W sobotę, 5 lipca 2025, w chińskim Internecie pojawiła się nowa fotografia ujawnionego 30 czerwca br. nieznanego wcześniej typu chińskiego ekranoplanu, który nieformalnie nazwano Potworem z Morza Bohai, nawiązująca do słynnego radzieckiego Kaspijskiego Potwora Morskiego, czyli ekranoplanu KM (Korabl Maket) z lat 1966-1980.
Pierwsza ujawniona fotografia… / Zdjęcia: chiński Internet
Zgodnie z tymi materiałami, jest to ekranoplan transportowy klasy GEV (Ground-Effect Vehicle), napędzany czterema silnika turboodrzutowymi i wykorzystujący tzw. efekt przypowierzchniowy (Wing-in-Ground Effect, WIG). Nazwa pochodzi od miejsca, gdzie pojazd został sfotografowany – Morza Bohai, jak nazywa się zatoka na północno-zachodnim krańcu Morza Żółtego.
Efekt przypowierzchniowy pozwala na lot tuż nad powierzchnią wody, co zwiększa efektywność paliwową i umożliwia unikanie radarów dzięki niskiej wysokości lotu. Zespół napędowy został zamontowany nad skrzydłami, z dyszami skierowanymi w dół, co sugeruje możliwość pionowego ciągu lub hybrydowego napędu elektrycznego.
Otrzymał kadłub przypominający łódź latającą (Chiny zbudowały największą na świecie łódź latającą AG600 Kunlong – przyp. red.) z konfiguracją ogona w kształcie litery T z dwoma pionowymi statecznikami oraz skrzydłami o stosunkowo małej rozpiętości. Zgodnie z analizami portalu branżowego Naval News, być może wykorzystywano materiały kompozytowe, prawdopodobnie polimery wzmocnione włóknem węglowym, co zmniejsza masę i redukuje przekrój radarowy.
...i Potwór z Morza Bohai w całek krasie
Jeśli chodzi o ekranoplany, to konstrukcje tego typu były testowane na szerszą skalę w ZSRR i oprócz wspomnianego na początku Kaspijskiego Potwora Morskiego legitymizującego się długością aż 92 m, rozpiętością 37,6 m i masą maksymalną 544 t, później powstawały mniejsze konstrukcje jak:
- dwa prototypy Bartini Berijew WWA-14 w latach 1972-1987 (25,97 m x 30 m i 52 t);
- trzy A-90 Orłonok w latach 1972-1993 (58,1 m x 31,5 m i 140 t);
- pojedynczy Łuń w latach 1987-1999 (73,8 m x 44 m i 286 t);
- Spasatel, czyli cywilny Łuń, w ramach projektu 9038 jako pojazd ratowniczy – anulowany w 1991, a następnie wznowiony w 2015 zakłada budowę ekranoplanu o masie aż 600 t; miał być gotowy do 2025 – obecny status nieznany;
- projekty niezrealizowane: monstrualny Berijew Be-2500 Neptun (115 m x 123 m i 2500 t) i jeszcze większy Be-5000 z lat 1980.,
- projekty koncepcyjne realizowane w ostatnich latach: TTS-IS (Tiażelyj transportnyj samolot integralnoj schiemy) z 2017, A-050 o masie 54 t z 2015 oraz А-300-538 o masie 350 t z 2019.
Obecnie, w USA był realizowany program o kryptonimie Liberty Lifter (10 lipca br. pojawiła się informacja o zamknięciu go), a w przeszłości bez sukcesów realizowano projekty Aerocon Dash-1.6 oraz Boeing Pelican ULTRA (Ultra Large TRansport Aircraft). Inne eksperymentalne projekty mniejszych konstrukcji realizowano w Niemczech (seria Jörg), Republice Korei, Australii, Japonii, Tajwanie czy Iranie, a także było lub jest kilka inicjatyw prywatnych.