We wtorek, 15 października 2024, rozpoczęła się budowa szóstego niszczyciela min projektu 258 Kormoran II. Przeprowadzona w stoczni Remontowa Shipbuilding w Gdańsku uroczystość pierwszego palenia blach oznacza faktyczne rozpoczęcie prac konstrukcyjnych przy okręcie. Kolejnym etapem będzie położenie stępki, które to będzie formalną datą rozpoczęcia budowy okrętu. Zgodnie z założeniami ta uroczystość powinna mieć miejsca za około 2 miesiące, w grudniu bieżącego roku (Polska specjalność? Niszczyciele min).
Przygotowany do palenia arkusz blachy o wymiarach 6 x 2 m z naniesionym numerem budowy 258/6 oraz nazwą Czajka / Zdjęcia: Przemysław Gurgurewicz, MILMAG
Obecnie oznaczony numerem budowy 258/6 okręt to trzecia i ostatnia jednostka tego projektu budowana w ramach drugiego zamówienia na jednostki seryjne. W przyszłości okręt otrzyma nazwę ORP Czajka oraz numer burtowy 606.
W uroczystości wzięli udział licznie zaproszeni goście, m.in. wicewojewoda pomorski Emil Rojek oraz przedstawiciele konsorcjantów programu Kormoran II: prezes zarządu PGZ Stoczni Wojennej Marcin Ryngwelski i prezes zarządu Centrum Techniki Morskiej Marcin Wiśniewski. Ze strony wojska pojawili się m.in.: dowódca 8 Flotylli Obrony Wybrzeża kontradm. Piotr Sikora, szef Szefostwa Techniki Morskiej Agencji Uzbrojenia kmdr Piotr Skóra, zastępca szefa Zarządu Uzbrojenia Inspektoratu Marynarki Wojennej kmdr Grzegorz Mucha i dowódca 12. Dywizjonu Trałowców kmdr por. Sławomir Góra. W uroczystości uczestniczył także wyznaczony na przyszłego dowódcę ORP Czajka kpt. mar. Marcin Krzywdziński.
Rozpoczęcie cięcia pierwszego arkusza blachy nowego niszczyciela min, który zainicjował dowódca 8 Flotylli Obrony Wybrzeża kontradm. Piotr Sikora w asyście dyrektora projektu 258/4-6 Roberta Stoli
Realizację programu budowy niszczycieli min projektu 258 Kormoran II zapoczątkowało podpisanie 23 września 2013 roku w Gdyni umowy na budowę prototypu 258/1 wraz z opcją na co najmniej dwa okręty seryjne. Zwodowany 4 września 2015 roku okręt, który na chrzcie otrzymał nazwę Kormoran do służby wszedł 28 listopada 2017 roku. Niedługo po tym wydarzeniu – 27 grudnia 2017 roku – podpisano umowę na budowę dwóch jednostek seryjnych. Budowę okrętów rozpoczęto odpowiednio: 258/2 – 18 września 2018 roku i 258/3 – 19 czerwca 2019 roku. W trakcie ich budowy trwały badania eksploatacyjno-wojskowe prototypu, które skutkowały wprowadzaniem licznych zmian do jednostek seryjnych. Ostatecznie oba okręty jako ORP Albatros (602) i ORP Mewa (603) weszły do służby 28 listopada 2022 oraz 14 lutego 2023 roku. Cała trójka Kormoranów II weszła w skład stacjonującego w Gdyni 13. Dywizjonu Trałowców im. adm. floty Andrzeja Karwety.
Proces cięcia za pomocą wycinarki plazmowo-gazowej
Kolejnym krokiem było wyposażenie w niszczyciele min także drugiego przeciwminowego dywizjonu w naszej marynarce – stacjonującego w Świnoujściu 12. Wolińskiego Dywizjonu Trałowców. Odpowiednią umowę zawarto 26 czerwca 2022 roku, a jej wartość wyniosła 2,49 mld zł.
Zgodnie z przyjętym harmonogramem okręty dla świnoujskiego dywizjonu mają być przekazane zamawiającemu kolejno: do końca lipca 2026 roku, do końca marca oraz października 2027 roku. Budowę pierwszego okrętu nowej serii – 258/4 rozpoczęto paleniem blach 28 marca 2023 roku. Położenie jego stępki nastąpiło 25 lipca 2023 roku, zaś 26 czerwca 2024 miało miejsce wodowanie i chrzest, na którym okręt otrzymał imię Jaskółka. Budowa kolejnych jednostek rozpoczyna się w odstępach około dziewięciomiesięcznych. Palenie blach na 258/5 (przyszła Rybitwa) miało miejsce 19 stycznia 2024 roku, zaś obecnie zaczęto prace przy ostatnim okręcie 258/6 (Czajka). Po dwóch miesiącach od pierwszego palenia blach ma miejsce uroczystość położenia stępki. W wypadku 258/5 odbyło się ono 20 marca, dla 258/6 nastąpi w grudniu 2024 roku. Wodowania obu jednostek zaplanowano na marzec i grudzień przyszłego roku.
Dyrektor projektu 258/4-6 Robert Stola, szef Szefostwa Techniki Morskiej Agencji Uzbrojenia kmdr Piotr Skóra oraz prezes zarządu Polskiego Rejestru Statków Grzegorz Pettke w trakcie podpisywania certyfikatu pierwszego palenia blach
Seryjne niszczyciele min projektu 258 Kormoran II przeznaczone są do poszukiwania i zwalczania min morskich w akwenach Morza Bałtyckiego oraz Morza Północnego. Przy wyporności standardowej około 850 ton okręty mają długość maksymalną 58,5 m, szerokość maksymalną 10,3 m i zanurzenie konstrukcyjne 2,7 m. Załoga liczy 45 osób w przypadku okrętów pierwszej serii i 48 w przypadku trzech pozostałych.
Do wykonywania swoich zasadniczych działań okręty dysponują szeroką gamą środków. Do wykrywania min służą podkadłubowa stacja SHL-101/TM oraz sonary przenoszone przez podwodne bezzałogowce: HISAS 1032 na autonomicznym pojeździe podwodnym Kongsberg Hugin 1000 oraz sonar obserwacji bocznej Edge Tech 2205 na także autonomicznym Teledyne Marine Gavia. Te środki uzupełnia holowana stacja hydrolokacyjna obserwacji bocznej Kraken Robotics Katfish-180. Nie jest ona stałym wyposażeniem okrętów. Zakupiono dwa takie urządzenia po jednym dla każdego z dywizjonów. W razie potrzeby sonar wraz z autonomicznym systemem do wodowania i wybierania ALARS (Autonomous Launch and Recovery System) zostaje umieszczony na pokładzie rufowym na lewej burcie.
Podpisany certyfikat pierwszego palenia blach
Do zwalczania wykrytych min przeznaczone są: pojazd podwodny SAAB Double Eagle SAROV (Semi Autonomous Remotely Operated Vehicle) przenoszący ładunki wybuchowe Toczek A o masie 48 kg zawierający 40 kg materiału wybuchowego lub Toczek B o masie 10 kg (w tym materiał wybuchowy 6 kg) oraz zdalnie sterowane samobieżne ładunki niszczące (jednorazowe pojazdy podwodne) Głuptak. Pozwalają one na zniszczenie miny na głębokościach w zakresie od 3 do 200 metrów, w odległości 400 m od miejsca wodowania przy pracy w prądzie o prędkości do 2 m/s oraz teoretycznym maksymalnym zasięgu 1500 m przy prądzie 0-0,2 m/s.
Miny mogą być także niszczone ładunkami zakładanymi przez nurków-minerów. Do zabezpieczenia ich działań na okręcie umieszczono mieszczącą do 6 osób komorę hiperbaryczną oraz łodzie hybrydowe Sportis S-6200ID do ich transportu.
Pamiątkowa tabliczka z okazji rozpoczęcia budowy szóstego niszczyciela min projektu 258
Uzbrojenie artyleryjskie składa się z armaty morskiej kal. 35 mm AM-35K wchodzącej w skład okrętowego systemu uzbrojenia OSU-35K. Jest ona przeznaczona do zwalczania zarówno celów nawodnych, jak i powietrznych.
Uzupełniają ją trzy wielkokalibrowe karabiny maszynowe kal. 12,7 mm WKM-Bm, produkcji ZM Tarnów, umieszczonych na skrzydłach mostka po obu burtach oraz na rufie.
Obronę przeciwlotniczą okrętów tworzą przenośne zestawy rakiet przeciwlotniczych Grom/Piorun.
Od lewej dowódca 12. Dywizjonu Trałowców kmdr por. Sławomir Góra, dowódca 8. Flotylli Obrony Wybrzeża kontradmirał Piotr Sikora, wyznaczony na dowódcę ORP Czajka kpt. mar. Marcin Krzywdziński oraz kmdr ppor. rez. Aleksander Gierkowski. Zdjęcie o tyle symboliczne, że zarówno kontradmirał Piotr Sikora (w latach 2003-2004), jak i kmdr ppor. rez. Aleksander Gierkowski (w latach 1998-2002) dowodzili ORP Czajka, tyle że poprzednikiem obecnie budowanego okrętu – trałowcem bazowym projektu 206FM wycofanym ze służby 7 grudnia 2021 roku