W środę, 5 listopada 2025, amerykańska spółka GE Aerospace poinformowała, że zawarła porozumienie ze spółką Shield AI w zakresie technologii napędowych dla nowego programu sterowanego za pomocą sztucznej inteligencji odrzutowego, myśliwskiego bezzałogowca pionowego startu i lądowania X-Bat, którego makietę ujawniono 21 października w Waszyngtonie.
Zdjęcie: GE Aerospace
Na mocy protokołu ustaleń (Memorandum of Understandings; MoU) do napędu X-Bat wybrano silnik turbowentylatorowy F110-GE-129 o ciągu 129 kN (stosowany np. w F-15EX Eagle II czy F-16 Jastrząb), wyposażony w zaawansowaną osiowosymetryczną dyszę wylotową z wektorowanym ciągiem AVEN (Axisymmetric Vectoring Exhaust Nozzle). GE Aerospace zapewni wsparcie w zakresie napędu i testów dla programu X-Bat.
Cieszymy się, że możemy połączyć sprawdzone doświadczenie GE Aerospace w opracowywaniu i skalowaniu systemów napędowych z rozwojem samolotu Shield AI, aby szybciej przejść od koncepcji do pełnej funkcjonalności – powiedziała Amy Gowder, prezes i dyrektor generalna działu Defense & Systems w GE Aerospace. Razem pomagamy na nowo zdefiniować sposób integracji zaawansowanych technologii napędowych z systemami autonomicznymi zbudowanymi na potrzeby tej misji. Współpraca z Shield AI podkreśla zaangażowanie GE Aerospace w rozwój napędów dla systemów autonomicznych nowej generacji.
Zaprezentowany ponad dwa tygodnie temu X-Bat ma być pierwszym na świecie sterowanym za pomocą algorytmów uczenia maszynowego (sztucznej inteligencji) odrzutowym, bezzałogowym myśliwcem pionowego startu i lądowania, przeznaczonym do operacji ekspedycyjnych, w tym w warunkach morskich, w środowisku o silnych zakłóceniach elektromagnetycznych.
Sercem X-Bat jest Hivemind spółki Shield AI, autonomiczne oprogramowanie oparte na sztucznej inteligencji, zaprojektowane do sterowania platformami w środowiskach pozbawionych łączności i nawigacji satelitarnej oraz prowadzonych zakłóceniach elektromagnetycznych i walce radioelektronicznej (WRE). Hivemind umożliwia X-BAT autonomiczne przenikanie przestrzeni powietrznej, dynamiczne współdziałanie z załogowymi statkami powietrznymi i realizację taktyk współpracy bez konieczności ciągłej łączności. Ta autonomia pozwala X-BAT działać jako Lojalny Skrzydłowy (Loyal Wingman) lub jako samodzielna platforma bojowa.
Silnik F110 społki GE Aerospace to jeden z najskuteczniejszych i najbardziej niezawodnych silników myśliwskich w historii, charakteryzujący się osiągami wymaganymi przez konstrukcję samolotu VTOL X-Bat. GE Aerospace okazał się świetnym partnerem i jesteśmy podekscytowani potencjałem naszego wspólnego zespołu – powiedział Armor Harris, starszy wiceprezes ds. inżynierii lotniczej w Shield AI.
Zdjęcia: Shield AI
Samolot ma mieć 7,92 m długości (26 stóp), 11,89 m rozpiętości skrzydeł (39 stóp) i 1,43 m wysokości (7,4 stopy). Pułap praktyczny wyniesie 15 240 m (50 tys. stóp), a zasięg ponad 3700 km (2000 mil morskich). Konstrukcja ma być wysoce modułowa, dostosowana do przyszłych zmian i modernizacji.
Połączenie doświadczenia GE Aerospace w zakresie rozwoju, testowania i certyfikacji układów napędowych ze sprawdzoną technologią autonomicznych samolotów Shield AI przyspieszy rozwój i gotowość do przyszłych zastosowań bezzałogowych.
Silnik F110 spółki GE Aerospace ma na koncie ponad 11 milionów godzin lotu, co stanowi najwyższą wartość w swojej klasie, i niedawno świętował 40 lat ciągłej produkcji i udoskonalania. Dysza AVEN w X-Bat zapewni możliwość wektorowania ciągu w locie pionowym i poprawi manewrowość w locie poziomym.
F110-GE-129 jest to ulepszony wariant silnika F110-GE-100, który napędza samoloty F-16 Block 50/52/52+/70/V oraz F-15K/SG/SA/QA/EX oraz prototyp najnowszego tureckiego TF Kaan. Charakteryzuje się ciągiem 76,3 kN (oraz 131,2 kN z dopalaniem) (Pięcioletnie wsparcie silników General Electric F110-GE-129).
Decyzja o integracji X-Bat z silnikiem F110-GE-129 stanowi kontynuację rosnącego portfolio partnerstw GE Aerospace, które są zgodne z zaangażowaniem spółki w rozwój technologii wspierających przyszłość lotnictwa i napędów. Wraz ze wzrostem zapotrzebowania na niedrogie i niezawodne rozwiązania napędowe, zarówno w zastosowaniach wojskowych: załogowych, jak i bezzałogowych, GE Aerospace nadal koncentruje się na rozwiązaniach, które spełniają dzisiejsze potrzeby misji, jednocześnie kształtując przyszłość lotnictwa.
Shield AI + @GE_Aerospace: X-BAT hauls ass and sips gas.
The F110-GE-129 engine, featuring GE’s Axisymmetric Vectoring Exhaust Nozzle (AVEN), has been selected to propel X-BAT, Shield AI’s AI-piloted VTOL fighter jet. With more than 11 million flight hours, the F110 delivers the… pic.twitter.com/CHRWm1erXl
— Shield AI (@shieldaitech) November 5, 2025
Czytaj także: