W piątek, 2 sierpnia 2024, grecki portal branżowy OnAlert jako pierwszy poinformował, że kilka dni wcześniej rząd w Atenach wysłał do Stanów Zjednoczonych oficjalne zapytanie o możliwość otrzymania (nieodpłatnie) procedurą EDA (Excess Defense Articles) maksymalnie czterech używanych samolotów tankowania powietrznego Boeing KC-135R Stratotanker z nadwyżek amerykańskich sił zbrojnych (Metrea odkupiła 14 francuskich tankowców KC-135RG/C-135FR).
KC-135R Stratotanker / Zdjęcie: Lotnictwo Gwardii Narodowej stanu Utah
Wniosek ma związek z rosnącymi potrzebami operacyjnymi greckich wojsk lotniczych (Polemikí Aeroporía) w obliczu rozbudowy i modernizacji floty samolotów wielozadaniowych, która w przyszłości ma składać się wyłącznie z 84 zmodernizowanych F-16V (równoważnych dla nowo wyprodukowanych F-16C/D Block 70, 24 Rafale DG/EG (w standardzie F3-R) i 20 F-35A Lightning II (z opcją na 20 kolejnych).
Zgodnie z informacjami uzyskanymi przez portal OnAlert, przed wysłaniem zapytania dowództwo Polemikí Aeroporía zostało poinformowane przez stronę amerykańską o dostępności konkretnych egzemplarzy samolotów KC-135R, które będą zbywane we stanu amerykańskich wojsk lotniczych (US Air Force, USAF) za pośrednictwem procedury EDA sojusznikom USA (Amerykańskie powietrzne tankowce rozmieszczone w Powidzu).
W wysłanym wniosku zawarto zapytania o dostępność maksymalnie czterech egzemplarzy samolotów, ich stan techniczny, wyposażenie pokładowe, koszty ewentualnych prac serwisowych/naprawczych, jeśli takowych będą wymagać w celu przywrócenia pełnej gotowości operacyjnej, dalsze wsparcie techniczne, a także szkolenia pilotów i techników obsługi naziemnej.
Wymóg pozyskania tankowców powietrznych został zatwierdzony jeszcze w 2021 przez Narodowy Sztab Generalny sił zbrojnych Grecji. Wskazywano konieczność przebywania greckich samolotów bojowych dłużej w powietrzu, wykonywania patroli dalekiego zasięgu, z dala od swoich baz macierzystych, misji przechwytywania i eskortowania po misje uderzeniowe głęboko na terytorium przeciwnika, a także we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego aż po Cypr i północne wybrzeża Afryki, bez konieczności powrotu do baz w celu uzupełnienia paliwa.
Obecnie, piloci Polemikí Aeroporía szkolą się w zakresie pobierania paliwa w locie dla swoich F-16, Mirage i Rafale z tankowców amerykańskich, francuskich oraz izraelskich podczas wielonarodowych lub bilateralnych ćwiczeń. Dzięki temu większość posiada certyfikaty w zakresie wykonywania tych zadań, ale aby je podtrzymać muszą wykonywać ćwiczebne pobieranie paliwa w locie przynajmniej raz w roku w dzień lub dwa razy w roku w nocy.
Prasa grecka wskazuje, że największy wróg-sojusznik, czyli Turcja dysponuje aż siedmioma KC-135R Asena, które do 2022 zostały zmodernizowane do wersji Block 45.1, dzięki czemu będą służyć przez kolejne 20 lat. W 1994 Turcja wydzierżawiła dwa od USA w ramach programu pomocowego South Wing Aid i zakupiła siedem KC-135R. Po dostawie wszystkich siedmiu zakupionych samolotów, dwa wydzierżawione KC-135R powróciły do USA. Samoloty otrzymały w ramach modernizacji Pacer CRAG (Compass, Radar And GPS) nowe wyposażenie nawigacyjne. Wszystkie egzemplarze są przypisane do 101. Eskadry i stacjonują w bazie lotniczej İncirlik w prowincji Adana. Obecnie, Turcja jest zainteresowana pozyskaniem siedmiu europejskich samolotów transportowo-tankujących A330-200 MRTT (Używane A330 MRTT dla Turcji, Media: Brytyjskie C-130J Super Hercules dla Turcji).
Jeśli chodzi o ostatnie greckie wnioski o pomoc materiałową USA procedurą EDA jako grant, to 8 lipca br., grecki dziennik Kathimerini ujawnił, że negocjowany od stycznia br. tzw. pakiet Blinkena napotkał poważne trudności. Ateny odmówiły przyjęcia części z oferowanych systemów: czterech wycofanych niedawno z eksploatacji fregat rakietowych typu Freedom klasy LCS i 62 używanych bojowych wozów piechoty M2A2 ODS Bradley. Nadal strona grecka analizuje oferty związane z inną partią 102 M2A2, a także łodzi patrolowych typu Protector, dwóch samolotów transportowych C-130H Hercules, 10 silników turbowałowych Allison T56 do samolotów patrolowych P-3 Orion i samochodów ciężarowych.
