We wtorek, 20 maja 2025, fińska spółka Patria Oyj opublikowała nagranie wideo z krótkim podsumowaniem wydarzenia branżowego Arctic Event 2025, które odbyło się w marcu br. w Rovaniemi w Laponii, w północnej Finlandii. Zadebiutował tam prototyp wielozadaniowego opancerzonego pojazdu terenowego FAMOUS (Future Highly Mobile Augmented Armoured Systems) klasy ATV (All-Terrain Vehicle).
Przedstawiciele wybranych państw mieli okazję zapoznać się z różnymi pojazdami i systemami uzbrojenia opracowanymi i oferowanymi przez fińskiego producenta, w tym systemami moździerzowymi NEMO (New Mortar) na podwoziu XA-360 AMV (w Polsce znany na licencji jako KTO Rosomak) i TREMOS na podwoziu ciężarowym Sisu A2045 HMTV (High Mobility Terrain Vehicle), kołowym transporterem opancerzonym Patria 6×6 ze zdalnie sterowanym modułem uzbrojenia Kongsberg Protector RS4, jak i ręcznie obsługiwanym stanowiskiem strzeleckim, kołowym, bojowym wozem piechoty AMV XP 8×8 z bezzałogową wieżą Kongsberg Protector RT20 z 30-mm armatą automatyczną oraz wariantem zdalnie sterowanym z systemem ochrony aktywnej pojazdów (ASOP) hard-kill typu Trophy. Udział brały także czterowirnikowe bezzałogowce, które wskazywały cele podczas strzelań.
Międzynarodowy debiut w Laponii w warunkach terenowych zaliczył wspomniany na początku pojazd FAMOUS, opracowany w ramach konsorcjum z funduszy europejskich, który po raz pierwszy publicznie pokazano na paryskich targach Eurosatory 2024 jako demonstrator technologii (deklarowano opracowanie prototypu do końca 2024, więc można zakładać, że na Arctic Event zaprezentowano właśnie go – przyp. red.). Był wówczas prezentowany ze zdalnie sterowany moduł uzbrojenia norweskiej spółki Kongsberg Defence and Aerospace (KDA), uzbrojonym w 30-mm armatę automatyczną od francuskiej KNDS France i sprzężony z nią 7,62-mm karabin maszynowy. Teraz pojazd otrzymał stanowisko strzeleckie z 20-mm działkiem NC621 od KNDS France.
Przypomnijmy, że załoga pojazdu FAMOUS składa się z dwóch żołnierzy: dowódcy i kierowcy. Przedział desantowy mieści 10 żołnierzy, którzy opuszczają go przez tylne drzwi desantowe. Podczas wstępnych testów, zgodnie z zeszłorocznymi informacjami producenta, pojazd osiągnął zawrotną prędkość na drodze utwardzonej wynoszącą 88 km/h. Deklarowana masa bojowa pojazdu wynosi ok. 15 t, z czego 3,5 t to jego ładowność. Może pokonywać rowy przeciwczołgowe o szerokości 2 m i wzniesienia o nachyleniu 60%. Ma także zdolności amfibijne, może pokonywać zbiorniki wodne a napęd zapewnia ruch gąsienic, osiągając maksymalną prędkość do 4 km/h.
Pojazd jest wyposażony w spawany stalowy kadłub, a producent może zaimplementować różne pakiety opancerzenia dodatkowego zapewniające większą przeżywalność. Nie ujawniono żadnych szczegółów na temat zespołu napędowego ani zawieszenia, ale na wcześniejszych londyńskich targach DSEI 2023 informowano, że będzie on hybrydowy do jazdy w trybie cichym.
Umowa z Komisją Europejską w sprawie przyznania grantu EDIDP-GCC-2020-058- FAMOUS na prace badawczo-rozwojowe w fazie 1 została podpisana 14 grudnia 2021. Jest realizowana w ramach Europejskiego Programu Rozwoju Przemysłu Obronnego EDIDP (European Defence Industrial Development Programme) Stałej Współpracy Strukturalnej PESCO (PErmanent Structured COoperation), realizowanej pod nadzorem Europejskiego Funduszu Obronnego (European Defence Fund, EDF).
KE przyznała konsorcjum 19 spółek z Patria Oyj na czele grant w wysokości 19 mln EUR. Zaprezentowany pojazd jest wynikiem fazy 2 inicjatywy w ramach grantu 101103043 – FAMOUS2. Łącznie przyznane środki wynoszą 95 mln EUR. W inicjatywie uczestniczy 8 państw, z których wiodącym jest Finlandia. Pozostali członkowie to Francja Austria, Niemcy, Hiszpania, Grecja, Belga, Norwegia, Łotwa i Dania. Projekt zakończy się w 2026.
Celem programu FAMOUS jest zwiększenie wydajności nowych i istniejących pojazdów opancerzonych przy wsparciu funduszy UE. Dotychczasowe wyniki programu wyraźnie wskazują, że nowa platforma pojazdów gąsienicowych będzie wielofunkcyjnym rozwiązaniem dla wszystkich rodzajów środowisk operacyjnych. Jak podkreśla Patria Oyj, w Europie istnieje duża flota starzejących się transporterów opancerzonych rodziny M113 (dla użytkowników na całym świecie wyprodukowano ok. 80 tys. egzemplarzy).
Don’t miss the Patria Arctic Event 2025 highlights! ❄️💫
In March, Patria held its major showcase event in sunny Lapland. Now, the event highlights are to be seen, showcasing Patria’s latest innovations!
View the video highlights and relive the event: https://t.co/war8Eo5xmi pic.twitter.com/dievp9gYqe— Patria Group (@group_patria) May 20, 2025