We wtorek, 10 czerwca 2025, Ministerstwo Obrony Łotwy poinformowało o podpisaniu listu intencyjnego (Letter of Intent, LoI) z urzędemzamówień obronnych FMV (Försvarets materielverk) przy Ministerstwie Obrony Królestwa Szwecji w sprawie możliwości zakupu 18 egzemplarzy 155-mm kołowych haubic Archer 8×8.
Zdjęcie: Ministerstwo Obrony Łotwy
Dokument podpisali zastępca sekretarza stanu ds. bezpieczeństwa Ministerstwa Obrony Łotwy gen. dyw. Andis Dilāns oraz dyrektor generalny w FMV, Göran Mårtensson.
LoI jest wzajemnym zobowiązaniem do zawarcia w przyszłości międzyrządowego porozumienia w sprawie zakupu haubic dla Łotewskich Narodowych Sił Zbrojnych (Latvijas Nacionālie bruņotie spēki), co potencjalnie będzie również promować udział lokalnego przemysłu zbrojeniowego w łańcuchu bezpieczeństwa dostaw.
Umowa między Szwecją a Łotwą stanowi ważny krok w kierunku zacieśnienia współpracy między obydwoma krajami w dziedzinie obronności. Umowa stanowi solidną podstawę do wspólnych ćwiczeń wojskowych, szkolenia żołnierzy i obecności skutecznych systemów artyleryjskich począwszy od 2026. Partnerstwo to potwierdza nasze wspólne zaangażowanie na rzecz wzmocnienia bezpieczeństwa regionalnego i zdolności odstraszania, zwłaszcza w tych trudnych geopolitycznie czasach, podkreślił minister obrony Łotwy Andris Sprūds.
List intencyjny zawiera zobowiązanie do podjęcia działań w kierunku utworzenia wspólnego dywizjonu artylerii lufowej złożonej z haubic Archer. Ponadto w liście intencyjnym strony zobowiązują się do przeprowadzenia wspólnego szkolenia personelu łotewskiego i szwedzkiego, co może zostać później uzgodnione przez siły zbrojne obu krajów. W podpisanym w tym samym czasie dokumencie Szwedzkie Siły Zbrojne zobowiązują się do zapewnienia dzierżawy systemów artyleryjskich do czasu zakończenia dostaw nowego sprzętu.
Archer na podwoziu RMMV HX2 8×8 / Zdjęcie: BAE Systems AB
Archer może otworzyć ogień w ciągu 30 sek. od otrzymania rozkazu. Następnie może opuścić swoją pozycję strzelecką w ciągu następnych 30 sek., minimalizując zdolność wroga do skutecznej odpowiedzi ogniem. Jego magazyn mieści 21 pocisków, które można wystrzelić w czasie krótszym niż trzy minuty. Działo Fälthaubits 77 B (FH 77B) o długości 52 kalibrów może strzelać amunicją przeciwpancerną BONUS/ACED na odległość do 35-42 km, amunicją konwencjonalną na odległość do 40 km, a obecnie stosowaną amunicją precyzyjną, taką jak Excalibur, na odległość ponad 50 km. Etatowa załoga składa się z trzech żołnierzy, ale dzięki wysokiemu poziomowi automatyzacji prowadzenia ognia, może ona zostać zredukowana do jednego żołnierza.
Działa są na uzbrojeniu wojsk lądowych Szwecji (26 w wersji na podwoziu Volvo A30D 6×6 + 48 zamówionych na podwoziu RMMV HX2 8×8), Ukrainy (8 przekazanych przez Szwecję na podwoziu Volvo A30D 6×6; jedna uszkodzona w walkach + 18 zamówionych na podwoziu RMMV HX2 8×8) i Wielkiej Brytanii (14 na podwoziu Volvo A30D 6×6 odkupionych od Szwecji). Obecnie są oferowane w Kanadzie, Rumunii i USA, w Szwajcarii przegrały rywalizację z RCH 155 AGM, a Norwegia zrezygnowała z zakupu na rzecz K9 VIDAR).
Wojska Lądowe Łotwy (Sauszemes spēki) dysponują obecnie w ramach jednostki artyleryjskiej (Artilērijas divizions) 47 gąsienicowymi haubicami 155 mm/L39 M109A5Ö, odkupionymi od Austrii w dwóch transzach:
- w kwietniu 2017 odkupiono 35 dział, 10 wozów dowodzenia Rechenstellenpanzer M109 oraz 2 wozy szkolenia kierowców;
- w 2021 odkupiono 18 dodatkowych dział, zwiększając łączną liczbę do 53 egzemplarzy.
16 sierpnia 2022 ogłoszono przekazanie 6 haubic do Ukrainy.
Zviedrija 🇸🇪 apņemas Latvijai 🇱🇻 piegādāt 18 Archer 8×8 artilērijas sistēmas.
Kopīgas militārās mācības, karavīru apmācība un efektīvu artilērijas sistēmu Archer klātbūtne, sākot no 2026.gada.
Šī partnerība apliecina apņemšanos stiprināt reģionālo drošību un atturēšanu… pic.twitter.com/AKkjMWPdge
— Andris Spruds (@AndrisSpruds) June 11, 2025