W środę, 30 kwietnia 2025, Ambasada Stanów Zjednoczonych w Estonii poinformowała o rozpoczęciu dostaw wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych M142 HIMARS (High Mobility Artillery Rocket System) do tego państwa bałtyckiego. W uroczystości prezentacji nowego sprzętu wojskowego w bazie lotniczej Ämari wziął udział minister obrony Estonii Hanno Pevkur.
Zdjęcia: U.S. Embassy Tallinn via X
Dzisiaj Chargé d’Affaires [Ambasady USA w Tallinie] Matt Wall dołączył do ministra Hanno Pevkura podczas przekazania Estonii wyprodukowanych w USA [wyrzutni] HIMARS. To kamień milowy w 103-letniej historii naszych silnych stosunków dwustronnych. HIMARS to jedno z najważniejszych udoskonaleń zdolności w historii estońskiej armii – czytamy w krótkim wpisie na platformie społecznościowej X.
Na załączonych fotografiach można doliczyć się trzech wyrzutni spośród łącznie sześciu zamówionych przez rząd estoński, które zostały formalnie przekazane przez producenta, spółkę Lockheed Martin, 22 stycznia br. w jej zakładach w Camden w stanie Arkansas. Informowano wówczas, że dostawy wszystkich do kraju odbiorcy zostaną zrealizowane do lata br.
Wówczas oficjalnie wejdą do służby operacyjnej w Siłach Obronnym Estonii (Eesti Kaitsevägi). Co ciekawe, Szkolenie personelu wojskowego zostało zrealizowane przed dostawą do Estonii, dlatego osiągnięcie wstępnej gotowości operacyjnej nastąpi wcześniej.
Zakup sześciu wyrzutni M142 HIMARS jest jedną z największych transakcji zbrojeniowych w historii Estonii. 3 grudnia 2022 podpisano umowę międzyrządową ze Stanami Zjednoczonymi o wartości ponad 200 mln USD (wówczas 890 mln zł).
Estonia otrzymała zgodę Departamentu Stanu USA na ich zakup 15 lipca 2022. Wnioskowano o 6 wyrzutni M1140 systemu M142 HIMARS, 36 pakietów kierowanych pocisków rakietowych M30A2 GMLRS w wersji AW z głowicą z kulkami wolframowymi, 36 pakietów pocisków M31A2 Unitary z głowicą odłamkowo-burzącą, 36 pakietów pocisków o wydłużonym zasięgu XM403 ER-GMLRS AW, 36 pakietów pocisków o wydłużonym zasięgu EM404 ER GMLRS, 18 balistycznych pocisków rakietowych dalekiego zasięgu MGM-140 ATACMS w wersji eksportowej M57 ATACMS-U (Unitary) z 221-kg głowicą odłamkowo-burzącą WDU-18/B oraz zapalnikami zbliżeniowymi i uderzeniowymi czy pociski szkolno-treningowe M28A2 LCRRPR.
W ramach zatwierdzonego przez ministerstwo obrony Estonii 13 grudnia 2021 Narodowego Planu Rozwoju Obrony do 2031, zaplanowano m.in. sformowanie oddziałów artylerii rakietowej dalekiego zasięgu, a już 21 grudnia tego samego roku w litewskim Kownie ministrowie obrony Litwy, Łotwy i Estonii, podpisali list intencyjny dotyczącego wspólnego rozwijania kompetencji rakietowych, zwłaszcza w obszarze polowych systemów rakietowych. Dlatego Litwa zamówiła 8 wyrzutni HIMARS, a Łotwa także 6 wyrzutni. 20 grudnia ub. r. Ministerstwo Obrony Litwy informowało o szkoleniu artylerzystów na system HIMARS, które jest realizowane w Niemczech. Warto dodać, że 23 stycznia br. ministrowie obrony państw bałtyckich spotkali się w celu omówienia dalszego zacieśnienia współpracy obronnej.
W ostatnim tylko czasie Estończycy odebrali też pierwszą partię francuskich 155-mm samobieżnych haubic CAESAR Mk1 6×6 (CAmion Équipé d’un Système d’ARtillerie), produkcji spółki KNDS France, zamówionych w liczbie 12 egzemplarzy 19 czerwca 2024 podczas targów Eurosatory (z opcją na kolejne). Jak również prawie 50 kołowych pojazdów opancerzonych typów Otokar Arma 6×6 i Nurol Makina NMS 4×4, produkcji tureckiej, z puli łącznie 224 egzemplarzy.
Zapowiedzieli również uzyskanie zdolności do obrony przed pociskami balistycznymi rozważając zakup jednego z trzech branych pod uwagę systemów przeciwrakietowych, co może kosztować ponad 1 mld EUR (4,29 mld zł). Będzie to możliwe zapewne dzięki zapowiedzianemu kilka dni temu wzrostowi wydatków obronnych do ekwiwalentu 5,4% PKB.
W poprzednich miesiącach Siły Obronne Estonii odebrały także inne systemy uzbrojenia: izraelsko-singapurski rakietowy system obrony wybrzeża Blue Spear (5G SSM; 5th Generation Surface-to-Surface Missile) czy polskie przenośne przeciwlotnicze zestawy rakietowe Piorun. W 2023 zakupiono izraelską amunicję krążącą, prawdopodobnie typów: Harop i Mini Harop czy dwie stacje radiolokacyjnych dalekiego zasięgu Ground Master 403 Alpha (GM403α). Zatwierdzono też wspólny zakup z Łotwą baterii niemieckiego systemu obrony powietrznej IRIS-T SLM, przeciwpancernych pocisków kierowanych FGM-148F Javelin w nieujawnionej liczbie, natomiast z kilkoma państwami europejskimi – naziemnego systemu przeciwlotniczego MBDA Mistral 3.
Today, CDA Matt Wall joined Minister @HPevkur for the handover of USA-made HIMARS to Estonia. This is a milestone in the 103-year history of our strong bilateral relations. HIMARS is one of the most important capability enhancements in Estonian military history. #WeAreNATO pic.twitter.com/MpLbJ2bIZM
— U.S. Embassy Tallinn (@USEmbTallinn) April 30, 2025