FC/ASW na brytyjskie fregaty i samoloty wcześniej

8 lipca minister obrony Wielkiej Brytanii Jeremy Quin poinformował parlament, że pociski manewrujące nowej generacji FC/ASW (Future Cruise/Anti-Ship Weapon) wejdą na uzbrojenie fregat rakietowych typu 26 City i samolotów wielozadaniowych Eurofighter Typhoon FGR4 wcześniej, niż planowano (Sea Ceptor na niszczyciele typu 45 Daring).

Minister obrony Wielkiej Brytanii Jeremy Quin poinformował parlament, że pociski manewrujące nowej generacji FC/ASW wejdą na uzbrojenie fregat i samolotów wcześniej, niż planowano / Grafika: Royal Navy

Informacja potwierdza, iż postępy realizacji brytyjsko-francuskiego programu są na właściwych torach. Zgodnie z wcześniejszą informacją resortu obrony, prace analityczno-koncepcyjne mają zakończyć się jeszcze w lipcu br. Prace te obejmują analizę zdolności operacyjnych, badania techniczne i wstępny projekt w celu udoskonalenia wymagań użytkowników i lepszego zrozumienia dostępnych opcji. Wymogi biznesowe i ekonomiczne zostaną przedstawione ministrom rządu Jej Królewskiej Mości do rozpatrzenia przed przystąpieniem do fazy oceny. Do tej pory brytyjski resort obrony wydał na program 95 mln GBP (504,15 mln zł), a Francuzi ponieśli podobne koszty. Program rozpoczęto 28 marca 2017.

Planowane wejście do służby operacyjnej (Planning Assumption for Service Entry, PASE) w przypadku okrętów typu 26 City to 2028 rok, a samolotów Typhoon – 2030 rok (jako następca pocisków manewrujących MBDA Storm Shadow). Nie ma informacji co do integracji z samolotami wielozadaniowych F-35B Lightning II, które byłyby przenoszone poza wewnętrznymi komorami uzbrojenia, ale zdolności przeciwokrętowe i zwalczania celów naziemnych są w planach (Debiut bojowy Storm Shadow brytyjskich Typhoon).

Jak dotąd, oficjalne plany resortu obrony zawsze określały, że wejście do służby FC/ASW nastąpi na początku lat 2030., więc deklaracja o końcówce lat 2020. świadczy o osiągniętych postępach w fazie koncepcyjnej. Zgodnie z lipcowym raportem brytyjskiego Krajowego Urzędu Kontroli NAO (National Audit Office) pierwsza fregata budowana w ramach programu GCS (Global Comabt Ship), przyszła HMS Glasgow, powinna wejść do służby rok wcześniej, niż planowano – w 2026, a nie w 2027 (Cięcie blach pod kolejną fregatę typu 26 City).

Koncepcja zaawansowanego pocisku manewrującego o obniżonej wykrywalności CVS401 Perseus, którego charakterystyki mogą zostać wykorzystane przy projektowaniu FC/ASW /Grafika: MBDA

Do czasu wdrożenia FC/ASW zdolności przeciwokrętowe wypełni pocisk, który wkrótce zostanie wybrany w ramach programu I-SSGW (Interim Surface to Surface Guided Weapon System), na uzbrojenie fregat rakietowych typu 23 Duke, jako następca RGM-84 Harpoon Block 1C (których wycofanie nastąpi w 2023). Pierwszą upublicznioną ofertą jest izraelski Gabriel V Advanced Naval Attack Missile, który zostanie zmodyfikowany pod nazwą Sea Serpent, oferowany przez IAI (Israel Aerospace Industries) i Thales UK. Program I-SSGW został formalnie uruchomiony 22 sierpnia 2019. Istnieje możliwość, że przez jakiś czas pocisk wyłoniony w I-SSGW będzie równolegle służył w Royal Navy z FC/ASW (Izrael oferuje Wielkiej Brytanii pociski przeciwokrętowe, Następca Harpoonów dla Royal Navy, Wypełnienie luki pomiędzy Harpoon a FC/ASW?).

Co istotne, mimo iż nie są jeszcze znane wstępne charakterystyki i wymogi operacyjne odnośnie FC/ASW, to wiadomo, że muszą być kompatybilne z uniwersalnymi wyrzutniami pionowego startu Mark 41 VLS w Royal Navy oraz Sylver 70 w Marine Nationale. Nie można wykluczyć takich cech, jak prędkość hipersoniczna (która wydaje się być zdolnością do której będą w najbliższych dekadach dążyć liczące się państwa), kompaktowość, duży zasięg, zaawansowane układy sterowania i naprowadzania (sztuczna inteligencja, algorytmy uczenia maszynowego) oraz odpowiednio silna głowica bojowa do rażenia wzmocnionych celów naziemnych.

W 2011 europejskie konsorcjum MBDA pracowało nad koncepcję zaawansowanego, supersonicznego (a nawet hipersonicznego) pocisku manewrującego o obniżonej wykrywalności CVS401 Perseus, który miał mieć masę 800 kg, z czego 200 kg to byłaby główna głowica bojowa wraz dwoma pomocniczymi głowicami o masie po 50 kg każda do atakowania większych celów bądź dodatkowych mniejszych w pobliżu celu głównego. Pocisk miałby być napędzany silnikiem strumieniowym z poddźwiękową komorą spalania (ramjet), który pozwoliłby na osiągnięcie prędkości przelotowej do Ma5, ale jednocześnie charakteryzowałby się zasięgiem rażenia do 300 km (dla porównania będące w brytyjskim arsenale pociski RGM/UGM-109E Tomahawk Land Attack Missile Block IV ok. 1000 km, Storm Shadow 560 km, a Harpoon Block 1C 148 km – przyp. red.).