W piątek, 20 grudnia 2024, Ministerstwo Obrony Hiszpanii podpisało protokół ustaleń (Memorandum of Understandings, MoU) w sprawie możliwości pozyskania 24 samolotów szkolno-treningowych i szturmowych Hürjet, produkcji tureckiego holdingu obronnego TAI/TUSAŞ (Türk Havacılık ve Uzay Sanayii/Turkish Aerospace Industries).
Pierwszy prototyp Hürjet / Zdjęcia: TAI/TUSAŞ
Dokument MoU sygnowała sekretarz stanu ds. obrony w Ministerstwie Obrony Hiszpanii Amparo Valcarce i dyrektor generalny Prezydencji Przemysłu Obronnego (Savunma Sanayii Başkanlığı, SSB) prof. dr Haluk Görgün.
Porozumienie jest następstwem lipcowej wizyty pierwszego z dwóch dotąd zbudowanych prototypów samolotów Hürjet w hiszpańskiej bazie lotniczej Torrejon k. Madrytu, gdzie zaprezentowano jego możliwości. Prezentacja była wynikiem zapytania ofertowego z 21 maja br. dotyczącego nowego samolotu szkolenia zaawansowanego.
23 sierpnia br, pojawiły się doniesienia prasowe o możliwości porozumienia hiszpańsko-tureckiego na mocy którego Ankara dostarczy 24 samoloty Hürjet w zamian za 6 kolejnych samolotów transportowych Airbus A400M-180 Atlas (Turcja obecnie użytkuje 10 egzemplarzy, które zaczęły wchodzić do służby w 2014).
Hürjet zastąpi w hiszpańskich wojskach lotniczych i kosmicznych (Ejército del Aire y del Espacio) 19 samolotów szkolenia zaawansowanego Northrop SF-5M Freedom Fighter, wprowadzone do służby w 1970 w ramach 231. i 232. Eskadry 23. Skrzydła w bazie lotniczej Talavera la Real w prowincji Badajoz, na zachodzie kraju.
Warto dodać, że jest to drugi w ostatnim czasie historyczny sukces tureckiego przemysłu obronnego w państwach NATO i UE. 17 grudnia br. prywatna turecka spółka stoczniowa STM Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret A.Ş. zawarła umowę z Ministerstwem Obrony Portugalii na dostawę dwóch okrętów logistycznych w programie NRE+ (Navio Reabastecedor de Esquadra e Logístico).
Natomiast również 20 grudnia Hiszpania zamówiła kolejne 25 samoloty wielozadaniowe Eurofighter EF-2000 Typhoon w ramach programu Halcón 2, które dołączą do wcześniej zamówionych 20 egzemplarzy w ramach Halcón w wersji Tranche 4 (w tym 16 jedno- i 4 dwumiejscowe).
Drugi prototyp Hürjet
Hürjet
Pierwszy prototyp PT-1 został oblatany 25 kwietnia 2023, natomiast drugi PT-2 (TUS-A003) – 12 listopada br. Producent montuje jeszcze dwa prototypy oraz planuje 6-7 samolotów serii przedprodukcyjnej Block 0, tak aby od 2025 produkcja seryjna ma wynosić 2 samoloty miesięcznie.
Początkowo Turcja zamówiła 4 egzemplarze Block 0 z opcją na 12 ulepszonych Block 1, ale później zmieniono warunki umowy na tylko 16 egzemplarzy Block 1. Dostawy mają rozpocząć się w 2026.
Uruchomiony 14 lipca 2017 program Advanced Jet Trainer & Light Attack Aircraft (Hürjet) Project zakładał opracowanie następcy dla 68 samolotów szkolnych T-38 Talon, a w wersji szturmowej jako wsparcie dla F-16. Ma również docelowo zastąpić 12 NF-5A/B wykorzystywanych w zespole akrobacyjnym Turkish Stars (Türk Yıldızları).
Hürjet ma pełnić rolę samolotu szkolenia zaawansowanego (Advanced Jet Trainer, AJT) i taktyczno-bojowe (Lead-in Fighter Trainer, LiFT), odgrywać rolę samolotu przeciwnika (Red Force) w konfiguracji nieuzbrojonej oraz realizować bliskie wsparcie pola walki (Close Air Support, CAS) i misje dozoru przestrzeni powietrznej (Air Policing) w konfiguracji uzbrojonej. Ma pełnić również pozwolić na realizację szkoleń pilotów samolotów 5. generacji TF KAAN.
We wrześniu 2020 zbudowano pełny symulator lotu o nazwie Hürjet 270, a w styczniu 2021 do współpracy na rzecz rozwoju platformy zaproszono Malezję, ale jak dotąd nie potwierdzono zamówienia.
Samolot ma 13,6 m długości, 9,5 m rozpiętości skrzydeł, 5,1 m wysokości, a powierzchnia nośna skrzydeł wynosi 25 m kw. Napędzający go silnik turbowentylatorowy General Electric GE F404-GE-102 osiąga ciąg rzędu 17 600 funtów (79 kN) – wcześniej brano pod uwagę też Eurojet EJ200. Samolot ma mieć zasięg lotu do 2222 km, prędkość maksymalną rzędu Ma1,4 oraz ładowność do 2721 kg.
Hürjet to drugi rodzimy projekt samolotu szkolenia personelu wojskowego, po lekkim turbośmigłowym Hürkuş-A/B i jego szturmowym wariancie Hürkuş-C.
https://twitter.com/Defensagob/status/1870043133213343960
https://twitter.com/halukgorgun/status/1870055212548780160