W czwartek, 24 października 2024, Ministerstwo Obrony Rumunii poinformowało, że do 71. Bazy Lotniczej General Emanoil Ionescu (Baza 71 Aeriană) w Câmpia Turzii w okręgu Kluż przyleciały kolejne trzy eks-norweskie samoloty wielozadaniowe Lockheed Martin F-16AM/BM Block 20 MLU. Wejdą na wyposażenie 48. Eskadry Myśliwskiej (Escadrilei 48 Vânătoare) tamtejszych wojsk lotniczych (Forțele Aeriene Române) (Zgoda na AIM-120 AMRAAM dla Rumunii i Norwegii).
Zdjęcia: Ministerstwo Obrony Rumunii
To czwarta transza samolotów z Norwegii, która dostarcza po trzy egzemplarze w każdej z nich. Pierwsza trójka przyleciała do kraju w listopadzie 2023, bezpośrednio po odbiorze w Norwegii, druga 19 kwietnia br., a trzecia 28 czerwca. Zgodnie ze zaktualizowanym harmonogramem, dostawy powinny zakończyć się u schyłku 2025 (Wielomiliardowa umowa na bomby GBU-39/B SDB I).
Przypomnijmy, że 4 listopada 2022 norweska agencja zakupów obronnych (Forsvarsmateriell, FMA) zawarła umowę o wartości 388 mln EUR (wówczas 1,81 mld zł) z Ministerstwem Obrony Rumunii na sprzedaż 32 używanych samolotów F-16AM/BM Block 20 MLU, na sformowanie dwóch eskadr myśliwskich (USA: Prawie 1 mld USD pożyczki bezpośredniej FMF dla Rumunii).
Rząd w Bukareszcie zdecydował się na pozyskanie samolotów w grudniu 2021, które zostały wycofane z eksploatacji w królewskich wojskach lotniczych (Luftforsvaret, RnoAF) z końcem roku. Rumunia wysłała zapytanie o informację w tej sprawie jeszcze w 2020 (Rumunia: 14 mld EUR na zakup uzbrojenia).
Zawarta niemal dwa lata temu umowa przewidywała również dostawę niezbędnego wyposażenia do obsługi i wsparcia eksploatacji samolotów, usługi serwisowe i szkoleniowe oraz pakiet części zamiennych. Norwegia zobowiązała się do zmodyfikowania oprogramowania samolotów do standardu M6.5.2 (przy wsparciu USA) oraz doposażenia ich zgodnie z wymogami zamawiającego. Prace realizuje spółka Kongsberg Aviation Maintenance Services z siedzibą w Kjeller, należąca do grupy Kongsberg Defence & Aerospace (KDA).
Co ciekawe, dostawy pierwszej połowy samolotów zaplanowano na połowę 2023, a drugiej do końca 2024, co oznacza, że nie dotrzymano pierwotnego harmonogramu. Warto dodać, że inne eks-rumuńskie samoloty, w liczbie 22 egzemplarzy, trafi nieodpłatnie do Ukrainy.
Eks-norweskie samoloty dołączają do 17 posiadanych F-16AM/BM Block 15 MLU z oprogramowaniem M5.2R, zgrupowanych w 53. Eskadrze Myśliwskiej. 14 z nich to samoloty eks-portugalskie, a 3 eks-amerykańskie, pozyskane etapami w 2013 i 2020 oraz wdrażane w latach 2016-2021 w ramach programów Peace Carpathian I i Peace Carpathian II. Oznacza to, że w Rumunii jest już łącznie 29 samolotów F-16, a docelowo będzie 49 egzemplarzy.
Jest to jednak rozwiązanie pomostowe po wycofaniu w maju 2023 zmodernizowanych samolotów myśliwskich MiG-21 LanceR, a docelowo, po 2030 trzonem lotnictwa rumuńskiego będzie 48 samolotów wielozadaniowych 5. generacji Lockheed Martin F-35A Lightning II. 13 września br. Departament Stanu USA wydał zgodę na sprzedaż pierwszych 32 z nich za maksymalnie 7,2 mld USD.
Na koniec warto dodać, że dodatkowo, na terytorium Rumunii, w 86. bazie lotniczej Locotenent Aviator Gheorghe Mociorniţă), znanej też jako Fetești lub Borcea, stacjonuje 18 samolotów F-16, w tym 14 eks-niderlandzkich, w ramach nowego europejskiego centrum szkoleniowego F-16 (European F-16 Training Centre, EFTC). Obecnie szkolą się tam pierwsze grupy pilotów rumuńskich i ukraińskich.
https://twitter.com/MApNRomania/status/1849471546944864504