SzAK-12 w służbie

8 grudnia rosyjskie media poinformowały o wprowadzeniu do uzbrojenia jednostek specjalnych Federalnej Służby Bezpieczeństwa (FSB) systemu strzeleckiego SzAK-12 (Szturmowoj Awtomatnyj Kompleks). Broń opracowało Centralne Biuro Badawczo-Projektowe Broni Sportowej i Myśliwskiej CKIB SOO (Centralnoje Konstruktorskoje Issledowatelskoje Biuro Sportiwno-Ochotniczjego Orużyja podległe spółce Biuro Konstrukcyjne Przyrządów KBP (Konstruktorskoje Biuro Priborostrojenija) należącej do koncernu Rostiech.

Podstawowym elementem systemu broni szturmowej SzAK-12 jest automatyczny karabin specjalny ASz-12 (Awtomat Szturmowoj) w układzie bezkolbowym z gamą amunicji 12,7 mm x 55. Broń działa w oparciu o wykorzystanie energii krótkiego odrzutu lufy. Może strzelać ogniem pojedynczym lub ciągłym i jest zasilana z magazynków 10- lub 20-nabojowych. Komorę zamkową wykonano ze stopu aluminium, a spustową z tworzywa sztucznego. Z takiego samego materiału jest chwyt i łoże. Masa ASz-12 to 5,2 kg, długość 675 mm, szybkostrzelność 500-750 strz./min., zasięg skuteczny 300 m. Broń może być wyposażona w dwójnóg i podwieszany granatnik, a także różne urządzenia wylotowe: dwukomorowy hamulec wylotowy i dwa rodzaje tłumików dźwięku.

Do ASz-12 można wykorzystywać naboje: poddźwiękowy z 33-g pociskiem PD-12 przystosowany do strzelania z tłumikiem dźwięku; z lekkim 7-g pociskiem z aluminiowym rdzeniem PS-12A do strzelania do celów żywych silnie grzybkujący; przeciwpancerny z 18-g pociskiem PS-12B o przebijalności 16 mm stali; specjalny dwupociskowy (duplex) z pociskami o masie 17 g każdy PD-12. Rodzinę amunicji uzupełniają naboje SC-177 i SC-178. Zasięg skuteczny przy amunicji PD-12 duplex to 100 m, przy zastosowaniu nabojów PS-12A i PD-12 to 200 m, zaś przeciwpancernej PS-12B to 300 m.

Wykorzystując opracowany wcześniej nabój 12,7 mm x 54 na bazie jego łuski stworzono rodzinę amunicji 12,7 mm x 55, która mogła być wykorzystywana w broni automatycznej. Pierwsze zdjęcia karabinu samoczynno-samopowtarzalnego zaczęły pojawiać się w połowie 2011. W grudniu na zorganizowanym przez Centralny Instytut Mechaniki Precyzyjnej (CNIITOCzMASz) zamkniętym pokazie dla członków Wojskowo-Przemysłowej Komisji przy parlamencie Federacji Rosyjskiej, odbywającym się na poligonie na przedmieściach Klimowska, po raz pierwszy oficjalnie zaprezentowano prototyp ASz-12. Wówczas Wiktor Zelenko dyrektor i główny konstruktor CKIB SOO poinformował również, że FSB zamówiło 20 tych karabinów.

Bezpiecznik blokujący język spustowy został przeniesiony nad chwyt pistoletowy, gdzie może być obsługiwany za pomocą kciuka dłoni. Jest dwupołożeniowy i obustronny, więc jednakowo dostępny dla strzelców prawo- i leworęcznych. Niemniej to model niedostosowany do mańkutów. Składana (do napięcia trzeba ją uchwycić i pociągnąć w dół) rękojeść napinania jest ulokowana z prawej strony, tak samo jak okno wyrzutowe łusek zasłonięte klapką na sprężynie. Dwupołożeniowy przełącznik rodzaju ognia (w górnym położeniu broń strzela ogniem pojedynczym, w dolnym – ciągłym) umieszczony został w tylnej części komory spustowej, za gniazdem magazynka. Można go przestawić z prawej na lewą, samo użycie jest dosyć niewygodne.

Na grzbietowej przedniej części komory zamkowej umieszczono szynę Picatinny do mocowania celowników optycznych lub optoelektronicznych. Standardowo jest na niej mocowana w przedniej części składana podstawa muszki, zaś w tylnej chwyt transportowy z celownikiem szczerbinowym. Na nim też umieszczono odcinek szyny akcesoryjnej. Łoże jest wymienne, można go zastąpić podwieszonym granatnikiem. Podstawowe wykonano z tworzywa sztucznego z umieszczonym na dole odcinkiem uniwersalnej szyny montażowej. Dwa dalsze odcinki Picatinny ulokowano po bokach.

Warto dodać, że nie jest to jedyna konstrukcja do amunicji 12,7 mm x 55 opracowana przez CKIB SOO, nabojem tym jest też zasilany wielokalibrowy powtarzalny karabin snajperski MC116P5.

Opis
SzAK-12 stanowi uzupełnienie systemu snajperskiego WSK (Wintowka Specialnaja Krupnokalibernaja), bazującego na specjalnym (wyciszonym) powtarzalnym karabinie WSSK (Wintowka Snajperskaja Specialnaja Krupnokalibernaja) Wychłop w układzie bezkolbowym, dostosowanym do amunicji 12,7 mm x 54 rodziny SC-130. Broń powstała w 2002 w ramach zapoczątkowanego w 1999 programu Wychłop. Po raz WSSK pokazano publicznie jesienią 2005 na wystawie Interpolitech w Moskwie. Konstrukcja trafiła do uzbrojenia rosyjskich formacji podległych Centrum Specjalnego Przeznaczenia (CSN) FSB.

Do WSSK stosowane są naboje: SC-130PT z 59-g pociskiem z naboju wyborowego 12,7 mm x 108 SN 7N34 (przyjętego do uzbrojenia wraz z 12,7-mm wielkokalibrowym karabinem snajperskim ASWK) o prędkości wylotowej 295 m/s i energii wylotowej 2500 J; SC-130PT2 z 48-g pociskiem ze stopu miedzi; SC-130WPS z 76-g pociskiem o zwiększonej przebijalności z rdzeniem wolframowym (penetruje 16-mm płytę pancerną z odległości 200 m) o prędkości wylotowej 310 m/s i energii wylotowej 3650 J; oraz ćwiczebny SC-130 PU (również z pociskiem z 12,7-mm naboju SN 7N34). Czas lotu na dystans 600 m z uwagi na niewielką prędkość jest długi i wynosi: dla PT – 2,2 s, dla PT2 – 2,3 s, a dla WPS – 2,18 s. Długość całkowita naboju SC-130 nie przekracza 97,3 mm.

WSSK był kupowany w niewielkiej liczbie przez Federalną Służbę Bezpieczeństwa. Karabin snajperski Wychłop po każdym strzale należało przeładować, co zmniejszało zainteresowanie konstrukcją. W przypadku broni w układzie bezkolbowym ręczne napinanie było dosyć niewygodne ze względu na nienaturalny ruch ręki strzelca.

Dlatego CKIB SOO zaczęło nieco później prace nad specjalną bronią automatyczną kalibru 12,7 mm. Miała ona uzupełnić istniejące modele do naboju 9 mm x 39 – wyciszane subkarabinki, karabinki i karabiny wyborowe i zapewniać większy zasięg strzału i większą przebijalność, zwłaszcza celów chronionych indywidualnymi osłonami balistycznymi.