Wstępna gotowość operacyjna F-15EX Eagle II w USAF

W środę, 10 lipca 2024, Dowództwo Lotnictwa Bojowego (Air Combat Command, ACC) amerykańskich wojsk lotniczych (US Air Force, USAF) ogłosiło status wstępnej gotowości operacyjnej (Initial Operational Capability, IOC) dla najnowszych samolotów wielozadaniowych Boeing F-15EX Eagle II.

Zdjęcia: Boeing

W ubiegłym tygodniu dowódca ACC, gen. Kenneth Wilsbach, ogłosił publicznie decyzję o statusie IOC podczas podczas wygłaszania uwag na seminarium internetowym prowadzonym przez Mitchell Institute for Aerospace Studies. Właśnie ogłosiłem IOC dla F-15EX, powiedział generał.

Kryterium była dostawa 8 egzemplarzy przez producenta, z których dwa najnowsze dotarły do bazy lotniczej 142. Skrzydła lotnictwa Gwardii Narodowej stanu Oregon w Portland, 12 lipca, zgodnie z informacją Boeinga.

Tego samego dnia w bazie odbyła się formalna uroczystość prezentacji najnowszego typu samolotu bojowego. Pierwszy z 18 planowanych egzemplarzy dla tej jednostki dostarczono 6 czerwca br. Użytkownikiem została 123. Eskadra Myśliwska.

Ogłoszenie statusu IOC nastąpiło technicznie rzecz biorąc z rocznym opóźnieniem ze względu na problemy z produkcją małoseryjną, ale wydarzenie nadal mieściło się w rocznym oknie wyznaczonym przez USAF, które kończy się w tym miesiącu.

Samoloty pochodzą z pierwszej partii produkcyjnej z 13 lipca 2020 liczącej osiem egzemplarzy, podczas gdy pozostałe sześć trafi do bazy lotniczej Eglin na Florydzie do prób operacyjnych. Amerykańskie wojska lotnicze (US Air Force, USAF), które są zamawiającym, planują obecnie zakup łącznie 98 egzemplarzy (wobec 144 pierwotnie deklarowanych), z których już zamówiono 48.

Samoloty, zbudowane w ramach 2., 3. i 4. serii produkcyjnej mają trafić do dziewięciu eskadr: trzech USAF (pierwszą operacyjną będzie 123. Eskadra) i sześciu lotnictwa Gwardii Narodowej, rozlokowanych na Florydzie i w Oregonie (173. Skrzydła Gwardii w bazie Kingsley Field oraz omawianego 142. Skrzydła w Portland). Obecnie, trwają negocjacje ws. 5 i 6. partii produkcyjnej.

F-15EX otrzymały stacje radiolokacyjne AN/APG-82(V)1, wcześniej oznaczone jako AN/APG-63(V)4, analogicznie do F-15E (gdzie zastąpiły AN/APG-70). Zostały one opracowane na zlecenie USAF w ramach programu modernizacyjnego RMP (Radar Modernization Program) i produkowane seryjnie od 2008 przez Raytheon (część korporacji RTX). Zostały one wyposażone w antenę z aktywnym skanowaniem elektronicznym AESA (Active Electronically Scanned Array). W konstrukcji stacji wykorzystano komponenty radarów AN/APG-79 oraz AN/APG-63(V)3, a także zintegrowano nowy układ chłodzenia oraz filtry RFTF (Radio Frequency Tunable Filters) (Wielomiliardowa umowa na radary do F-15E/EX).

Samoloty otrzymały też nowy, cyfrowy system walki radioelektronicznej EPAWSS (Eagle Passive/Active Warning and Survivability System), który trafi także na pokład F-15E Strike Eagle. Zestawy EPAWSS pozwalają samolotom F-15EX na prowadzenie ofensywnej i defensywnej walki radioelektronicznej w zakresie zakłócania, celowania, wykrywania zagrożeń w podczerwieni, a także imitowania celu. Zapewniają pełny wachlarz ostrzeżeń przed opromieniowaniem, zwiększoną świadomość sytuacyjną, geolokalizację oraz aktywne i pasywne środki przeciwdziałania. Według producenta, spółki BAE Systems, EPAWSS ma się charakteryzować bowiem analogicznymi zdolnościami jak systemy WREe zainstalowane w samolotach wielozadaniowych 5. generacji (AN/ALR-94 w F-22A Raptor czy AN/ASQ-239 Barracuda w F-35 Lightning II).

F-15EX Eagle II ma udźwig 13 381 kg (do 12 pocisków rakietowych różnej klasy), jest napędzany dwoma silnikami turbowentylatorowymi General Electric F110-GE-129 (dotychczas amerykańskie F-15 napędzają Pratt & Whitney F100-PW-220), a w kabinie umieszczono komputer misji Advanced Display Core Processor II (ADCPII), który był testowany od 2016. Komputer ma wykonywać 87 mld operacji/sekundę.

Poza USAF i Gwardią Narodową USA, użytkownikiem F15EX Eagle II będzie prawdopodobnie Indonezja, która zadeklarowała zakup nawet 24 egzemplarzy. Niewykluczone, że trafią też do Izraela – od 25 do nawet 50 egzemplarzy, ale nie ma jeszcze decyzji w tej sprawie. Zakupem jest zainteresowana Arabia Saudyjska, a samolot jest też promowany w Polsce, gdzie Ministerstwo Obrony Narodowej ma prowadzić wstępne rozmowy w tej sprawie – zapotrzebowanie to 32 egzemplarze.

We joined with the @142ndWG to celebrate the arrival of their #F15EX 7⃣ and 8⃣.

We applaud Commander, Air Combat Command's decision to declare initial operational capability for the F-15EX. We're prepared to support our partners with this aircraft and many more fighters to come. pic.twitter.com/w69H1U0cfs

— Boeing Defense (@BoeingDefense) July 12, 2024