W środę, 23 kwietnia 2025, amerykańska Agencja Współpracy Obronnej DSCA (Defense Security Cooperation Agency) opublikowała zgodę Departamentu Stanu USA na potencjalną sprzedaż do Republiki Irlandii partii przeciwpancernych pocisków kierowanych FGM-148 Javelin wraz z wyrzutniami/zespołami sterowania LWCLU w pakiecie za maksymalnie 46 mln USD (173,34 mln zł).
Żołnierze 123. Batalionu Piechoty Wojsk Lądowych Sił Obronnych Irlandii z FGM-148 Javelin / Zdjęcie: Óglaigh na hÉireann / Irish Defence Forces via Facebook
Zgodnie z opublikowaną informacją, rząd w Dublinie wnioskował o możliwość pozyskania 36 wyrzutni/zespołów sterowania LWCLU (Light Weight Command Launch Unit). Zostaną one dołączone do wcześniej wnioskowanych 44 przeciwpancernych pocisków kierowanych FGM-148 Javelin za maksymalnie 8,7 mln USD (32,78 mln zł).
Ponadto, w pakiecie uwzględniono też następujące elementy inne niż według definicji MDE (Major Defense Equipment): kontenery transportowe na pociski, pomoc techniczna rządu USA, zestawy rozszerzonego szkolenia podstawowego Enhanced Producibility Basic Skills Trainer (EPBST), szkolenia oraz inne powiązane elementy logistyki i wsparcia programowego.
Wykonawcą umowy będzie spółka joint venture Javelin, utworzona przez Lockheed Martin i Raytheon Missiles & Defense (część korporacji RTX).
Choć komunikat DSCA nie precyzuje, ale obecnie w produkcji znajduje się najnowszy wariant systemu, FGM-148F Javelin. Został wyposażony w nową, wielozadaniową głowicę bojową MPWH (Multi-Purpose Warhead) z ładunkiem kumulacyjnym formowanym wybuchowo. Wskaźnik przebijalności to równoważnik grubości 600-800 mm jednorodnej stali pancernej (RHA). Pocisk ma mieć zasięg rażenia od 65 do 4750 m. Masa systemu to 22,3 kg. FGM-148F w amerykańskich wojskach lądowych stopniowo zastępuje obecnie używane FGM-148E Block I.
Na zakup tego wariantu, poza amerykańskimi wojskami lądowymi (US Army), jako pierwsza zdecydowała się Polska, a następnie Litwa, Australia i Wielka Brytania. W 2021 nowe pociski zamówiły też Tajlandia i Norwegia, choć bez wskazania wariantu (prawdopodobnie jeszcze FGM-148E). 12 grudnia 2023 zgodę na zakup pocisków uzyskała Rumunia, 11 stycznia 2024 – Kosowo, 19 marca 2024 – Maroko, 20 września 2024 – Bułgaria, a 3 października 2024 – Tunezja. W niedalekiej przyszłości dołączą do nich Albania, Brazylia, Łotwa i Estonia. Ogólnie wszystkie warianty systemu są na wyposażeniu sił zbrojnych 24 państw, w tym Ukrainy, gdzie trafiły jako pomoc wojskowa z USA i Wielkiej Brytanii. Ponadto, w lutym br. Lockheed Martin poinformowała, że prowadzi rozmowy w Indiach nt. uruchomienia produkcji lokalnej systemu.
Irlandzkie Siły Zbrojne (Óglaigh na hÉireann) wprowadziły system przeciwpancerny FGM-148 Javelin do służby w 2004, po podpisaniu umowy z rządem USA i JV Javelin. Był to największy zakup uzbrojenia od USA w historii Irlandii, o wartości około 20,5 mln USD, który obejmował początkowo 10 wyrzutni/zespołów sterowania i nieujawnioną liczbę pocisków. Javelin zastąpił starszy system MILAN, który wymagał ciągłego naprowadzania pocisku na cel, podczas gdy Javelin działa na zasadzie wystrzel-i-zapomnij (fire-and-forget), co pozwala operatorom na natychmiastowe ukrycie się po strzale, zwiększając ich bezpieczeństwo.
Irlandia, jako kraj neutralny, wykorzystuje Javeliny głównie w misjach pokojowych pod egidą ONZ, takich jak UNIFIL w Libanie, gdzie system jest częścią Sił Ochrony (Force Protection). Na przykład, w 2021 i 2023 irlandzkie bataliony (np. 123. Batalion Piechoty) testowały Javeliny przed wyjazdem do Libanu, demonstrując ich zdolności w Glen of Imaal w hrabstwie Wicklow. Z uwagi na wysokie koszty pocisków strzelania odbywają się rzadko – zwykle raz w roku – a w 2023 wystrzelono trzy pociski podczas ćwiczeń przed misją.
Irlandia dysponuje około 100 wyrzutniami/zespołami sterowania do systemu Javelin, co jest zaskakująco dużą liczbą jak na niewielką armię, a w 2022 pojawiły się głosy, by przekazać część z nich Ukrainie – rząd odrzucił ten pomysł, powołując się na neutralność. Co ciekawe, w irlandzkiej doktrynie obronnej zestawy Javelin mogą być używane tylko w określonych sytuacjach zagrożenia. Dlatego ich uzupełnieniem są szwedzkie granatniki przeciwpancerne AT4 oraz Carl Gustaf.
Cpl Ryan Kelly engages and destroys an armoured target using the Javelins "direct attack" mode during 117 Inf Bn pre-deployment training in the Glen of Imaal.
His unit will soon depart for @UNIFIL_ on a 6 month tour of duty.
For more Battalion weapons:https://t.co/hw2zLUGWQW pic.twitter.com/CjYTYspfdL
— Óglaigh na hÉireann (@defenceforces) October 10, 2020