wheeled Armoured Personnel Carrier) oraz Słowację jako Vydra z krajowym systemem wieżowym EVPU TURRA 30, jeśli chodzi o wariant bojowy.
Wcześniej, AMV XP był bezskutecznie oferowany Zjednoczonym Emiratom Arabskim (z wieżą z BMP-3) w wydłużonej w wersji AMV XP L, Australii w programie Mounted Combat Reconnaissance Capability Land 400 Phase 2 (gdzie wybrano Boxer CRV) czy Bułgarii (gdzie wybrano ICV Stryker). Był też oferowany Polsce jako Rosomak XP dla programu Serwal.
Puolustusministeri @anttihakkanen allekirjoitti tänään Slovenian 8×8-panssariajoneuvohankintaa koskevan aiesopimuksen Brysselissä.https://t.co/GWjhBVxK6T
— Puolustusministeriö (@DefenceFinland) February 13, 2025
V ospredju srečanja #DefMin Nata: krepitev kolektivne obrambe, podpora 🇺🇦, povečanje obrambnih izdatkov, krepitev zavezniških zmogljivosti in sodelovanje z EU. Ob robu je bilo podpisano Pismo o nameri s 🇫🇮 glede podpore pri nabavi oklepnih modularnih vozil 8×8. pic.twitter.com/xisiqW2RdH
— Ministrstvo za obrambo RS (@MO_RS) February 13, 2025