W poniedziałek, 22 stycznia, minister obrony Macedonii Północnej Slavjanka Petrovska ogłosiła w telewizji publicznej MRT 1 plany zakupu czterech śmigłowców wielozadaniowych AgustaWestland AW149 i czterech AW169M od włoskiej spółki Leonardo Helicopters (Słowenia zamówiła sześć Leonardo AW139M, Grecja zamówi śmigłowce Leonardo AW139).
Leonardo AgustaWestland AW149 / Zdjęcie: WSK PZL-Świdnik
Macedońska minister poinformowała, że wybór zarówno wymienionych typów śmigłowców nastąpił w oparciu o ich osiągi, dane taktyczno-techniczne, ich cenę, oferowane wyposażenie pokładowe oraz system wsparcia logistycznego i program obsługi technicznej zaoferowany przez włoskiego producenta. Kompleksowa oferta obejmująca osiem wiropłatów obu typów ma wartość 330 mln EUR (1,44 mld zł).
Jednocześnie odrzucono kontroferty europejskiej spółki Airbus Helicopters z modelami H145M i H225M Caracal, a także dwie amerykańskie: Bell Textron z modelem 412M oraz Lockheed Martin z S-70i Black Hawk International. Wyboru dokonano na podstawie kompletności ofert, ceny oraz systemów logistyki i wsparcia eksploatacji śmigłowców.
Teraz zostanie podpisana umowa międzyrządowa (Government-to-Government, G2G) między Macedonią Północną a Włochami, a dostawy śmigłowców mają nastąpić w ciągu 24–36 miesięcy. Zbliżające się wybory parlamentarne i prezydenckie w Macedonii Północnej, które odbędą się 8 maja, nie zatrzymają negocjacji z Leonardo, ponieważ zamówienie zostało już zatwierdzone.
Obecnie, siły zbrojne Macedonii Północnej (Armija na Republika Severna Makedonija) dysponują 10 śmigłowcami szturmowymi Mi-24W (w kodzie NATO: Hind-E; numery seryjne 201–210) i 2 Mi-24K (Hind-G2; numery 211 i 212; pozyskane z Ukrainy w 2001). Sześć z nich (wszystkie Mi-24W: 201, 202, 205, 207, 209 i 210) zostały zmodernizowane przez izraelską spółkę Elbit Systems w latach 2004–2014, przy czym tylko dwa (209 i 210) nadal operują z bazy lotniczej Petrovec w pobliżu Skopje.
Macedonia Północna dysponuje też 6 transportowymi Mi-8/17 oraz 4 szkolnymi Bell 206. Śmigłowce post-sowieckie mają zostać przekazane walczącej Ukrainie, podobnie jak wycofane wcześniej z eksploatacji samoloty szturmowe Su-25: trzy jednomiejscowe Su-25K i jeden dwumiejscowy Su-25UBK, które poszły na części (Macedonia Północna potwierdziła przekazanie Ukrainie Su-25).
AW149
AW149 w barwach Wojska Polskiego / Zdjęcie: 25. BKPow.
AW149 są znane w Polsce, dzięki zakupowi 32 egzemplarzy przez Agencję Uzbrojenia (dostarczono dotąd 3 z nich). Wcześniej trafiły do Egiptu (dostarczono 10 z 24 zamówionych z opcją na 10 kolejnych) i Tajlandii (6 dostarczono) oraz są oferowane w Wielkiej Brytanii, w ramach programu NMH (New Medium Helicopter), którego zapotrzebowanie to 30-40 egzemplarzy.
Są to wielozadaniowe śmigłowce wojskowe zdolne do realizacji lotów VFR/IFR (Visual Flight Rules/Instrumental Fligth Rules) w dzień i w nocy oraz w warunkach NVC (Night Vision Conditions). Wiropłat ma 17,57 m długości i 5,07 m wysokości, a wirnik główny ma 14,6 m średnicy. Maksymalna masa startowa wynosi 8300 kg z możliwością zwiększenia do 8600 kg. Prędkość maksymalna śmigłowców wynosi 313 km/h a przelotowa 287 km/h. Załogę stanowią 2 osoby, niemniej podstawowe zadania mogą zostać zrealizowane przez jednego pilota. Maksymalny zasięg to 958 km, a maksymalna długotrwałość lotu wynosi 4 godz. i 55 minut. AW149 może zabrać na pokład do 19 pasażerów.
Śmigłowiec może być napędzany zarówno dwoma silnikami turbowałowymi General Electric CT7-2E1 (ten model wybrała Polska) lub Safran Aneto-1K wraz z 60-watową pomocniczą jednostką zasilającą Safran e-APU w przypadku obu wariantów zespołu napędowego. Montaż końcowy odbywa się w zakładach Leonardo we włoskim Vergiate.
AW169M
AgustaWestland AW169M / Zdjęcie: Leonardo Helicopters
Z kolei AW169M ma 14,645 m długości, 2,53 m szerokości i 4,5 m wysokości. Średnica głównego wirnika to 12,12 m. Śmigłowiec jest napędzany dwoma silnikami turbowałowymi Pratt & Whitney PW210A, w pełni sterowanymi cyfrowo za pomocą systemu FADEC. Zapewniają prędkość maksymalną 306 km/h, zasięg 820 km i maksymalny czas lotu 4 godz. 20 min. Co ciekawe, na potrzeby włoskiego użytkownika wojskowego, maksymalna masa startowa została zwiększona z 4800 do 5100 kg (Leonardo AW169 o zwiększonej masie).
Zgodnie z informacją z listopada ub. r., zamówionych wówczas było ponad 320 śmigłowców AW169, z czego około 170 sztuk zostało dostarczonych z linii montażu końcowego w Vergiate (Włochy) do użytkowników w ponad 30 krajach. Globalna flota odnotowała do tamtego czasu ponad 170 000 godzin nalotu we wszystkich rodzajach operacji i warunkach. Lider floty przekroczył 3700 godzin lotu w operacjach ratownictwa medycznego (EMS) w Szwecji (Austria odbiera śmigłowce Leonardo AW169M, POLSECURE: PZL-Świdnik oferuje śmigłowce dla SG i LPR, Włochy odbierają pierwszy AW169 ABC, AW169M MA dla włoskich wojsk lądowych).
Warto dodać, że elementy śmigłowców AW149 i AW169M powstają w należących do Leonardo Helicopters, zakładach WSK PZL-Świdnik w Polsce.