We wtorek, 27 maja 2025, jak poinformował turecki portal branżowy TurDef, podczas 12. Seminarium Systemów Morskich w Stambule, kadm. Timur Yılmaz, dowódca floty podwodnej Marynarki Wojennej Turcji (Türk Deniz Kuvvetleri) ogłosił nowy program o kryptonimie NÜKDEN (Nükleer Tahrikli Denizaltı; tur. okręt podwodny z napędem nuklearnym), który jak nazwa wskazuje, zakłada budowę pierwszego tureckiego okrętu podwodnego, wyposażonego w siłownię jądrową.
Zdjęcie: Tugay Er via X
Ogłoszenie oznacza strategiczną zmianę w stosunku do wcześniej podkreślanej inicjatywy MİLDEN (tur. narodowy okręt podwodny), kładąc nacisk na napęd jądrowy w celu zwiększenia zasięgu operacyjnego i zdolności odstraszających. Kontradmirał Yılmaz wyjaśnił, że bezpieczeństwo naszego narodu, nasza postawa odstraszająca, zakres naszej jurysdykcji i obszary zainteresowań oraz wsparcie wymagane dla grup zadaniowych kierowanych przez nasz narodowy lotniskowiec wymagają nabycia okrętu podwodnego z napędem atomowym.
Oficer wspomniał tu o lekkim lotniskowcu typu MUGEM (Milli Uçak Gemisi) oraz konwencjonalnym okręcie podwodnym typu MİLDEN (Millî Denizaltı), których budowę rozpoczęto 2 stycznia br., cięciem blach (Turcja rozpoczęła budowę okrętów w trzech głównych programach).
Co ciekawe, admirał Ercüment Tatlıoğlu, głównodowodzący Türk Deniz Kuvvetleri, wcześniej oświadczył w wywiadzie dla kwietniowego wydania magazynu Warships International Fleet Review, że Turcja zbuduje okręt podwodny z napędem nuklearnym. Teraz inicjatywa materializuje się otrzymując formalny kryptonim programowy Ministerstwa Obrony Turcji.
Według kadm. Yılmaza należy przestrzegać zasad zaangażowania ekosystemu akademickiego i obronno-przemysłowego Turcji w kilku kluczowych obszarach w celu wsparcia rozwoju w program NÜKDEN. Obejmują one: technologie budowy okrętów podwodnych, systemy napędowe i przesyłu mocy, okrętowy napęd jądrowy, zagraniczne systemy walki na licencji, infrastruktura łączności satelitarnej, załogowe i bezzałogowe platformy podwodne. Jak doniesiono, tureckie instytucje akademickie przyczyniają się do badań i rozwoju we wszystkich tych dziedzinach, co odzwierciedla priorytetowy status programu.
Poinformował, że studia wykonalności dotyczące typu reaktora jądrowego dla przyszłego okrętu podwodne są nadal w toku. Magazyn Naval Forces Journal wcześniej informował o zainteresowaniu reaktorami wykorzystującymi technologię ze stopioną solą fluorową (ang. Molten Salt Reactor) ze względu na kompaktowe rozmiary i przydatność w warunkach morskich. Według wstępnych analiz, reaktory MSR potencjalnie mogą pomóc przezwyciężyć ograniczenia konwencjonalnych okrętów podwodnych dotyczące prędkości maksymalnej i czasu zanurzenia, a także zapewnić niższe sygnatury akustyczne (stealth).
Pierwszy okręt podwodny typu MİLDEN miałby zostać dostarczony na początku lat 2030., więc NÜKDEN mogłyby stanowić drugą generację krajowego projektu podwodnego. Plany budowy pierwszego okrętu podwodnego o napędzie jądrowymi, być może nie jednego, są związane bezpośrednio z rozwojem cywilnej energetyki jądrowej w Turcji. Budowana w południowej Turcji od grudnia 2017 przez rosyjski Rosatom, elektrownia jądrowa Akkuyu, jest opóźniona i według obecnych planów ma zostać uruchomiona w latach 2025-2028 (cztery reaktory WWER-1200/509 o mocy 1114 MW każdy projektu Atomstrojeksport). Rozważane są dodatkowe projekty elektrowni jądrowych z Koreą Południową, Rosją i Chinami, ponieważ Turcja zamierza osiągnąć 20 GW mocy z energetyki jądrowej do 2050.
Inną opcją może być technologia małych reaktorów modułowych SMR (Small Modular Reactor), zarówno do aplikacji cywilnej (do 5 GW mocy w Turcji do 2050), jak i wojskowej. Kompaktowość tych rozwiązań mogłaby być szczególnie atrakcyjna w kontekście projektu okrętu podwodnego.
Turkiye formally designates its nuclear submarine project: NÜKDEN
(Nükleer Tahrikli Denizaltı)
Strategic shift confirmed by Rear Admiral Timur Yılmaz at the 12th Naval Systems Seminar. Nuclear propulsion officially prioritized post-MILDEN.
__This isn’t symbolic. This is… pic.twitter.com/xiJSBFmfby
— Tugay Er (@er_tugay_) May 28, 2025