2 grudnia br. w Rzymie podczas spotkania ministrów obrony Włoch i Austrii, Lorenzo Gueriniego i Klaudii Tanner, doszło do podpisania międzyrządowej umowy ramowej w sprawie zakupu przez to drugie państwo 18 lekkich śmigłowców wielozadaniowych Leonardo AW169M z opcją na 18 kolejnych. Decyzja o wyborze tych wiropłatów o wartości ponad 300 mln EUR (1,36 mld zł) zapadła 21 września 2020.
Kadłub AW169 ma 14,645 m długości, 2,53 m szerokości i 4,5 m wysokości. Średnica głównego wirnika to 12,12 m. Śmigłowiec jest napędzany dwoma silnikami turbowałowymi Pratt & Whitney PW210A, w pełni sterowanymi cyfrowo za pomocą systemu FADEC. Zapewniają prędkość maksymalną 306 km/h, zasięg 820 km i maksymalny czas lotu 4 godz. 20 min. Co ciekawe, na potrzeby włoskiego użytkownika wojskowego, maksymalna masa startowa została zwiększona z 4800 do 5100 kg / Zdjęcie: Leonardo Helicopters
Dokument rozpoczyna fazę wdrożeniową porozumienia G2G (government-to-government), która doprowadzi do podpisania umowy technicznej i wykonawczej do 20 grudnia br. oraz podpisania umowy produkcyjnej do połowy stycznia 2022, aby umożliwić dostawę pierwszego śmigłowca do Austrii na początku grudnia przyszłego roku.
AKTUALIZACJA
Umowa produkcyjna została zawarta 13 stycznia 2022 i ma wartość 364 mln EUR (1,65 mld zł).
Analiza
Wśród 18 wiropłatów z zamówienia podstawowego, 6 ma zostać dostarczonych w konfiguracji szkolno-treningowej AW169B, a pozostałe 12 w konfiguracji wielozadaniowej AW169MA (podobne proporcje w przypadku wykorzystania opcji). Pierwsza transza zastąpi w wojskach lotniczych (Österreichische Luftstreitkräfte) 21 lekkich śmigłowców SA316 Aérospatiale Alouette III, będących w użyciu od 1967 i które zostaną wycofane do 2023, natomiast druga transza 10 lekkich śmigłowców rozpoznawczych Bell OH-58B Kiowa, których następca był poszukiwany od 2013.
Negocjacje w sprawie zakupu nowych śmigłowców w obecnej formule trwały od 2019, co ciekawe – było to dwunaste (!) podejście. Początkowo Włosi oferowali AW109, a wśród konkurentów były Bell 429 i Airbus Helicopters H145M. Przy czym początkowo poszukiwano dostawcy 13 wiropłatów. Jednym z wymogów były specjalistyczne płozy, przeznaczone do lądowania w górach na śniegu. Nowe wiropłaty dołączą do 23 śmigłowców Bell 212 i 8 S-70A-42 Black Hawk, do których dokupiono też 3 kolejne UH-60M (Austria kupuje śmigłowce).
Choć opieszałość austriackiego rządu może dziwić, to w przypadku pozyskania na początku tego stulecia Black Hawków było podobnie. Pomimo, że przez dziesięciolecia wojsko sygnalizowało konieczność zakupu nowych śmigłowców przystosowanych do transportu 20-25 osób, decyzja zapadła dopiero w wyniku nacisków opinii publicznej. Impulsem było zejście lawiny w gminie uzdrowiskowej Galtür 23 lutego 1999 w wyniku której zginęło 31 osób. Akcję ratowniczą musiały wesprzeć śmigłowce niemieckich sił zbrojnych.
Wcześniej, na zakup AW169M zdecydowały się włoskie siły zbrojne. 15 kwietnia 2020 na potrzeby lotnictwa wojsk lądowych (Esercito Italiano) w ramach programu LUH (Light Utility Helicopters) zamówiono 15 wiropłatów w konfiguracji wielozadaniowej MA (Multiruolo Avanzato) i 2 w konfiguracji szkolnej ABC (Addestratore Basico Commerciale). Ponadto, cztery wiropłaty zamówiły też katarskie wojska lotnicze, z których pierwszy już dostarczono (Włochy odbierają pierwszy AW169 ABC, AW169M MA dla włoskich wojsk lądowych).
Zmilitaryzowany wariant AW169 ten trafił także do innych służb mundurowych. Mianowicie do włoskiego Korpusu Straży Skarbowej (Corpo della Guardia di Finanza), który zamówił 12 listopada 2018 łącznie 22 śmigłowce za równowartość 280 mln EUR, z których pierwszy został dostarczony 14 listopada 2019. Dostawy zakończą się w 2024.