W środę, 11 czerwca 2025, szwedzka spółka Saab Defence and Security poinformowała, że sukcesem zakończyły się pierwsze trzy loty samolotu wielozadaniowego JAS 39E Gripen, wyposażonego w układ sterowania lotem Centaur niemieckiej spółki Helsing z Bawarii, opartego na algorytmach uczenia maszynowego (sztucznej inteligencji).
Zdjęcie: Saab Defence and Security
Pierwszy lot testowany w ramach inicjatywy o kryptonimie Project Beyond odbył się 28 maja br. Testy stanowią znaczący postęp we wprowadzeniu możliwości uczenia maszynowego do samolotów wojskowych. Jest to także kolejny dowód niezrównanej zdolności Gripen E do szybkiej aktualizacji oprogramowania bez lekceważenia wymagań bezpieczeństwa.
Podczas lotów na samolocie JAS 39E Gripen, pilot obecny na pokładzie przekazał kontrolę Centaurowi, który z powodzeniem autonomicznie wykonywał złożone manewry w środowisku bojowym poza zasięgiem wzroku (BVR) i zasygnalizował pilotowi przeprowadzenie ognia.
Jest to ważne osiągnięcie dla Saaba, pokazujące naszą przewagę jakościową w zakresie zaawansowanych technologii poprzez umożliwienie sztucznej inteligencji dostarczania rozwiązań w powietrzu. Szybka integracja i udane testy w locie sztucznej inteligencji Helsinga w Gripenie E są przykładem przyspieszonego wzrostu możliwości, jaki można uzyskać dzięki naszemu myśliwcowi. Jesteśmy podekscytowani możliwością dalszego rozwijania i udoskonalania sposobu wykorzystania tego i innych algorytmów sztucznej inteligencji, jednocześnie po raz kolejny pokazując, jak nasi piloci osiągną lepsze wyniki szybciej, niż przeciwnik będzie mógł ewoluować, powiedział Peter Nilsson, szef zaawansowanych programów z obszaru biznesowego Aeronautics w Saab Defence and Security.
Dzięki unikalnej konstrukcji Gripen E, pilot testowy mógł wykonywać lot z w pełni zintegrowanym oprogramowaniem AI na pokładzie, bez ograniczania się wyłącznie do wojskowych poligonów testowych lub konieczności polegania na eksperymentalnym samolocie klasy X-Plane w celu przeprowadzenia prób w locie z oprogramowaniem.
W ramach Project Beyond i innych programów wykorzystujemy potęgę oprogramowania, aby szybko eksplorować i zacierać granice między “teraz” a przyszłością; w oprogramowaniu nie ma pokoleń, jest tylko prędkość – dodał Peter Nilsson.
Trzeci lot, przeprowadzony 3 czerwca, skupiał się szczególnie na osiągach oprogramowania Centaur, w porównaniu z samolotem JAS 39D Gripen w serii dynamicznych scenariuszy misji BVR z integracją danych w czasie rzeczywistym i wykorzystaniem danych z czujników do śledzenia samolotu.
Zespół Saaba i Helsinga przetestował zdolność adaptacji Centaura, zmieniając parametry lotu, takie jak odległości początkowe, prędkości, aspekty, a nawet wyłączając dane z zakresu dowodzenia i kontroli, aby ocenić jego możliwości.
Połączony zespół szwedzkiej i niemieckiej spółka w ramach Project Beyond został utworzony w celu zbadania za pomocą platformy JAS 39E Gripen, w jaki sposób godna zaufania sztuczna inteligencja może zostać wykorzystana przeciwko przyszłym zagrożeniom. Zespół przeanalizuje teraz dane z lotów i będzie kontynuował szkolenie algorytmu AU w celu dalszego zwiększania jego możliwości w misjach BVR, wykonując kolejną serię lotów przez pozostałą część bieżącego roku.
Projekt, w całości finansowany przez urząd zamówień obronnych FMV (Försvarets materielverk) przy Ministerstwie Obrony Królestwa Szwecji jest częścią szwedzkiego programu koncepcyjnego dla przyszłych systemów myśliwskich (Saab opracuje koncepcję szwedzkiego samolotu bojowego nowej generacji).
In software, there are no generations, only speed. The swift integration and successful flight testing of Helsing’s Artificial Intelligence (AI) agent ‘Centaur’ in a Gripen E exemplifies the rapid capability advancement you can get from our fighter. https://t.co/pnK0mmwIrW
— Saab (@Saab) June 11, 2025
Czytaj także:
- Tajlandia negocjuje zakup samolotów Saab JAS 39E/F Gripen
- Czechy przyjęły szwedzką ofertę na przedłużenie dzierżawy Gripenów
- Szwedzki rząd chce sprzedać samoloty Saaba do Danii i Peru
- Węgry zwiększą liczbę Gripenów
- Brazylijsko-szwedzkie krzyżowe zakupy samolotów
- Pierwszy JAS 39E Gripen przekazany szwedzkiemu FMV
- Montaż końcowy Gripen E/F w Brazylii