W czwartek, 13 marca 2025, kanadyjski dziennik Ottawa Citizen jako pierwszy poinformował, że pomimo napięć na linii Kanada-USA, tamtejsze wojsko rekomenduje Ministerstwu Obrony zakup amerykańskich wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych M142 HIMARS (High Mobility Artillery Rocket System), produkcji Lockheed Martin.
Grafika: Lockheed Martin
Kened Sadiku, rzecznik prasowy Ministerstwa Obrony Narodowej Kanady poinformował dziennik Ottawa Citizen, że rozważany zakup M142 HIMARS w ramach programu Long-Range Precision Strike (Land) znacząco wzmocni zdolności obronne Kanady, zarówno w kraju, jak i za granicą.
Ten program postępuje dobrze i spodziewamy się, że w nadchodzących miesiącach będziemy mogli podzielić się dodatkowymi szczegółami – poinformował rzecznik drogą mailową. Program szacowany jest na 5 mld CAD (13,5 mld zł).
Oznacza to, że zakup musi być realizowany procedurą wojskowej sprzedaży zagranicznej FMS (Foreign Military Sales) za pośrednictwem Departamentu Obrony USA, a zgodę na sprzedaż muszą wyrazić Departament Stanu i Kongres. Niemal równolegle, bo 14 marca br. świeżo mianowany ponownie na swoje stanowisko, minister obrony narodowej Kanady Bill Blair oświadczył, że rząd Marka Carney’a aktywnie poszukuje potencjalnych alternatyw dla 88 samolotów wielozadaniowych Lockheed Martin F-35A Lightning II i przeprowadzi rozmowy z konkurencyjnymi producentami.
Wynika to z napięć na linii Kanada-USA od początków prezydentury Donalda Trumpa, który publicznie wygłaszał tezy dotyczące aneksji Kanady i włączenia jej jako 51. stan USA, a także groźbami nakładania ceł m.in. na stal i aluminium czy groźbami zniszczenia przemysłu motoryzacyjnego w Kanadzie.
Rzecznik prasowy dodał, że w sprawie zamówień publicznych resort obrony opiera się na priorytetach bezpieczeństwa narodowego, ale dodał, że rząd federalny uważnie monitoruje sytuację handlową w USA i ocenia potencjalny wpływ na istniejące programy.
Kanada musi ostrożnie podchodzić do decyzji związanych z przemysłem obronnym, a najnowszym przykładem jest umowa z 10 marca br. ze spółką Irving Shipbuilding Inc. (ISI) na budowę pierwszych 3 z 15 planowanych niszczycieli rakietowych typu River w ramach programu Canadian Surface Combatant (CSC). W projekcie okrętów uwzględniono bowiem wiele amerykańskich technologii, w tym uzbrojenia.
W wyniku obserwacji doświadczeń wojny rosyjsko-ukraińskiej, Kanada dąży do znacznego wzmocnienia swoich zdolności artyleryjskich i w ramach głównych priorytetów zakupowych Dowództwa Wojsk Lądowych i ostatecznie uzyskania poparcie rządu w kwietniu 2024, do aktualizacji polityki obronnej (Defence Policy Update, DPU) włączono plan zakupu 155-mm haubic samobieżnych oraz 120-mm i 81-mm moździerzy samobieżnych w ramach programu IFM (Indirect Fires Modernization). Pozyskanie wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych byłoby znaczącym wydłużeniem tych zdolności (Belgia zainteresowana wieloprowadnicowymi wyrzutniami rakietowymi, Pakiet amunicji GMLRS dla australijskich wyrzutni HIMARS, Estonia odebrała swoje wyrzutnie M142 HIMARS).
Z drugiej strony alternatywą dla M142 HIMARS mogą być wyrzutnie PULS (Precise & Universal Launching System), produkcji izraelskiej spółki Elbit Systems, na zakup których zdecydowało się w ostatnich miesiącach aż siedem państw.