W czwartek, 16 stycznia 2025, Ministerstwo Obrony Izraela poinformowało o podpisaniu wielomiliardowej umowy z rodzimą spółką Rafael Advanced Defense Systems na rozszerzenie produkcji zestawów systemu obrony przeciwrakietowej krótkiego zasięgu Iron Dome wraz z pociskami przechwytującymi Tamir.
Finansowanie umowy odbywa się z pakietu amerykańskiej pomocy wojskowej o łącznej wartości 8,7 mld USD (36,03 mld zł) zatwierdzonego przez Kongres USA w kwietniu 2024 i obejmuje dedykowaną alokację w wysokości 5,2 mld USD na wzmocnienie izraelskich systemów obrony powietrznej i przeciwrakietowej, w tym systemów obrony Iron Dome i David’s Sling oraz zestawów przeciwlotniczych systemu broni laserowej dużej mocy (HELWS) Iron Beam (aka. Magen Or), który zamówiono oddzielnie 2 października 2024.
Pakiet pomocy został uwzględniony w ramach podpisanej 24 kwietnia ub. r. przez prezydenta USA Joe Bidena ustawy federalnej H.R.8034 – Israel Security Supplemental Appropriations Act, 2024.
Wczorajszą umowę podpisali dyrektor generalny w Ministerstwie Obrony Izraela, gen. w st. spocz. Eyal Zamir i dyrektor generalny Rafael Advanced Defense Systems, Yoav Tourgeman. W ceremonii, która odbyła się w siedzibie resortu obrony w Tel Awiwie, wziął udział szef Dyrektoriatu Badań i Rozwoju Obronnego (DDR&D) przy Ministerstwie Obrony gen. bryg. w st. spocz. dr Daniel Gold, szef Dyrekcji Planowania i Budowania Sił Obronnych Izraela (Cahalu) gen. dyw. Eyal Harel, starszy wiceprezes Rafael i szef działu systemów obrony powietrznej Szlomo Toaff i inni wysocy rangą urzędnicy.
Podpisanie umowy stało się możliwe po negocjacjach prowadzonych przez dyrektora Izraelskiej Organizacji Obrony Przeciwrakietowej (IMDO) przy Ministerstwie Obrony, Mosze Patela we współpracy z szefem programów izraelskich w amerykańskiej Agencji Obrony Przeciwrakietowej MDA (Missile Defense Agency), a także Rafaelem, Departamentem Finansów i Departamentem Doradców Prawnych resortu obrony.
Zgodnie z warunkami umowy Rafael dostarczy znaczną liczbę baterii systemu Iron Dome i pocisków przechwytujących Tamir. Zgodnie z informacją agencji prasowej Bloomberg z 6 listopada 2023, USA zaproponowały wówczas sfinansowanie zakupu 100 wyrzutni na potrzeby minimum 25 baterii oraz około 14 000 pocisków Tamir (jedna bateria składa się z 3-4 wyrzutni po 20 pocisków).
System Iron Dome został opracowany w kooperacji przez spółki Rafael Advanced Defense Systems i IAI (Israel Aerospace Industries) na zlecenie resortu obrony Izraela w lutym 2007. Prace nad nim ruszyły w grudniu tego samego roku. Badania prowadzono od lipca 2008 do lipca 2010. Pierwsze baterie trafiły do jednostek liniowych w marcu 2011 i już 7 kwietnia tego samego roku zadebiutował w działaniach bojowych. Dziesięć baterii jest obecnie rozmieszczonych w Izraelu, w planach było wcześniej wprowadzenie kolejnych pięciu, a USA zrzekły się swoich dwóch.
Zwiększenie liczby baterii prawdopodobnie wynika z wysokiego zużycia obecnych zestawów używanych w działaniach obronnych wobec ataków rakietowych Hamasu, Hezbollahu, Iranu i jemeńskich Huti w ostatnich miesiącach, a elementy przynajmniej jednej baterii zostały uszkodzone przez libańskie bojówki. Dlatego też Izrael inwestuje w inne środki obrony powietrznej, takie jak zaawansowany system przeciwrakietowy najwyższego szczebla Arrow-3 (Hetz-3), dla którego dodatkowe pociski zamówiono 24 grudnia 2024.
Bateria Iron Dome składa się z sześciu jednostek ogniowych z pociskami przechwytującymi Tamir, zestawu systemu dowodzenia i kontroli ogniem mPrest Systems oraz stacji radiolokacyjnej wykrywania i śledzenia IAI Elta EL/M-2084 MMR (Multi-Mission Radar).
To wysoce mobilny system obrony powietrznej o podwójnej roli: przeznaczony do zwalczania zagrożeń bardzo krótkiego zasięgu (VSHORAD), a także zagrożeń rakietowych, artyleryjskich i moździerzowych (C-RAM), samolotów, śmigłowców, bezzałogowych statków latających (bsl), pocisków kierowanych i manewrujących. Pozwala na neutralizację powyższych zagrożeń w odległości od 4 do 70 km.
Zdjęcie: Siły Obronne Izraela
Dyrektor generalny w Ministerstwie Obrony Izraela, gen. w st. spocz. Eyal Zamir:
Podpisanie umowy Iron Dome jest centralnym elementem bezprecedensowego zakresu wysiłków, prowadzonych przez resort obrony wspólnie z Rafael i innymi spółkami przemysłu zbrojeniowego, w celu rozbudowy i wzmocnienia sił podczas walki. Jest to możliwe dzięki pakietowi pomocy USA, którego szczegóły niedawno sfinalizowaliśmy w Waszyngtonie, i za to dziękujemy wysokim rangą urzędnikom administracji USA. System Iron Dome przekształcił pole walki, chronił krytyczną infrastrukturę i uratował wiele istnień cywilnych. Umowa, którą podpisaliśmy dzisiaj, jeszcze bardziej wzmocni i rozszerzy możliwości systemu. Chcę podziękować Rafael, jego kierownictwu i pracownikom za ich ogromny wkład w wzmocnienie jakościowej przewagi militarnej IDF, z której do tej pory ujawniono tylko ułamek.
Szef Dyrektoriatu Badań i Rozwoju Obronnego przy Ministerstwie Obrony gen. bryg. w st. spocz. dr Daniel Gold:
Umowa na rozszerzenie zamówień na system obrony Iron Dome ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa Izraela przed licznymi zagrożeniami, które go otaczają. System, rozwijany przez lata przez DDR&D resortu obrony i przemysł obronny Izraela, jest przykładem technologicznej wyższości Izraela i długoterminowych inwestycji w badania i rozwój. Podczas niedawnej wojny system wykazał się wyjątkową zdolnością do ratowania życia i ochrony miast i infrastruktury, przechodząc dziesiątki aktualizacji operacyjnych w wyniku codziennej nauki i przechwytywania (celów). Amerykańska pomoc w obronie powietrznej jest przejawem silnego partnerstwa strategicznego, umożliwiającego Izraelowi utrzymanie bezpieczeństwa i przewagi technologicznej przy jednoczesnym znacznym wzmocnieniu lokalnej gospodarki i izraelskiego przemysłu obronnego.
Dyrektor generalny Rafael Advanced Defense Systems, Yoav Tourgeman:
Rafael z zadowoleniem przyjmuje umowę o zamówieniach i współpracę z Agencją Obrony Przeciwrakietowej USA i DDR&D resortu obrony. Systemy obrony powietrznej Rafaela, Iron Dome i David’s Sling, wielokrotnie wykazały swoje wyjątkowe zdolności w przechwytywaniu szerokiego zakresu zagrożeń dla obywateli Izraela od początku wojny. Rozszerzenie zamówień stanowi kolejny głos zaufania dla systemu Iron Dome i jego ciągłej modernizacji w obliczu zagrożeń, a my w Rafael będziemy nadal zdecydowanie pracować, aby wypełnić naszą misję bycia znaczącym filarem bezpieczeństwa państwa.
Israel MOD Signs First Defense Procurement Contract from U.S. Aid Package with @RAFAELdefense to Expand the Serial Production of Iron Dome Interceptors pic.twitter.com/LlhiLKKCEJ
— Ministry of Defense (@Israel_MOD) January 16, 2025