W poniedziałek, 17 marca 2025, pełniący obowiązki szefa obrony Królestwa Danii gen. Michael Hyldgaard poinformował, że od 1 kwietnia br. samoloty wielozadaniowe Lockheed Martin F-35A Lightning II będą stopniowo przejmować od F-16AM/BM Block 10/15 dyżury bojowe i zabezpieczanie przestrzeni powietrznej kraju, co oznacza osiągnięcie statusu wstępnej gotowości operacyjnej (Initial Operational Capability, IOC).
Zdjęcie: Forsvaret
To wielki dzień. Dania powinna być dumna. Siły Zbrojne powinny być dumne, a co najważniejsze, Skrzydło Myśliwskie Skrydstrup powinno być dumne. Był to długi i skomplikowany proces, w który zaangażowanych było wiele osób. Dziękuję za wasze wysiłki – powiedział p.o. szefa obrony Królestwa Danii.
Samoloty F-35 zapewnią strategiczną przewagę, która może zarówno odstraszać zagrożenia, jak i bronić naszego terytorium i interesów. Ponadto samoloty te zwiększą zdolność obrony do skutecznej współpracy z sojusznikami z NATO i przyszłymi partnerami w programie F-35 — dodał gen. Michael Hyldgaard.
To bardzo ważne wydarzenie dla Sił Powietrznych i jeden z kamieni milowych, do których dążyliśmy od czasu rozpoczęcia wdrażania F-35 – powiedział dowódca duńskich królewskich wojsk lotniczych (Flyvevåbnet), gen. Jan Dam.
Budowa dużego kompleksu systemu jakim jest F-35, wyposażenie budynków, szkolenie mechaników, planistów, personelu odpowiedzialnego za uzbrojenie i pilotów, a jednocześnie wycofywanie F-16 to wyzwania, z którymi musieliśmy się zmierzyć. Jednak nasi partnerzy i pracownicy pracowali celowo i profesjonalnie, aby to osiągnąć. A oto nadszedł rok 2025, a wraz z nim nowy samolot myśliwski, gotowy do walki. Jestem z tego dumny – dodał gen. Jan Dam.
Duńskie F-35A będą stopniowo zastępować rolę i zadania obrony przestrzeni powietrznej od F-16AM/BM.
Jak dotąd do Danii zostało przebazowanych przynajmniej 11 z 27 zamówionych F-35A, podczas gdy 6 kolejnych stacjonuje w amerykańskiej bazie lotniczej Luke w stanie Arizona, gdzie znajduje się międzynarodowy ośrodek szkoleniowy. Samoloty trafiają do 727. Eskadry Skrzydła Myśliwskiego (Eskadrille 727) w bazie lotniczej Skrydstrup w okręgu Jutlandia Południowa.
Dania zdecydowała się na zakup 27 samolotów F-35A w maju 2016 (21 ma stacjonować w kraju), a umowa międzyrządowa w tej sprawie o wartości 56,4 mld DKK (wówczas 8,65 mld USD) została zawarta rok później – choć faktycznie państwo to jest partnerem III stopnia programu F-35 JSF od 2002 (pierwotnie planowano zakup 48 F-35A). Dzięki temu duńskie przedsiębiorstwa zostały włączone do globalnego łańcucha poddostawców komponentów do wszystkich egzemplarzy samolotów na świecie. Dodatkowo, w Danii powstało centrum obsługi szesnastu elementów awioniki tych samolotów. Pierwszy egzemplarz duński zaprezentowano 28 lutego 2021 w zakładach spółki Lockheed Martin w Fort Worth w Teksasie, ale pierwszy duński pilot zasiadł za sterami amerykańskiego samolotu miesiąc wcześniej. Dostawy wszystkich mają zakończyć się w 2027.
F-35A są następcami 29 samolotów wielozadaniowych Lockheed Martin F-16AM/BM MLU Block 10/15 (a także 16 kolejnych rezerwowych), z których 25 zostało odsprzedanych do Argentyny, a 19 trafi do Ukrainy jako pomoc wojskowa. O ile dostawy do tej pierwszej rozpoczęły się, to przekazanie Kijowowi opóźni się przynajmniej do końca roku.
https://twitter.com/forsvaretdk/status/1901620849318199608