W czwartek, 8 lutego, amerykańska spółka General Atomics Aeronautical Systems Inc. (GA-ASI) i laboratorium amerykańskich sił powietrznych AFRL (Air Force Research Laboratory) zaprezentowały prototyp bezzałogowego statku latającego o napędzie odrzutowym XQ-67A, który został opracowany na potrzeby programu OBSS (Off-Board Sensing Station).
Zdjęcia: AFRL
GA-ASI otrzymała środki finansowe w ramach programu OBSS w październiku 2021, równolegle z Kratos Defense & Security Solutions, która na jego potrzeby miała opracować własny samolot o nazwie Demogorgon. Sam program został rozpoczęty w lutym 2020.
Zgodnie z wcześniejszymi informacjami XQ-67A; jest to oficjalne oznaczenie amerykańskich wojsk lotniczych (US Air Force, USAF); wywodzi się z koncepcji rodziny systemów powietrznych o nazwie Gambit i ich rozwinięcia znanego jako Gambit 2. Pierwsza wizualizacja pojawiła się we wrześniu 2022, a 2 lutego 2023 spółka ogłosiła, że została wybrana w programie OBSS jako główny wykonawca.
Nowy bezzałogowiec ma być nosicielem czujników różnego typu i być uzupełnieniem tzw. lojalnego skrzydłowego (Loyal Wingman), czyli autonomicznego, uderzeniowo-rozpoznawczego bsl, wcześniej rozwijanego pod kryptonimem Skyborg Vanguard. Obecnie wszystkie inicjatywy bezzałogowców lojalnych skrzydłowym są skupione w programie Collaborative Combat Aircraft (CCA).
Na ujawnionym krótkim promocyjnym materiale wideo ukazano w pełni sprawy z funkcjonalnym napędem odrzutowym statek powietrzny. Nie jest jasne czy został już oblatany, choć na końcu filmu samolot kołuje (choć może to być na razie tylko test kołowania, będą częścią prób naziemnych, przed właściwym oblotem).
Zaprezentowany samolot dysponuje trójkołowym podwoziem, wlotem powietrza w górnej części kadłuba i motylkowym układem ogonowym. Ma widoczną rurkę pitota i inną aparaturę testową, a na jego doświadczalny charakter wskazują chociażby pomarańczowe elementy malowania. Samolot będzie pełnił podobna rolę jak Kratos XQ-58A Valkyrie, który obecnie został przejęty do testów przez Korpus Piechoty Morskiej (US Marine Corps, USMC).
Program OBSS zakłada opracowanie niskokosztowego bsl konwencjonalnego startu i lądowania o napędzie odrzutowym oraz modułowej konstrukcji awioniki o otwartej architekturze, którą będzie można dostosowywać w zależności od misji operacyjnej. Pełniąc rolę nosicieli czujników różnego typu w rozproszonych sieciach, mają zwiększać świadomość sytuacyjną samolotów załogowych, wspieranych przez rozpoznawczo-uderzeniowe bsl.
Przykładowo przenosząc czujniki termolokacyjne IRST (InfraRed Search and Track), aby pasywnie wykrywać statki powietrzne przeciwnika lub niewielkich rozmiarów radary z antenami z aktywnym skanowaniem elektronicznym AESA (Active Electronically Scanned Array). Jednak AFRL nie wyklucza, że także OBSS, podobnie jak Skyborg Vanguard, będzie mógł, w razie konieczności, przenosić uzbrojenie. Konstrukcja wskazuje, że będą to samoloty o znacznie zredukowanym przekroju radarowym.