W piątek, 24 stycznia 2025, hiszpański portal branżowy Infodefensa poinformował, że przedstawiciel dowództwa Wojsk Lądowych Hiszpanii (Ejército de Tierra) podczas Międzynarodowej Konferencji Pancernej (International Armoured Vehicles Conference, IAVC) przekazał informację o planach zakupu najnowszych czołgów Leopard 2A8 i modernizacji posiadanych Leopard 2E.
Zdjęcia: Jakub Link-Lenczowski, MILMAG
Deklaracja padła na konferencji odbywającej się w dniach 21-23 stycznia w centrum wystawienniczym Farnborough International Exhibition Centre, mieszczącym się w Farnborough w angielskim hrabstwie Hampshire. O ile o planach modernizacji Leopard 2E do bliżej nieujawnionego standardu 2EM wiadomo od połowy lutego 2024, to ogłoszenie następcy Leoparda 2A4 jest informacją nową.
Oprócz modernizacji floty czołgów w planach jest także zakup trzech wóz zabezpieczenia technicznego Bergepanzer 3 Büffel i modernizacja do tego standardu posiadanych szesnastu wzt Leopard 2 ER.
O liczbie planowanych do zamówienia jako fabrycznie nowych i modernizacji czołgów nie poinformowano.
Wiadomo jednak, że obecnie Hiszpania dysponuje mniej niż 80 czołgami Leopard 2A4, w tym 25 jest zmagazynowanych w obiektach Grupy Wsparcia Logistycznego nr 41 (AALOG 41) w Casetas w pobliżu Saragossy, po tym jak łącznie 30 zostało przekazanych walczącej Ukrainie (z 108 pierwotnie posiadanych od 1995). Około 40 z pozostałych są rozmieszczone w Ceucie i Melilli, eksklawach w Maroku, a kilkanaście jest używanych do symulowania sił przeciwnika na poligonie Krajowego Centrum Szkoleniowego San Gregorio w koszarach General Quintana w rejonie Saragossy. Z kolei w jednostkach liniowych znajduje się 219 czołgów Leopard 2E.
Przypomnijmy, że w ramach programu Coraza 2000, w poszukiwaniu następców czołgów M60 i AMX-30, Hiszpanie początkowo wydzierżawili pomiędzy listopadem 1995 a czerwcem 1996 od Niemiec czołgi Leopard 2A4 do szkoleń na przyszłe Leopard 2A6+, a już trzy lata później odkupiły je w związku z redukcją zamówienia na ulepszone czołgi produkowane na licencji przez spółkę General Dynamics Santa Bárbara Sistemas, które dostarczono w latach 2001–2008.
Przed cięciami budżetowymi planowano przebudowanie 40 Leopardów 2A4, w tym 24 do roli wozów zabezpieczenia technicznego, a kolejnych 16 do roli mostów czołgowych. Po 2012 zdecydowano na długoterminowe zmagazynowanie 53 z nich w obiektach AALOG 41. W 2017 ówczesny minister obrony narodowej Antoni Macierewicz mówił o możliwości zakupu 50 Leopardów 2A4, ale pomysł upadł ze względu na zły stan techniczny. Jednak temat użyteczności tych wozów powrócił wraz z wojną rosyjsko-ukraińską.
Leopard 2A8
Hiszpania będzie kolejnym użytkownikiem czołgów Leopard 2A8, które wydaje się, że będą w Europie procedowanie wspólnie z Niemcami (123 egzemplarze), Norwegią (54 egz.), Królestwem Niderlandów (46 egz. z opcją na 6 kolejnych), Chorwacją (ok. 50 egz.), Litwą (44 egz.) i Szwecją (154 egz., w tym 66 jako modernizacja). Oczekuje się także dołączenia Republiki Czeskiej (56 egz.), choć według doniesień prasowych z 14 grudnia ub. r. jest zgrzyt pomiędzy resortem obrony a Sztabem Generalnym w związku z wysokimi kosztami modernizacji technicznej. Uwzględniając obecne perspektywy, łączna pula zamówień na te wozy przekroczy prawdopodobnie 500 egzemplarzy, nie licząc wozów modernizowanych przez dwa państwa z wyżej wymienionych. Z zakupu 132 czołgów i 140 pojazdów specjalistycznych zrezygnowały Włochy, a obecnie oferowany jest KF51 Panther (Trophy HV dla niemieckich Leopardów 2A8).
Grafika: KNDS Deutschland
Zmodernizowane czołgi Leopard 2A8 będą bazować na wdrażanych obecnie węgierskich Leopardach 2A7HU i niemieckich Leopardach 2A7A1. Wozy będą produkowane od podstaw jak Leopardy 2A7HU i bazować na rozwiązaniach wspomnianego 2A7A1, czyli zmodernizowanych 2A6A3 z izraelskim systemem ochrony aktywnej pojazdów (ASOP) hard-kill typu Trophy HV. Masa bojowa ma wynosić ok. 69 t.
Wóz w wersji 2A8 ma otrzymać ulepszone systemy świadomości sytuacyjnej i łączności, a także nowy system kierowania ogniem. Ma otrzymać również wzmocnione opancerzenie stropu wieży, co ma służyć jako dodatkowa ochrona przez podpociskami kumulacyjnymi amunicji kasetowej. Do tego pancerz główny zostanie wymieniony na wielowarstwowy pancerz kompozytowy trzeciej generacji, wykonany ze stali o wysokiej twardości, wolframu, wypełniacza z tworzywa sztucznego i elementów ceramicznych.
Nowością ma być również napęd o mocy 1600 KM (w miejsce 1500 KM), który zastąpi obecny, ale od tego samego dostawcy, czyli spółki MTU, z hydropneumatycznym układem przeniesienia mocy od Renk. Uzbrojeniem głównym pozostanie 120-mm armata gładkolufowa Rh-120/L55A1 o zwiększonym ciśnieniu maksymalnym w przewodzie z 670 do 700 MPa (w porównaniu ze starszą L44, krótszą o 130 cm), dostosowana do miotania amunicji programowalnej DM11 i podkalibrowej DM63/DM63A1 z 4,6-kg rdzeniem o średnicy 26 mm i długości 685 mm. Żywotność pozostała taka sama (1,5 tysiąca strzałów). Czołg ma otrzymać także pomocniczą jednostkę napędową (APU) o mocy 20 kW (w miejsce 17 kW).
Aside the 8×8, everything on that list needs a replacement or upgrade. For the heavy component, Spain plans to enhance the Leopard 2E to the EM standard, and the 2A4 fleet to the 2A8 standard. A mix of upgrades and additional hulls for the ARV requirement. pic.twitter.com/u3FGdAtvGr
— Jon Hawkes (@JonHawkes275) January 23, 2025
Further detail on the 2EM upgrade, which would be joined by the 2A8 in due course. They also said they'd like Trophy on both vehicles. pic.twitter.com/rOuQQ7oG5k
— Jon Hawkes (@JonHawkes275) January 23, 2025