We wtorek, 28 listopada, minister obrony Słowenii Marjan Šarec i minister obrony Włoch Guido Crosetto podpisali porozumienie implementacyjne (w oparciu u umowę o dwustronnej współpracy z 17 listopada 2021) w sprawie pozyskania przez rząd w Lublanie sześciu średnich śmigłowców wielozadaniowych AgustaWestland AW139M od spółki Leonardo Helicopters. Zakup będzie realizowany na mocy umowy międzyrządowej, podobnie jak wcześniej dwóch lekkich samolotów transportowego Leonardo C-27J Spartan (Leonardo dostarczy do Słowenii drugiego C-27J Spartan).
Zdjęcie: Leonardo Helicopters
Harmonogram dostaw śmigłowców zostanie ogłoszony na początku 2024. Zakup jest realizowany dzięki wprowadzeniu poprawek do Planu Programów Rozwoju na lata 2023-2026 przyjętego przez Rząd Republiki Słowenii w dniu 20 lipca br. Po 2028 przewidziano zakup dodatkowych egzemplarzy śmigłowców (Słowenia zainteresowana IRIS-T SLM i KTO Rosomak).
Umowa ma wartość 188 334 579 EUR netto, przy czym budżet zamówienia wynosił 195,2 mln EUR netto. Jest finansowania z wieloletniego programu rozwoju i wyposażenia słoweńskich sił zbrojnych do 2040 roku. Kwota zamówienia zawiera również koszt certyfikacji wydanej przez Włoski Urząd Lotnictwa Wojskowego (Ente Nazionale per l’Aviazione Civile, ENAC). Roczne koszty zarządzania projektem przez włoski resort obrony wynoszą 425 449 EUR.
Nowe wiropłaty zastąpią osiem obecnie wykorzystywanych Bell 412 (w użyciu są też cztery Airbus H215M Cougar, których producent był prawdopodobnie kontroferentem na nowe śmigłowce). Leonardo Helicopters wyprodukowała ponad 1200 śmigłowców AgustaWestland AW139M do ponad 280 odbiorców w ponad 70 państwach (najnowszą wersją jest np. najnowszy amerykański MH-139 Grey Wolf).
Decyzja o zakupie śmigłowców wielozadaniowych AW139M w modelu Government-to-Government została podjęta na podstawie zatwierdzonego programu inwestycyjnego, ekspertyzy z wykazania możliwości wielozadaniowych śmigłowców oraz analizy korzyści ekonomicznych.
Decyzja o zakupie za pośrednictwem rządu włoskiego jest bardziej efektywnym ekonomicznie sposobem w porównaniu z zakupem bezpośrednio od producenta. Ustalono, że oprócz wyżej wymienionych zalet (oszczędność, opłacalność), Ministerstwo Obrony Republiki Słowenii ma możliwość długoterminowej współpracy z rządem włoskim i zapewnienia interoperacyjności na poziomie NATO i UE.
Co istotne, kadłuby AW139W powstaną w centrum rozwoju konstrukcji kadłubów śmigłowcowych w zakładach WSK PZL-Świdnik, należących do Leonardo Helicopters. Obecnie ok. 74% roboczogodzin z produkcji AW139 – tyle zajmuje produkcja kadłuba – jest wykonywana właśnie w Świdniku. Ponadto, warto dodać, że silniki turbowałowe Pratt & Whitney Canada PT6C-67C o mocy 1252 kW (1676 KM) każdy ze sterowaniem elektronicznym FADEC, które napędzają śmigłowce, są dostarczane przez amerykańskiego producenta, który jednak ma w Polsce swój zakład – Pratt & Whitney Rzeszów, gdzie powstaje około 80% części.
AW139M ma 16,66 m długości, wirnik główny ma 13,8 m średnicy, a jego udźwig to maksymalnie 7000 kg. Prędkość maksymalna wynosi 306 km/h, pułap 6096 m, a zasięg lotu do 1061 km. Śmigłowiec może zabrać na pokład 15 pasażerów lub 10 w pełni wyekwipowanych żołnierzy w kabinie pasażerskiej, która ma 2,7 m długości, 2,1 m szerokości, 1,42 m wysokości oraz 8 m sześc. objętości. Jeśli chodzi o awionikę, to w kabinie pilotów znajdą się cztery kolorowe wyświetlacze ciekłokrystaliczne LCD o wymiarach 8 x 10 cali i dodatkowy piąty wyświetlacz umożliwiający korzystanie z obrazu pochodzącego z głowicy wyposażonej w kamerę światła widzialnego i podczerwieni lub może być wyświetlana cyfrowa mapa. Wyposażenie kabiny jest dostosowane do użycia gogli noktowizyjnych.
AW139M dysponuje czteroosiowym układem automatycznego sterowania wspomaganym układami radionawigacyjnymi oraz GPS, rozbudowany o tryby SAR i do zawisu, system zarządzania lotem z systemem ulepszonej wizualizacji otoczenia i laserowym systemem ostrzegania o przeszkodach terenowych, działającym w zakresie 360º, system łączności złożony z dwóch radiostacji VHF i interkomu, systemy nawigacyjne obejmujące podwójny VOR i DME ADF, nawigację GPS, mapy cyfrowe i wyświetlacz danych taktycznych, systemy identyfikacji i ulepszonej wizualizacji otoczenia, rejestrator rozmów w kabinie i parametrów lotu, system monitorowania stanu technicznego czy elektroniczny system przyrządów zapasowych. Awionika jest odporna na oddziaływanie HIRF/LEMP/EMC.
AW139M jest wyposażony we wciągarkę, samouszczelniające się zbiorniki paliwa, wyrzutnik flar i dipoli, system ochrony aktywnej (RWR, LWR, MWS, DIRCM), radar obserwacyjny, poszukiwawczy i pogodowy, głowicę optoelektroniczną z czujnikiem podczerwieni oraz laserowym dalmierzem i podświetlaczem celu i reflektor.
Słoweńskie śmigłowce będą mogły przenosić moduły MEDEVAC/HNMP, które zostaną wykonane na zamówienie. Będą też wykorzystywane do misji poszukiwawczo-ratowniczych (SAR) oraz gaszenia pożarów (możliwość przenoszenia 2000 litrów środków gaśniczych).