Zgodnie z danymi opublikowanymi w poniedziałek, 11 grudnia br., przez Europejską Agencję Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex) liczba prób nielegalnego przekroczenia zewnętrznych granic Unii Europejskiej w pierwszych jedenastu miesiącach tego roku wzrosła o 17% i wyniosła ponad 335 300. Jest to więcej niż liczba migrantów w całym 2022 oraz najwyższa suma za okres styczeń-listopad od 2016, zgodnie ze wstępnymi szacunkami (Nielegalna migracja do Europy w październiku 2023).
Na szlaku z Afryki Zachodniej odnotowano największy wzrost liczby nielegalnych przekroczeń granicy zewnętrznej UE, która jak dotąd niemal się podwoiła w tym roku do 32 422 przypadków. Jest to najwyższa łączna liczba w przypadku tego szlaku migracyjnego od czasu, gdy Frontex zaczął gromadzić dane w 2009. Liczba przybyszów w listopadzie (prawie 4700) oznacza wzrost o ponad 500% w porównaniu z tym samym miesiącem zeszłego roku.
Prawie 2600 funkcjonariuszy stałej służby i personelu Frontexu bierze udział w różnych operacjach wspierających państwa członkowskie i kraje sąsiadujące w ochronie granic zewnętrznych UE i zwalczaniu przestępczości zorganizowanej. W ostatnim czasie agencja wysłała dodatkowych 50 funkcjonariuszy (z czego dwóch delegowanych ze Straży Granicznej) na granicę fińsko-rosyjską w związku z działaniami hybrydowymi Kremla (Funkcjonariusze SG na granicy fińsko-rosyjskiej).
Kluczowe zmiany:
- Spadek o 25% nielegalnych prób przekroczenia zewnętrznych granic UE w porównaniu z listopadem 2022, o ponad 20 tys. przypadków.
- Na wszystkich głównych szlakach migracyjnych odnotowano w listopadzie mniej prób nielegalnego przekroczenia granic UE niż w październiku br.
- Rekordowa liczba naruszeń granic UE na szlaku z Afryki Zachodniej.
- Na trasie ze środkowej części basenu Morza Śródziemnego, choć nadal najczęściej forsowanej w 2023, odnotowano ostatnio tendencję spadkową w porównaniu z poprzednimi miesiącami.
- Największy odsetek nielegalnych migrantów naruszających wszystkie granice zewnętrzne UE pochodził z trzech państw: Syrii, Gwinei i Afganistanu.
Środkowa część basenu Morza Śródziemnego pozostaje najbardziej aktywną trasą prowadzącą do UE w tym roku, przy czym służby graniczne państw członkowskich zgłosiły w jedenastu miesiącach 152 211 wykrytych przypadków (w samym listopadzie 7862 przypadki i jest to wzrost o 61% w ujęciu miesięcznym). Jest to najwyższa liczba przypadków wykrycia na tej trasie w tym okresie od 2016, jednak liczba wykryć w ujęciu miesięcznym na tej trasie spadła w listopadzie o 24% do prawie 7900. Większość zatrzymanych stanowili obywatele Gwinei, Tunezji i Wybrzeża Kości Słoniowej.
Na trasie wschodniej części basenu Morza Śródziemnego w listopadzie było 4090 prób bezprawnego przekroczenia granicy (52 570 od początku roku), czyli o 47% więcej niż rok wcześniej. Większość zatrzymanych stanowili obywatele Syrii, Afganistanu i Palestyny.
Na trasie zachodniej części basenu Morza Śródziemnego w listopadzie było 1306 prób bezprawnego przekroczenia granicy (13 507 od początku roku), czyli o 2% mniej niż w porównaniu z rokiem ubiegłym. Większość zatrzymanych stanowili obywatele Maroka, Algierii i Syrii.
Niestety, przeprawy morskie pozostają niezwykle niebezpieczne. Według danych Międzynarodowej Organizacji do Spraw Migracji (International Organization for Migration, IOM) w tym roku na Morzu Śródziemnym zaginęło ponad 2511 osób, z czego zdecydowana większość na szlaku środkowej części basenu.
W okresie od stycznia do listopada na szlaku Bałkanów Zachodnich odnotowano największy roczny spadek wśród wszystkich głównych szlaków migracyjnych do UE o 28% (1881 przypadków w listopadzie i 98 651 przypadków od początku roku), w dużej mierze ze względu na bardziej rygorystyczną politykę wizową. Większość zatrzymanych stanowili obywatele Syrii, Turcji i Afganistanu.
Jak wspomniano, na trasie z Afryki Zachodniej w listopadzie były 4692 próby bezprawnego przekroczenia granicy (32 422 od początku roku), czyli o 116% więcej niż rok wcześniej. Większość zatrzymanych stanowili obywatele Maroka, Senegalu i Gwinei.
Liczba nielegalnych przepraw przez Kanał La Manche w kierunku Wielkiej Brytanii w listopadzie wyniosła 3585, co daje łączną liczbę w pierwszych jedenastu miesiącach roku 58 317, czyli o 14% mniej niż w tym samym okresie ubiegłego roku. Większość zatrzymanych stanowili obywatele Afganistanu, Iraku i Syrii.
Na koniec warto dodać, że w przypadku wschodniej granicy UE (Polski, Litwy i Łotwy z Białorusią i Polski z Ukrainą), w listopadzie odnotowano 197 prób naruszenia, a w okresie styczeń-listopad łącznie 5352. Jest to spadek o 10% w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego. Większość zatrzymanych stanowili obywatele Ukrainy, Afganistanu i Syrii.
Zdjęcie i grafiki: Frontex