W sobotę, 29 listopada 2025, Ministerstwo Obrony Austrii zawarło umowę o wartości 1,5 mld EUR (6,34 mld zł) z rządem Włoch i spółką Leonardo na dostawę 12 samolotów szkolno-bojowymi Leonardo M-346FA (Fighter Attack), które wypełnią lukę po wycofanych w 2020 szkolno-bojowych i rozpoznawczych Saab 105Ö. Oferta została przedłożona 27 sierpnia 2024, a wybór miał miejsce 28 grudnia tego samego roku.
Zdjęcia: Alessandro Maggia via Leonardo
Bundesheer kupują 12 samolotów Leonardo M-346, aby zastąpić flotę Saab 105. Kontrakt został podpisany z Włochami i opiewa na 80 mln EUR. Całkowita wartość pakietu, obejmującego uzbrojenie, amunicję, wsparcie eksploatacji i szkolenia, wynosi 1,5 mld EUR. Dostawa samolotów rozpocznie się w 2028. Umowa obejmuje również projekt współpracy przemysłowej o wartości 400 mln EUR – poinformował na platformie społecznościowej X, rzecznik prasowy austriackiego resortu obrony Michael Bauer.
Decyzja minister obrony Klaudii Tanner o wyborze włoskiej oferty została podjęta zgodnie z zaleceniami szefa Sztabu Generalnego (Chef des Generalstabes des Bundesheeres) gen. Rudolfa Striedingera. Środki budżetowe potrzebne na zakup zostały zatwierdzone jeszcze w 2022 w ramach wieloletniej perspektywy finansowej i planie rozwoju ÖBH 2032+.
Leonardo M-346FA będzie wykorzystywany w austriackich siłach zbrojnych do szkolenia pilotów, wspierania sił lądowych i obrony przestrzeni powietrznej. Będą stacjonować w bazie lotniczej Vogler w Linz-Hörsching.
11 grudnia 2020 z eksploatacji w wojskach lotniczych Austrii (Österreichische Luftstreitkräfte) wycofane ostatnie z 18 samolotów szkolno-bojowych i rozpoznawczych Saab 105Ö (z 40 pierwotnie pozyskanych, będących w służbie od lipca 1970) bez wskazania bezpośredniego następcy. Służyły 50 lat, wylatując przez ten czas 156 500 godzin i wykonując około 254 000 misji. Wyszkolono na nich 167 pilotów.
6 grudnia 2018 lokalny dziennik Die Presse informował o planach ówczesnego rządu dotyczącego przyszłości myśliwców wielozadaniowych Eurofighter Typhoon Tranche 1 i właśnie Saab 105Ö. Wśród faworytów na następcę tego drugiego już wtedy wskazywano M-346 Master. Inną opcją była rezygnacja z następcy i ujednolicenie floty.
Warto dodać, że kontroferty dla Austrii miały złożyć czeska AERO Vodochody AEROSPACE z samolotem szkolenia zaawansowanego nowej generacji L-39 Skyfox oraz amerykańska Boeing ze szwedzką Saab Defence and Security z T-7A Red Hawk.
W sierpniu 2024 austriaccy kadeci rozpoczęli szkolenia w Międzynarodowym Ośrodku Szkoleniowym IFTS (International Flight Training School) we włoskiej bazie lotniczej Galatini na włoskich samolotach szkolenia zaawansowanego T-346A (wojskowe oznaczenie M-346 Master).
M-346FA
Jak informuje włoska spółka Leonardo, M-346FA może służyć w misjach bliskiego wsparcia wojsk lądowych (CAS – Close Air Support), także ze wsparciem cyfrowym (CAS-D), air policing / obrony własnej przestrzeni powietrznej, przechwytywania celów wolno lecących, naprowadzania z powietrza na cele naziemne (FAC-A – Forward Air Support – Airborne), bojowych misji poszukiwawczo-ratowniczych (CSAR – Combat Search And Rescue), izolowania, w tym izolowania pola walki (BAI – Battlefield Air Interdiction), lotniczego wsparcia taktycznego działań morskich (TASMO – Tactical Air Support for Maritime Operations), a także rozpoznania (RECCE) (Leonardo modernizuje M-346 Master do standardu Block 20).
M-346FA zadebiutował podczas Międzynarodowego Salonu Lotniczego w Paryżu w dniach 19–25 czerwca 2017 jako rozwinięcie M-346FT (Fighter Trainer). Otrzymał mechanicznie skanującą wielomodową stację radiolokacyjną Grifo-M-346 (wariant Grifo-S), pracującą w kilku trybach, między innymi trybie SAR i ISAR (Inverse Synthetic-Aperture Radar) oraz system samoobrony Preatorian DASS (Defensive Aids Sub-System).
M-346FA dysponuje siedmioma węzłami uzbrojenia o łącznym udźwigu 3000 kg (przy maksymalnej masie startowej 9700 kg), a producent oferuje integrację z pociskami rakietowymi klasy powietrze-powietrze IRIS-T i AIM-9L/X Sidewidner, klasy powietrze-ziemia Brimstone, przeciwokrętowymi Marte ER oraz bomby niekierowane Mark 82 Snake Eye, bomby kierowane laserowo GBU-12 Paveway II, GBU-49 Enhanced Paveway II, Paveway IV, Lizard 2+ i Lizard 4, kierowane za pomocą sygnału GPS bomby GBU-3 i Lizard 4, a także zasobniki dla rakiet niekierowanych i działek.
Załoga ma do dyspozycji łącze wymiany danych Link-16, wyświetlacze nahełmowe HMD (Helmet Mounted Display), systemy rozpoznania, oznaczenia celu i walki radioelektronicznej. M-346FA korzysta także z wszystkich zaawansowanych funkcji wersji szkolnej M-346, w tym z możliwości integracji w środowisku live-virtual-constructive (LVC), czyli szkoleń wykorzystujących połączenie realnych oraz wirtualnych obiektów. Obejmuje to współpracę realnego samolotu w powietrzu z symulatorami na ziemi, z włączeniem wirtualnych sił własnych i agresora, umożliwiając w ten sposób szkolonym pilotom trening w bardzo złożonych scenariuszach taktycznych (Leonardo zaprezentowała zaawansowaną kabinę samolotu M-346 Block 20).
Samolot jest zdolny do prowadzenia patroli bojowych z pełnym obciążeniem uzbrojenia przez 2 godziny 40 minut na dystansie do 185 km od bazy macierzystej. W przypadku operacji rozpoznawczych, z dwoma dodatkowymi zbiornikami paliwa, zasobnikiem rozpoznawczym i dwiema rakietami powietrze-powietrze do samoobrony, zasięg wzrośnie do 890 km, przy czym w obu przypadkach jest możliwe przeprowadzenie tankowania w powietrzu, celem dalszego zwiększenia zasięgu i długotrwałości lotu.
Pierwsze samoloty M-346FA, oznaczone przez producent jako M-346LFFA (Light Fighter Family of Aircraft) trafią do Turkmenistanu (6 egz., w tym 4 M-346FA i 2 M-346DR/FT) i Azerbejdżanu. Wśród niedoszłych użytkowników należy wymienić Nigerię. Obecnie, zainteresowanie wyraża Brazylia.
Das #Bundesheer kauft 12 Leonardo-M-346 Flugzeuge als Nachfolge für die Saab 105. Der Vertrag wurde mit Italien abgeschlossen, der Stückpreis liegt bei 80 Mio. Euro. Das Gesamtpaket inklusive Bewaffnung, Munition, Wartung und Ausbildung liegt bei 1,5 Mrd. Geliefert werden die…
— Michael Bauer (@Bundesheerbauer) November 29, 2025
Beautiful 3D renders of Leonardo M346FA jets of Austrian Air Force.
Austria has signed a G2G agreement with Italy for the forniture of twelve M346FA with: 20mm gun pod, LAU32 rocket launcher, SPEAR EACM EW pod, Link 16 NATO tactical datalink and IRIS-T advanced Air to Air missile pic.twitter.com/8efbAuMvGK— Ciro Nappi (@CiroNappi6) November 29, 2025
Czytaj także: