W poniedziałek, 21 sierpnia br., amerykańska spółka General Atomics Aeronautical Systems Inc. (GA-ASI) poinformowała o umowie na produkcję czterech kolejnych bojowych owych statków latających (bbsl) MQ-9A Reaper Block 5 klasy MALE (Medium Altitude Long Endurance, średniego pułapu o dużej długotrwałości lotu) dla królewskich niderlandzkich wojsk lotniczych (Koninklijke Luchtmacht, KLu) (Testy najnowszego bezzałogowca Mojave z nieprzygotowanych lądowisk).
Jeden z pierwszych czterech MQ-9A w specjalnym malowaniu w bazie lotniczej Leeuwarden, 15 sierpnia br. / Zdjęcie: KLu
Pierwsze cztery MQ-9A Block 5 i powiązane z nimi naziemne stacje kontroli zostały dostarczone KLu w 2022, w tym pierwszy egzemplarz dostarczono 3 lutego 2022 (który został zaprezentowany 7 lipca 2021 w zakładach GA-ASI w Poway w Kalifornii).
Podwajamy liczbę MQ-9A Reaper, abyśmy mogli zwiększyć nasze zdolności w zakresie zwiadu morskiego i lądowego, rozpoznania i obserwacji (ISR) – powiedział podpułkownik Jan Ruedisueli, dowódca 306. eskadry KLu z bazy lotniczej Leeuwarden. MQ-9A otrzymają zewnętrzne moduły zwiadu radioelektronicznego, przekaźnik łączności satelitarnej i radar morski, a w przyszłości zostaną także uzbrojone – dodał.
Produkcja i dostawa nowych MQ-9A, ich naziemnych stacji kontroli i sprzętu pomocniczego będzie odbywać się procedurą FMS (Foreign Military Sales), a rząd w Hadze otrzymał zgodę na ich zakup 16 czerwca br. Wnioskowano o m.in. trzy mobilne stacje kontroli, 30 odbiorników nawigacji satelitarnej i zliczeniowej z modułami kryptograficznymi SAASM/M-Code, 8 układów celowniczych AN/DAS-1 MTS-B, 20 radarów SAR/GMTI Lynx, radary Leonardo/Selex ES Seaspray 7500E do obserwacji powierzchni morza i lądu, wyposażone do tego celu w stację GMTI, radary morskie Raytheon SeaVue, belki uzbrojenia LGMA M299 dla przeciwpancernych pocisków kierowanych rodziny AGM-114 Hellfire, radiostacje AN/ARC-210 czy naziemne terminale danych LOS. Całość wyceniono na maksymalnie 611 mln USD (2,49 mld zł). Plan zakupu kolejnych samolotów i co istotne ich uzbrojenia, został ogłoszony przez minister obrony Kajsę Ollongren, 1 czerwca ub. r.
Jesteśmy podekscytowani, że pierwszy zestaw holenderskich Reaperów wywarł tak pozytywny wpływ na KLu – powiedział prezes i dyrektor generalny GA-ASI David R. Alexander. Dzięki temu nowemu zestawowi możliwości Królestwa Niderlandów będzie dysponować najpotężniejszym zestawem samolotów MQ-9 Block 5 na świecie. Dostosowaliśmy niderlandzkie MQ-9A, aby sprostać rosnącemu spektrum misji tego państwa – dodał.
Królestwo Niderlandów wnioskowało o możliwość zakupu pierwszej partii samolotów procedurą FMS w 2015, a zamówienie zostało oficjalnie ogłoszone przez tamtejszy resort obrony w lipcu 2018 podczas pokazów lotniczych Farnborough w Wielkiej Brytanii (wartość umowy międzyrządowej to 339 mln USD). 21 marca 2019 Departament Obrony USA zlecił GA-ASI produkcję samolotów i wyposażenia wsparcia za równowartość 123 293 911 USD.
Zgodnie z planami, MQ-9A są rozmieszczone na terytorium zależnym Curaçao, leżącym na Karaibach, w archipelagu Małych Antyli (Wysp Zawietrzne) i operują z portu lotniczego Hato na rzecz dowódcy królewskiej marynarki wojennej Niderlandów na Karaibach (Commandant Zeestrijdkrachten, CZsk) i niderlandzkiej karaibskiej straży wybrzeża (Kustwacht Caribisch Gebied, KWCARIB).
Formalnie, samoloty zostają przypisane do 306. eskadry z bazy Leeuwarden, gdzie znajduje się punkt dowodzenia i kontroli (dzięki łączu satelitarnemu samolotami można sterować z dowolnego miejsca na świecie). Personel 306. eskadry rozpoczął przeszkolenie na MQ-9A w styczniu 2019 w amerykańskiej bazie lotniczej Holloman w stanie Nowy Meksyk.
15 stycznia br. jeden z samolotów przyleciał po raz pierwszy do Leeuwarden, gdzie zostanie przeznaczony do dalszego szkolenia personelu. Co ciekawe, egzemplarz otrzymał specjalne malowaniem z okazji 70-lecia istnienia 306. eskadry. Na jego statecznikach pionowych namalowano typy samolotów, które były eksploatowane w jednostce: F-84E Thunderjet, RT-33A T-bird, RF-84F Thunderflash, RF-104G Starfighter i RF-16A Fighting Falcon. Za projekt malowania odpowiada Peter van Stigt.
Het squadron bestaat 70 jaar. Daarom heeft het (onbemande)vliegtuig een feestelijke staart gekregen, ontworpen door Peter van Stigt. Dit is de eerste MQ-9 ter wereld waarvan de staart op deze manier bestickerd is. Meer informatie over de MQ-9: https://t.co/UZbjSMmHU3 (2/2) pic.twitter.com/lJGPt2FNCO
— Koninklijke Luchtmacht (@Kon_Luchtmacht) August 15, 2023
Oprócz Królestwa Niderlandów, dotychczasowymi użytkownikami eksportowymi tych samolotów są Francja, Wielka Brytania, Hiszpania, Polska i Włochy.