Defence & Space

Włochy: Zielone światło na zakup trzeciej partii AW249 Fenice

Ministerstwo Obrony Włoch zatwierdziło projekt i przesłało wniosek do parlamentu dotyczący zakupu kolejnych 29 śmigłowców szturmowych Leonardo AW249 Fenice, znanych także jako…

2025-11-04 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Sitep Australia dołącza do Rohde & Schwarz w zakresie systemów łączności fregat typu Hunter

Spółka Rohde & Schwarz Australia przyznała kontrakt spółce Sitep Australia na wyposażenie pierwszych trzech australijskich fregat rakietowych typu Hunter w wiodącą na świecie…

2025-11-04 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Kreml kupi Ukrainie samoloty? To może być przełomowa decyzja

Czy Rosjanie zapłacą za myśliwce dla Ukrainy? Wiele na to wskazuje. Szwecja otwarcie rozważa użycie zamrożonych aktywów rosyjskich jako źródła finansowania dla potencjalnego zakupu…

2025-10-31 | Sławek Zagórski | 5 minut

Toporna rosyjska propaganda. A jednak ludzie w nią wierzą

Jak poprzednio przy okazji przekazywania każdej zachodniej broni, tak i w przypadku BGM-109 rosyjska propaganda aktywnie manipuluje informacjami. A, że czasem są tak głupie i toporne, że można…

2025-10-17 | Sławek Zagórski | 7 minut

Rohde & Schwarz przejęła Munich Innovation Labs GmbH, specjalizującą się w rozwiązaniach białego wywiadu

Z dniem 31 października 2025 niemiecka spółka Rohde & Schwarz przejęła Munich Innovation Labs GmbH, spółkę specjalizującą się w oprogramowaniu na rzecz tzw.…

2025-11-03 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Nowoczesne systemy bezpieczeństwa w erze zagrożeń hybrydowych – Genetec wspiera infrastrukturę wojskową

W obliczu rosnącej liczby incydentów sabotażowych, takich jak podpalenia magazynów, czy ataki na infrastrukturę krytyczną, ochrona obiektów wojskowych i strategicznych staje się jednym z kluczowych…

2025-10-30 | Redakcja | 6 minut

Nieśmiertelna pamięć – 100 lat Grobu Nieznanego Żołnierza

Na placu Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie, odbyła się uroczysta zmiana posterunku honorowego z okazji 100. rocznicy ustanowienia Grobu Nieznanego Żołnierza. W wydarzeniu uczestniczyli…

2025-11-03 | Redakcja | 8 minut

Inauguracja nowego cyklu spotkań Akademii Bronioznawcy

Od października 2025 roku rusza kolejny cykl comiesięcznych spotkań historycznych organizowanych przez Stowarzyszenie Miłośników Dawnej Broni i Barwy oraz Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Cykl wykładów…

2025-10-23 | Tomasz Świątkowski | 2 minuty

Zakończenie szkolenia akademickiego operatorów systemu POLEOS w Airbus Space Academy

W Tuluzie zakończył się 9-tygodniowy etap akademicki szkolenia operatorów Satelitarnego Systemu Optoelektronicznego Rozpoznania Obrazowego Wysokiej Rozdzielczości POLEOS z Agencji Rozpoznania Geoprzestrzennego i Usług…

2025-11-03 | Redakcja | 6 minut

Hanwha Systems dostarczyła ostatniego satelitę SAR dla koreańskiego programu zwiadu kosmicznego

Południowokoreańska spółka Hanwha Systems dostarczyła ostatniego satelitę z radarem z syntetyczną aperturą (SAR) na potrzeby koreańskiego programu zwiadu kosmicznego o kryptonimie 425 Reconnaissance Satellite.

2025-11-03 | Rafał Muczyński | 4 minuty

SKW bada rosyjskie drony Gerbera które naruszyły polską przestrzeń powietrzną

Eksperci ze Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz prokuratura prowadzą badania rosyjskich dronów, które wtargnęły do Polski 9 i 10 września br. Efekty dotychczasowych prac przedstawiono premierowi i ministrowi-koordynatorowi…

2025-11-04 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Kreml kupi Ukrainie samoloty? To może być przełomowa decyzja

Czy Rosjanie zapłacą za myśliwce dla Ukrainy? Wiele na to wskazuje. Szwecja otwarcie rozważa użycie zamrożonych aktywów rosyjskich jako źródła finansowania dla potencjalnego zakupu…

2025-10-31 | Sławek Zagórski | 5 minut

Włochy: Zielone światło na zakup trzeciej partii AW249 Fenice

Ministerstwo Obrony Włoch zatwierdziło projekt i przesłało wniosek do parlamentu dotyczący zakupu kolejnych 29 śmigłowców szturmowych Leonardo AW249 Fenice, znanych także jako…

2025-11-04 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Sitep Australia dołącza do Rohde & Schwarz w zakresie systemów łączności fregat typu Hunter

Spółka Rohde & Schwarz Australia przyznała kontrakt spółce Sitep Australia na wyposażenie pierwszych trzech australijskich fregat rakietowych typu Hunter w wiodącą na świecie…

2025-11-04 | Rafał Muczyński | 3 minuty

SKW bada rosyjskie drony Gerbera które naruszyły polską przestrzeń powietrzną

Eksperci ze Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz prokuratura prowadzą badania rosyjskich dronów, które wtargnęły do Polski 9 i 10 września br. Efekty dotychczasowych prac przedstawiono premierowi i ministrowi-koordynatorowi…

2025-11-04 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Direct Action na targach Milipol Paris 2025 – misja, nie rutyna

Direct Action zaprasza na targi Milipol 2025, które odbędą się w dniach 18–21 listopada w Paryżu. Producent najwyższej klasy sprzętu taktycznego zaprezentuje premierowe…

2025-11-03 | Redakcja | 3 minuty

Włochy: Zielone światło na zakup trzeciej partii AW249 Fenice

Ministerstwo Obrony Włoch zatwierdziło projekt i przesłało wniosek do parlamentu dotyczący zakupu kolejnych 29 śmigłowców szturmowych Leonardo AW249 Fenice, znanych także jako…

2025-11-04 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Czechoslovak Group uruchomiła licencyjną produkcję amunicji wielkokalibrowej w Ukrainie

Czeska spółka Czechoslovak Group (CSG) poinformowała, że uruchomiła na terytorium Ukrainy licencyjną produkcję wielkokalibrowej amunicji artyleryjskiej.

2025-11-04 | Redakcja | 5 minut

Włochy: Zielone światło na zakup trzeciej partii AW249 Fenice

Ministerstwo Obrony Włoch zatwierdziło projekt i przesłało wniosek do parlamentu dotyczący zakupu kolejnych 29 śmigłowców szturmowych Leonardo AW249 Fenice, znanych także jako…

2025-11-04 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Sitep Australia dołącza do Rohde & Schwarz w zakresie systemów łączności fregat typu Hunter

Spółka Rohde & Schwarz Australia przyznała kontrakt spółce Sitep Australia na wyposażenie pierwszych trzech australijskich fregat rakietowych typu Hunter w wiodącą na świecie…

2025-11-04 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Direct Action na targach Milipol Paris 2025 – misja, nie rutyna

Direct Action zaprasza na targi Milipol 2025, które odbędą się w dniach 18–21 listopada w Paryżu. Producent najwyższej klasy sprzętu taktycznego zaprezentuje premierowe…

2025-11-03 | Redakcja | 3 minuty

Praktyka, współpraca, bezpieczeństwo – Targi PROTEGA 2025

Podczas Targów Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej PROTEGA odbędzie się Kongres PROTEGA – dwudniowe forum wiedzy i wymiany doświadczeń dla przedstawicieli administracji…

2025-11-03 | Redakcja | 2 minuty
Shooting

RP ARMS dystrybutorem sprzętu Savior Equipment

RP ARMS, renomowany sklep z bronią palną oraz akcesoriami, staje się dystrybutorem kolejnej marki. Savior Equipment to amerykański producent toreb, pokrowców oraz innych środków do przenoszenia…

2025-11-04 | Michał Ihnatów | 6 minut

Kostka powraca, czyli kilka słów o nowej wersji nieśmiertelnego klasyka

Kostka to jeden z nieśmiertelnych klasyków, które w latach 90 rozpalały naszą wyobraźnię. To plecak, który nosiło bardzo wielu z nas i był ważnym symbolem. Teraz Wisport…

2025-11-01 | Krzysztof Rudek | 1 minut

RP ARMS dystrybutorem sprzętu Savior Equipment

RP ARMS, renomowany sklep z bronią palną oraz akcesoriami, staje się dystrybutorem kolejnej marki. Savior Equipment to amerykański producent toreb, pokrowców oraz innych środków do przenoszenia…

2025-11-04 | Michał Ihnatów | 6 minut

Mantis Mastermind Course – poznaj program od podszewki

Mantis to amerykański producent rozwiązań do treningu bezstrzałowego, łączący specjalne adaptery do broni z oprogramowaniem umożliwiającym śledzenie swoich osiągnięć. Nowością w ofercie jest Mastermind Course…

2025-10-30 | Michał Ihnatów | 4 minuty

CZ 457 Hunter Strata & Veil – 22-ka w myśliwskim wydaniu

CZ wprowadza do oferty dwie kolejne wersje swoich czterotaktowych karabinków sportowych. CZ 457 Hunter Strata oraz CZ 457 Hunter Veil wyróżniają się…

2025-10-30 | Michał Ihnatów | 4 minuty

Marlin 1894 Trapper od teraz także w 10 mm Auto

Marlin, kultowy producent karabinów dźwigniowych, wprowadza do oferty kolejny modeli w linii Trapper. Tym razem to poręczny 1894 zasilany nietypową dla „lewarów” amunicją…

2025-10-30 | Michał Ihnatów | 3 minuty

Mantis Mastermind Course – poznaj program od podszewki

Mantis to amerykański producent rozwiązań do treningu bezstrzałowego, łączący specjalne adaptery do broni z oprogramowaniem umożliwiającym śledzenie swoich osiągnięć. Nowością w ofercie jest Mastermind Course…

2025-10-30 | Michał Ihnatów | 4 minuty

Szkolenie strzeleckie z Madleaf w Centrum Strzeleckim Jammas

Poznaj podstawy strzelectwa dynamicznego pod okiem doświadczonego instruktora Mad LEAF (Liściu) — były operator jednostki antyterrorystycznej, strzelec wyborowy. Wielokrotny zwycięzca zawodów strzeleckich…

2025-10-23 | Michał Ihnatów | 2 minuty

Kostka powraca, czyli kilka słów o nowej wersji nieśmiertelnego klasyka

Kostka to jeden z nieśmiertelnych klasyków, które w latach 90 rozpalały naszą wyobraźnię. To plecak, który nosiło bardzo wielu z nas i był ważnym symbolem. Teraz Wisport…

2025-11-01 | Krzysztof Rudek | 1 minut

UF PRO poszerza kolekcję zimową o kurtkę Delta ML Gen.3 Tactical

Słoweński producent odzieży wchodzący w skład grupy Mehler Systems – UF PRO – wprowadza do oferty nową kurtkę zimową. Delta ML Gen.3 Tactical…

2025-10-27 | Michał Ihnatów | 4 minuty

Noszenie broni: nieortodoksyjnie, bez taktycznej napinki

Pewnego dnia, czyniąc wysiłki w celu pozyskania możliwie najniższym kosztem potrzebnych wówczas wiktuałów, miałem nieprzyjemność spotkania osobnika, któremu przy każdym ruchu spod…

2025-10-02 | Bartosz Szymonik | 18 minut

Urządzenia wylotowe Strike Industries – moc pod kontrolą

Zająłem się tym tematem nieprzypadkowo. Jakiś czas temu na łamach MILMAG ukazał się obszerny poradnik  „Wszystko o gwizdkach – Urządzenia wylotowe w broni…

2025-07-17 | Tomasz Karasiński | 33 minuty

Czasowy zakaz noszenia broni w dniu 11 listopada 2025 roku w Warszawie

Minister Marcin Kierwiński polecił służbom podjęcie działań zapewniających bezpieczeństwo podczas Marszu Niepodległości w Warszawie oraz innych wydarzeń odbywających się 11 listopada. Szef…

2025-10-30 | Michał Ihnatów | 5 minut

Czasowy zakaz noszenia broni w Warszawie w dniu 25 maja

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji opublikowało rozporządzenie w sprawie wprowadzenia czasowego zakazu noszenia broni lub przemieszczania jej w stanie rozładowanym na obszarze miasta stołecznego…

2025-05-23 | Michał Ihnatów | 4 minuty

CZ 600 Trail 7,62 mm x 39 – Czterotaktowy kałach?

Nie jestem strzelcem precyzyjnym ani wielbicielem strzelania na odległości, gdzie do celu jest dalej niż parę minut spaceru wolnym krokiem. Albo strzelanie, albo maszerowanie: taka…

2025-10-29 | Bartosz Szymonik | 14 minut

Latarka sygnalizacyjna Mactronic Flagger – sprawdźmy ją w praktyce

Mactronic Flagger to nowoczesna następczyni kultowych latarek sygnalizacyjnych wykorzystywanych w kolejnictwie. Przypominająca rozmiarami komórkę z klawiszami, wyposażona we wbudowany akumulator i diody emitujące światło w trzech…

2025-10-23 | Michał Ihnatów | 1 minut

Czasowy zakaz noszenia broni w dniu 11 listopada 2025 roku w Warszawie

Minister Marcin Kierwiński polecił służbom podjęcie działań zapewniających bezpieczeństwo podczas Marszu Niepodległości w Warszawie oraz innych wydarzeń odbywających się 11 listopada. Szef…

2025-10-30 | Michał Ihnatów | 5 minut

Szkolenie strzeleckie z Madleaf w Centrum Strzeleckim Jammas

Poznaj podstawy strzelectwa dynamicznego pod okiem doświadczonego instruktora Mad LEAF (Liściu) — były operator jednostki antyterrorystycznej, strzelec wyborowy. Wielokrotny zwycięzca zawodów strzeleckich…

2025-10-23 | Michał Ihnatów | 2 minuty
Obrona Cywilna

Praktyka, współpraca, bezpieczeństwo – Targi PROTEGA 2025

Podczas Targów Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej PROTEGA odbędzie się Kongres PROTEGA – dwudniowe forum wiedzy i wymiany doświadczeń dla przedstawicieli administracji…

2025-11-03 | Redakcja | 2 minuty

Od dronów po schrony – praktyczne rozwiązania dla ochrony ludności na PROTEGA 2025

W dniach 24–25 listopada 2025 roku odbędzie się pierwsza edycja Targów Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej PROTEGA – wydarzenia, które w jednym miejscu…

2025-10-22 | Redakcja | 2 minuty

MSPO 2025: Internet w każdym miejscu z C-COM Satellite Systems

C-COM Satellite Systems Inc., firma specjalizująca się od 1997 roku w projektowaniu, rozwoju i produkcji komercyjnych, w pełni zautomatyzowanych, samonaprowadzających się mobilnych anten (iNetVu)…

2025-08-28 | Michał Ihnatów | 3 minuty

Cyberbezpieczne urzędy – wspólny cel resortów obrony i cyfryzacji

Ministerstwo Cyfryzacji oraz Ministerstwo Obrony Narodowej zawarły porozumienie, które wzmocni poziom cyberbezpieczeństwa w sektorze publicznym. Dzięki współpracy obu resortów odbędą się specjalistyczne…

2025-07-25 | Redakcja | 4 minuty

Streamlight Portable Scene Light od teraz z mocą 10 000 lumenów

Streamlight, renomowany producent rozwiązań oświetleniowych, niemalże dwukrotnie zwiększył moc najaśnic Portable Scene Light i Portable Scene Light EXT – z 5 300 do 10…

2025-10-17 | Michał Ihnatów | 5 minut

MON: Rewolucja w inwestycjach obronnych. Polska uruchamia „tryb turbo” dla bezpieczeństwa państwa

Sejm i Senat niemal jednogłośnie przegłosowały projekt ustawy o strategicznych inwestycjach dla obronności państwa, który Rada Ministrów przedłożyła 8 kwietnia.

2025-07-26 | Redakcja | 4 minuty

ICEYE prezentuje Flood Rapid Impact – narzędzie wykorzystujące AI do szybkiego reagowania na powodzie

Polsko-fińska spółka ICEYE, specjalista w zakresie satelitarnych rozwiązań wspomagających zarządzanie skutkami katastrof naturalnych, ogłosiła wprowadzenie produktu Flood Rapid Impact (FRI).

2025-07-15 | Redakcja | 6 minut

MON: Ochrona ludności cywilnej to priorytet. Wojsko gotowe do pomocy

Żołnierze Wojska Polskiego obecni są już na terenach, gdzie mogą wystąpić w najbliższych godzinach podtopienia i już pomagają mieszkańcom. Żołnierze ze 133. batalionu lekkiej piechoty…

2025-07-09 | Redakcja | 4 minuty

Poradnik bezpieczeństwa już dostępny – przygotuj się na każdą sytuację

W Wojskowym Centrum Edukacji Obywatelskiej szefowie MON i MSWiA wraz z zastępcą dyrektora RCB zaprezentowali „Poradnik bezpieczeństwa”.

2025-08-28 | Redakcja | 6 minut
posiłek liofilizowany przy kuchence turystycznej

Stalkerem być – plecak ucieczkowy posiadacza broni

O plecakach ucieczkowych zrobiło się ostatnio głośno. Nic w tym dziwnego, sytuacja geopolityczna oraz niedawne powodzie skłaniają do myślenia o bezpieczeństwie swoim i swoich najbliższych w kontekście…

2024-12-07 | Tadeusz Jakliński | 33 minuty

Skuteczniejsza ochrona przed przemocą dla funkcjonariuszy publicznych, ratowników medycznych i obywateli niosących pomoc

Nawet 5 lat więzienia i 5 tys. zł grzywny – takie kary przewiduje projekt nowelizacji Kodeksu karnego i Kodeksu wykroczeń, przyjęty wczoraj przez Radę Ministrów.…

2025-08-20 | Redakcja | 4 minuty

MON: Rewolucja w inwestycjach obronnych. Polska uruchamia „tryb turbo” dla bezpieczeństwa państwa

Sejm i Senat niemal jednogłośnie przegłosowały projekt ustawy o strategicznych inwestycjach dla obronności państwa, który Rada Ministrów przedłożyła 8 kwietnia.

2025-07-26 | Redakcja | 4 minuty

Streamlight Portable Scene Light od teraz z mocą 10 000 lumenów

Streamlight, renomowany producent rozwiązań oświetleniowych, niemalże dwukrotnie zwiększył moc najaśnic Portable Scene Light i Portable Scene Light EXT – z 5 300 do 10…

2025-10-17 | Michał Ihnatów | 5 minut

MSPO 2025: Nowe osłony BC Arms i kamizelki dla ratowników

Firma BC Arms po raz kolejny zaprezentowała swoją ofertę na targach MSPO. Wśród nowości: kamizelka Templars Gear CIBV 2 z wkładami BC Arms dla…

2025-09-15 | Michał Ihnatów | 1 minut

Skuteczniejsza ochrona przed przemocą dla funkcjonariuszy publicznych, ratowników medycznych i obywateli niosących pomoc

Nawet 5 lat więzienia i 5 tys. zł grzywny – takie kary przewiduje projekt nowelizacji Kodeksu karnego i Kodeksu wykroczeń, przyjęty wczoraj przez Radę Ministrów.…

2025-08-20 | Redakcja | 4 minuty

Szefowie MON i MSWiA o Ustawie o ochronie ludności i obronie cywilnej

W Warszawie odbyła się konferencja prasowa wicepremiera Władysława Kosiniaka-Kamysza i ministra spraw wewnętrznych i administracji, koordynatora służb specjalnych Tomasza Siemoniaka, dotycząca prac nad ustawą…

2024-12-18 | Redakcja | 5 minut
Adventure

Kostka powraca, czyli kilka słów o nowej wersji nieśmiertelnego klasyka

Kostka to jeden z nieśmiertelnych klasyków, które w latach 90 rozpalały naszą wyobraźnię. To plecak, który nosiło bardzo wielu z nas i był ważnym symbolem. Teraz Wisport…

2025-11-01 | Krzysztof Rudek | 1 minut

Streamlight Wedge SL – nowy, „ultra-cienki” model

Streamlight, renomowany producent rozwiązań oświetleniowych, wprowadza do oferty latarkę ręczną Wedge SL. Model ten to ultra-cienka, ładowana przez port USB-C latarka inspekcyjna, zaprojektowana…

2025-10-29 | Michał Ihnatów | 2 minuty

Rąbać, łupać, strugać, wbijać, czyli siekiera w terenie. „Toporny” poradnik dla bezpieczeństwa i spokoju ducha

„Tylko niech im pan nie daje siekier do ręki!” To zdanie słyszę często, kiedy rozpoczynam zajęcia terenowe, nieważne czy z młodzieżą, czy z dorosłymi. Narzędzia do rąbania wzbudzają lęk, co uważam…

2024-10-21 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

Elementarz preppersa: zapasy żywności

Prepping to „hobby” tak wielowątkowe, że chyba nie ma na tym świecie arcymistrza, który opanowałby wszystkie powiązane z nim umiejętności. Jednak niektóre z zagadnień preppingu są absolutnie kluczowe. Jedną ze składowych…

2024-09-21 | Tadeusz Jakliński | 1 minut

Kostka powraca, czyli kilka słów o nowej wersji nieśmiertelnego klasyka

Kostka to jeden z nieśmiertelnych klasyków, które w latach 90 rozpalały naszą wyobraźnię. To plecak, który nosiło bardzo wielu z nas i był ważnym symbolem. Teraz Wisport…

2025-11-01 | Krzysztof Rudek | 1 minut

Streamlight Wedge SL – nowy, „ultra-cienki” model

Streamlight, renomowany producent rozwiązań oświetleniowych, wprowadza do oferty latarkę ręczną Wedge SL. Model ten to ultra-cienka, ładowana przez port USB-C latarka inspekcyjna, zaprojektowana…

2025-10-29 | Michał Ihnatów | 2 minuty

Helikon-Tex Patriot PRO – lżejszy i bardziej wszechstronny

Helikon-Tex wprowadza do oferty nową bluzę polarową w kultowej już rodzinie Patriot. Patriot PRO wykonana została z nowego materiału, który czynić ma bluzę lżejszą i zarazem…

2025-10-21 | Michał Ihnatów | 1 minut

Helikon-Tex Woodsman Shirt – wierzchnia koszula do biwakowania

Wybierając się na krótki czy dłuższy wypad z planowanym ogniskiem, w moim mniemaniu warto zaopatrzyć się w roboczą warstwę do pracy z drewnem oraz przy ogniu. Szkoda przecież…

2025-10-01 | Michał Ihnatów | 1 minut

Jak dojechać szybowcem pod K2? Spotkanie ze Sławkiem Makarukiem.

W najbliższy piątek 7 lutego o godzinie 18:00 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie odbędzie się wyjątkowe wydarzenie, którego gościem specjalnym będzie Sławek Makaruk – podróżnik,…

2025-02-05 | Redakcja | 1 minut

Swarovski BP24: plecak do podglądania natury

„– Stary, mam plecak Swarovskiego! – Z diamentów? – Nie no, naprawdę Swarovskiego. Taki na optykę! – Ale jak to? Tego od pierścionków i kolczyków?”. Tak w większości…

2024-07-03 | Konrad Busza | 1 minut

Helikon-Tex Traveler Enlarged – terenowy tron?

Ktoś może twierdzić, że survival, bushcraft i w ogóle lasobuszowanie „liczy się” tylko wtedy, kiedy znosimy niewygody, hartujemy się, planowo marzniemy i w ogóle. W porządku, szanuję…

2025-07-13 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

„Gracz” z cyklu „Vesper” Magdaleny Kozak w sprzedaży

Wydawnictwo WarBook poinformowało o premierze powieści Gracz – najnowszego, niepublikowanego do tej pory, piątego tomu kultowego cyklu Vesper Magdaleny Kozak.

2025-06-18 | Redakcja | 3 minuty

Inauguracja nowego cyklu spotkań Akademii Bronioznawcy

Od października 2025 roku rusza kolejny cykl comiesięcznych spotkań historycznych organizowanych przez Stowarzyszenie Miłośników Dawnej Broni i Barwy oraz Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Cykl wykładów…

2025-10-23 | Tomasz Świątkowski | 2 minuty

Z pamiętnika wędrownika: Karpacka Troja i Festiwal Dwa Oblicza

Skansen, czyli muzeum na wolnym powietrzu, to forma wystawiennictwa zapoczątkowana w Szwecji w XIX wieku. Jeszcze 20-30 lat temu, znaliśmy głównie skanseny etnograficzne oraz techniki…

2025-09-14 | Tomasz Świątkowski | 1 minut
Kalendarium

Inauguracja nowego cyklu spotkań Akademii Bronioznawcy

Od października 2025 roku rusza kolejny cykl comiesięcznych spotkań historycznych organizowanych przez Stowarzyszenie Miłośników Dawnej Broni i Barwy oraz Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Cykl wykładów…

2025-10-23 | Tomasz Świątkowski | 2 minuty

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

Szkolenie Team99 Academy poziom LVL3, czyli balistyka zewnętrzna w teorii i praktyce

W dniach 22 i 23 listopada br. Team99 Academy zorganizowała trzeci etap nauki strzelania dalekodystansowego. Tym razem zajęcia praktyczne odbyły się na strzelnicy w Skarżysku-Kamiennej.

2024-12-01 | Grzegorz Sobczak | 7 minut

Szkolenie Long Range Shooting Team99 Academy LVL2, czyli kto nie liczy, ten nie trafia

W sobotę 28 września Team99 Academy zorganizowała kolejny etap szkolenia w zakresie strzelectwa dalekodystansowego – tym razem na poziomie LVL2. Zajęcia odbywały się…

2024-09-30 | Grzegorz Sobczak | 6 minut

Inauguracja nowego cyklu spotkań Akademii Bronioznawcy

Od października 2025 roku rusza kolejny cykl comiesięcznych spotkań historycznych organizowanych przez Stowarzyszenie Miłośników Dawnej Broni i Barwy oraz Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Cykl wykładów…

2025-10-23 | Tomasz Świątkowski | 2 minuty

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

Nowe zawody taktyczne na mapie Polski, czyli relacja z Defcon One 2024

Kurz po zawodach Defcon One zdecydowanie już opadł, siniaki poznikały, a emocje nadal nas trzymają. Te intensywne dwa dni przyniosły niezapomniane wspomnienia oraz wyzwania,…

2024-11-20 | Klaudia Lazar | 8 minut

MCS Bochnia zaprasza na zawody „Solny Garnizon”

Zapraszamy wszystkich chętnych na zawody strzeleckie, organizowane 13 października przez Solny Garnizon, na strzelnicy Małopolskiego Centrum Strzelectwa w Bochni.

2024-09-24 | Redakcja | 2 minuty

Do pomocy… Real Avid!

Czyszczenie broni nierozerwalnie łączy się z koniecznością jej rozłożenia. Pół biedy, jeśli chcemy tylko wyjąć suwadło, przetrzeć zamek lub lufę. Do tego wystarczy wycior i środki do czyszczenia. Gorzej, gdy mamy w planie demontaż iglicy lub bardziej skomplikowanych zespołów. W teorii większość konstrukcji strzeleckich można rozłożyć na pojedyncze śrubki na polu walki z zamkniętymi oczyma i bez użycia narzędzi. W praktyce okazuje się, że są one jednak potrzebne. Do rozkładania można wykorzystać instrumenty z domowego warsztatu lub sięgnąć narzędzia po skrojone na miarę. I tu przechodzimy do clou. Projektanci Real Avid przeanalizowali najpopularniejsze konstrukcje strzeleckie, następnie wyodrębnili operacje na nich wykonywane i zaprojektowali wyspecjalizowane narzędzia przeznaczone do konkretnych działań.

Pożyteczne akcesoria do czyszczenia i rozkładania broni

Z jednej strony to olbrzymia zaleta. Zamiast całej skrzynki mniej lub bardziej pasujących narzędzi, czyli wybijaka, młotka, zestawu kluczy i śrubokrętów, do obsługi broni całkowicie wystarczy raptem kilka niewielkich przedmiotów. Z drugiej strony pojawia się kwestia kosztów. Kupujemy narzędzia, które są ściśle wyspecjalizowane. Oczywiście, część z nich niby charakteryzuje się dodatkowymi funkcjami. Da się ich użyć w roli otwieracza do butelek lub breloczka do kluczy. Te dodatkowe cechy można jednak pominąć. Istotniejsze jest, że powierzchnia drapaka idealnie pasuje do czoła tłoka i znacznie przyspiesza czyszczenie. I właśnie tutaj narzędzia produkowane Real Avid pokazują swoją przydatność i użyteczność, która sprawia że nie ich można zaliczyć do kategorii gadżetów. Rzeczywiście pomagają strzelcom.

Real Avid

Narzędzia, dodatki i akcesoria produkowane przez Real Avid z siedzibą w Plymouth w Minnesocie pojawiły się na rynku w 2009. Zostały zaprojektowane przez strzelców dla strzelców, jak głosi hasło przedsiębiorstwa i rzeczywiście tak jest. Jednocześnie mają zachęcić użytkowników broni strzeleckiej do zmiany nawyków dotyczących konserwacji i czyszczenia broni. Zamiast nowoczesnych rozwiązań wielu strzelców nadal stosuje do swojej broni podejście rodem z lat 1940.
Oferta amerykańskiego producenta nieustannie się rozszerza. Real Avid zaczynał od kilku- lub wielofunkcyjnych narzędzi do trójcy najbardziej popularnych modeli w Stanach Zjednoczonych, czyli do pistoletu M1911, karabinków AK i AR-15. Później pojawiły się akcesoria do strzelb, a kolejnym krokiem było wprowadzenie zestawów i mat do czyszczenia broni, bloków rusznikarskich, namagnesowanych latarek do podświetlania przewodu lufy, kluczy do demontażu łożyska lufy M1911, a także noży z latarkami wbudowanymi w rękojeści. Real Avid produkuje także narzędzia wielofunkcyjne rodziny Gun Tool ogólnego zastosowania przeznaczone do różnych konstrukcji strzeleckich i uniwersalne zestawy do montażu lunet. Jest z czego wybierać.

Testy czas rozpocząć

Do redakcyjnych testów trafiło siedem produktów Real Avid: rozwijana mata do czyszczenia broni Smart Mat, dwa mikronarzędzia AK47 Micro Tool i AR15 Micro Tool z podstawowymi funkcjami wspomagającymi przy rozkładaniu i czyszczeniu broni, skrobaki AR15 Scraper i AK Scraper
do różnych zespołów karabinków i multitool AR15 Tool. Ostatnim dostarczonym produktem była dosyć niezwykła książeczka AR15 Quick Reference Field Guide.
Z pewnością nabywca zwróci uwagę na opakowania dostarczanych produktów. Projektanci z Real Avid dołożyli sporo wysiłku, aby uzupełniały one samą funkcję narzędzia. Na kolorowych, kartonowych podkładach umieszczono doskonale przygotowane wizualnie schematy, które prezentują wszystkie funkcje narzędzi. W niektórych przypadkach słowny opis jest rozszerzony o pomoc wizualną, w postaci filmów dostępnych po zeskanowaniu QR kodu. Warto opakowania zachować w charakterze instrukcji. Z pewnością będą przydatne, gdy użytkownikowi zdarzy się zapomnieć o rzadziej używanych funkcjach. A tych jest naprawdę dużo.


Akcesoria Real Avid dostarczane są w estetycznych, bogato ilustrowanych opakowaniach. Można tam znaleźć do czego służą poszczególne narzędzia i jak ich używać. To jeden z niewielu przypadków, kiedy warto zachować opakowanie!

Pożyteczny gadżet do AK

AK47 Micro Tool to dziesięciofunkcyjne miniaturowe narzędzie zaprojektowane – jak sama nazwa wskazuje – do wspomagania obsługi i konserwacji karabinka systemu AK. Wykonano je ze stali nierdzewnej oksydowanej na kolor czarny. Kształtem przypomina odwróconą literę L, zamkniętą karabińczykiem.
Najistotniejsze elementy, z których można skorzystać to wyprofilowane skrobaki do czoła tłoka gazowego i samego tłoczyska. Pozornie wydaje się to nieprzydatne, ale po krótkim użyciu nie mogliśmy się z nimi rozstać. Skrobaki w bardzo dużym stopniu ułatwiają czyszczenie tłoka. Zaledwie kilkukrotne przejechanie po zanieczyszczonej powierzchni pozwala na pozbycie się nagaru. Odrobina więcej pracy umożliwia usunięcie zanieczyszczeń odkładających się na tych elementach przez wiele lat.
AK47 Micro Tool zawiera również popychacz do opornych kołków, klucz do ustawiania (wykręcania i wkręcania) muszki i wycięcie ułatwiające odchylenie blokady rury gazowej bez uszkodzenia paznokci. Za pomocą tego narzędzia można też otworzyć butelkę wody mineralnej lub coli, przeciąć linkę i zmierzyć odcinek długości jednego cala (25,4 mm), jeżeli to ostatnie jest komuś do szczęścia potrzebne. Samo mikronarzędzie da się zawiesić przy kluczach lub powiesić na szlufce spodni. Nie zajmuje zbyt wiele miejsca.


Real Avid AK47 Micro Tool to przydatny gadżet, którego zalety odkryje każdy użytkownik karabinka AK. W zorientowanie się w funkcjach narzędzia podpowiadają oznaczenia na korpusie


Ciekawostką jest wyposażenie AK47 Micro Tool w klucz służący do wkręcania lub wykręcania muszki, co może być przydatne przy przystrzeliwaniu karabinka


Mimo niewielkich rozmiarów mikronarzędzie Real Avid trzyma się wygodnie. Skrobaki do różnych powierzchni tłoka gazowego to ich najczęściej wykorzystywana funkcja

Mikronarzędzie do AR-15

W przeciwieństwie do gadżetu do AK, narzędzie AR15 Micro Tool zostało wykonane stali nierdzewnej. Ma też odmienną konstrukcję i można za jego pomocą dokonać znacznie więcej, bo aż osiemnastu działań. Projektanci z Real Avid starali się, aby zachowało niewielkie wymiary i jednocześnie pełną funkcjonalność, stąd wyposażenie AR15 Micro Tool w obrotową głowicę. Na niej ulokowano cztery końcówki robocze: przecinaka, wkrętaka, klucza regulacji muszki i prętowego wybijaka do kołków łączących komorę spustową z zamkową. Końcówki blokowane są w wybranym położeniu przez miniaturowy zatrzask, zwalniany przez nacisk na odpowiednio naciętą sprężynującą krawędź.
W AR15 Micro Tool wbudowano również trzy półkoliste zdzieraki mechaniczne o różnych średnicach, przeznaczone do usuwania zanieczyszczeń z iglicy i tylnej części zamka. Uzupełniają je dodatki ogólnego zastosowania: kółko do kluczy, karabińczyk, jednocalowy przymiar, zestaw czterech kluczy nasadowych w systemie calowym, otwór na końcówki 5-mm wkrętaka (bit 1/4 cala), płaski śrubokręt i otwieracz do butelek. Całkiem sporo jak na takiego malucha!


Mikronarzędzie AR15 Micro Tool przeznaczone do karabinków systemu AR-15. Choć niewielkie kryje w sobie aż 18 funkcji, z czego większość jest przydatna


Zdzieraków nagaru nigdy nie dosyć, zwłaszcza w karabinku z systemem gazowym, który powstał aby doskonale zanieczyszczać jego wnętrze. Bardzo pożyteczna funkcja AR15 Micro Tool

Skrobak do AR

Najciekawszymi z dostarczonych narzędzi Real Avid, okazały się AR15 Scraper i AK47 Scraper o identycznej konstrukcji. Skrobaki, bo trudno je nazwać inaczej, składają się z listwy z nieutwardzonej stali nierdzewnej oraz rękojeści osadzonej na osi. Ta ostatnia pomaga uchwycić narzędzie przy korzystaniu z odpowiedniego fragmentu listwy przy czyszczeniu. Producent zdecydował o wykorzystaniu jako materiału stali nieutwardzonej, aby wyeliminować możliwość uszkodzenia elementów karabinka podczas czyszczenia.
AR15 Scraper naprawdę zachwycił i nieco przeraził. Wyprofilowano go w taki sposób, aby za jego pomocą dało się zedrzeć zanieczyszczenia aż z 12 powierzchni zespołu ruchomego, zamka i wnętrza komory zamkowej AR-15! A przeraził dlatego, że nawet nie sądziliśmy w ilu miejscach czarnego karabinka może zbierać się nagar. Niezwykle przydatna jest tutaj obrazkowa instrukcja zamieszczona na opakowaniu. Bez niej trudno zorientować się do czego służy dany element.
Za pomocą AR15 Scraper można czyścić boki iglicy w cieńszym i grubszym przekroju, kołek sterujący ruchem zamka, wnętrze i środek tylnej części zamka, jak też jego przewężenie, przestrzeń między ryglami i czołem, ale także wydłubać brud zza wyciągu. Do tego można zdrapać nawarstwione osady z tylnej, okrągłej części komory zamkowej, w której porusza się zespół ruchomy.
W czarnym karabinku z oryginalnym systemem Stonera (czy też tłokiem wewnętrznym, jak chcą niektórzy), w którym gazy kierowane są bezpośrednio do wnętrza suwadła, ilość zanieczyszczeń po strzelaniu potrafi przerazić początkującego użytkownika. Zwłaszcza, jeżeli zdecydował się kupić tani amerykański model i strzela z niego – niezbyt dzisiaj patriotycznie – z zostawiającej po sobie dużo niedopalonych resztek materiału miotającego rosyjskiej amunicji Barnauł. W takim przypadku lepiej kupić jednak model z tłokiem i tłoczyskiem. Mniej się człowiek zmęczy przy czyszczeniu.
W zakamarkach klona AR-15 naprawdę potrafi nagromadzić się wiele zanieczyszczeń. Sporo posiadaczy karabinka szybko zaczyna się orientować, jak nagar wpływa na na sprawną i bezawaryjną pracę broni. Wygodny i poręczny skrobak pozwala nie tylko na sprawne czyszczenie AR-15 po powrocie do domu ze strzelania, ale także na wykonanie doraźnej konserwacji na strzelnicy. Przyda się w sytuacji, kiedy trzeba szybko usunąć zanieczyszczenia, aby AR-15 przestał się zacinać i można było dalej strzelać.


Gdyby nie pomoc wydrukowana na opakowaniu skrobaka AR15 Scraper naprawdę trudno byłoby odkryć, która powierzchnia na listwie do czego służy. Pomaga też film instruktażowy


AR15 Scraper wyprofilowano tak, aby za jego pomocą dało się zedrzeć zanieczyszczenia z 12 powierzchni zespołu ruchomego, zamka i wnętrza komory zamkowej


Poszczególne fragmenty powierzchni listwy zostały dostosowane do krzywizn iglicy karabinka AR-15


Za pomocą AR15 Scraper można też wyczyścić zamek broni, który również silnie zanieczyszcza się podczas strzelania

Zdzierak do AK

Niestety dalej pokutuje mit, że kałasznikowa nie trzeba czyścić. Z drugiej strony każdy właściciel AK doskonale wie, że krótkim czasie na elementach tej konstrukcji pojawia się rdza. A później z szafy zaczynają dochodzić odgłosy chrupania, kiedy korozja zżera nasz bezcenny model z roku 1951, 1968 lub 1980. Dlatego przydatne bywa narzędzie, które pozwala wyczyścić niemal dowolny fragment tłoka i zamka karabinka AK, jak również wygodnie odblokować rurę gazową.
Zdzierak nagaru AK47 Scraper zawiera 11 funkcji. Wydaje się, że to całkiem sporo, ale tylko sześć z nich faktycznie służy do mechanicznego usuwania zanieczyszczeń z przedniej i bocznych powierzchni tłoka gazowego. Pozostałe to skrobak do grota iglicy, zwalniacz blokady nakładki na komorę gazową, klucz do odkręcania urządzenia wylotowego, wkrętak do odkręcania chwytu pistoletowego i otwór do końcówki 5-mm (bit 1/4 cala).


AK47 Scraper nie przeraża tak bardzo, jak narzędzie do usuwania nagaru z AR-15. Me jedynie sześć powierzchni do usuwania zanieczyszczeń z tłoka, a nie 12 jak model do czarnego karabinka


Już jednokrotne przeciągniecie skrobakiem po powierzchni tłoczyska pozwala na pozbycie się dokuczliwego nalotu

Multitool do AR-15

Multitool to w skrócie kombinerki, w których rękojeści zainstalowano dodatkowe narzędzia. Real Avid AR15 Tool jest takim wielofunkcyjnym narzędziem, którego końcówki robocze dobrano pod kątem użyteczności w obsłudze czarnego karabinka. Są one kompilacją opisywanych wcześniej narzędzi.
AR15 Tool łączy cechy skrobaka i mikronarzędzia oraz dodaje do nich nowe funkcje: noża z głownią tanto, haka (na nagwintowanej podstawie, który można wymienić na inną końcówkę), zbijaka do szyb, cęgów i przecinaka. W zestawie otrzymujemy również pokrowiec z Cordury, w którym znajduje się obustronny klucz do starych (A1) i nowych (A2) typów muszek AR-15. Do tego dochodzi osobny komplet wymiennych końcówek (bitów) śrubokręta.
Testowany multitool, jak się można domyślać, okazał się znacznie bardziej uniwersalny od wyspecjalizowanych narzędzi AR15 Micro Tool i AR15 Scraper. Coś za coś – jest jednak znacznie większy i znacznie cięższy. Ale za to użytkownik będzie miał dużo lepszy chwyt dłoni, a to ze względu na rozmiar narzędzia i fakturę jego rękojeści. AR15 Tool nie da się już tak łatwo wrzucić do kieszeni czy powiesić na szlufce. Aby transportować to narzędzie trzeba zamocować sporą pochwę na pasku lub włożyć go do torby z wyposażeniem na strzelnicę.


Porównanie rozmiarów wielofunkcyjnego AR15 Tool z mikronarzędziem AR15 Micro Tool. Pierwszy jest uniwersalnym narzędziem, ale ten drugi można mieć cały czas przy sobie


Multitool AR15 Tool w całej krasie wraz z pochwą i kompletem wymiennych końcówek (bitów)


Dopiero korzystając z narzędzi Real Avid można zadać sobie pytanie, jak do tej pory można było żyć bez haka do wyciągania sworznia iglicy?

Mata do czyszczenia

Mata do czyszczenia broni to chyba najjaśniej świecąca gwiazda na firmamencie producenta z Plymouth. AR15 Cleaning Mat nie jest sztywna, co pozwala ją szybko zwinąć i zmieścić w relatywnie niewielkiej przestrzeni. Mieści się świetnie w skrzyneczce z narzędziami i środkami do czyszczenia broni. Powierzchnia maty jest dobrze zabezpieczona przed działaniem płynów i smarów. Można je łatwo usunąć – wystarczy przetrzeć i AR15 Cleaning Mat jest ponownie czysta i sucha. Oczywiście po długotrwałym używaniu można się spodziewać miejscowych przebarwień, ale nie nastąpi to szybko. Sama mata doskonale zabezpiecza powierzchnię stołu przed działaniem środków chemicznych i uszkodzeniami mechanicznymi.
Ogromną zaletą AR15 Cleaning Mat jest umieszczony z boku przybornik. Został tak zaprojektowany, aby w jego poszczególnych przegródkach można było zmieścić kolejno demontowane zespoły i części karabinka. Najmniejszy z pojemników, umieszczony w dolnej części maty, jest wyposażony w magnes. Chroni to przed zgubieniem małych części: śrub, sprężyn i łączników. Namagnesowane korytka doceni każdy, kto kiedykolwiek musiał wyłożyć kilkadziesiąt lub więcej złotych na zgubiony element. Albo, co gorsza nie mógł brać udziału w zawodach do czasu, aż nie dotrze część zamienna. Szkoda, że nie dodano ich więcej!
Dodatkowo, choć to pewien standard w dobrych rozwiązaniach tego typu, na AR15 Cleaning Mat nadrukowano prosty schemat częściowego rozkładania AR-15 i zespołu ruchomego broni.
W ofercie Real Avid można też znaleźć maty do AK i strzelb gładkolufowych, identyczne w kształcie choć z odmiennymi nadrukami. Dostępne są też mniejsze modele przeznaczone do pistoletu M1911 oraz innej broni krótkiej. Te ostatnie bez nadrukowanej instrukcji rozkładania.


Wymiary AR15 Cleaning Mat pozwalają na swobodne rozłożenie na niej karabinka AR-15 nawet z 20-calową lufą. W naszym rankingu akcesoriów Real Avid zwijana mata do czyszczenia zajęła pierwsze miejsce


Boczna tacka podzielona na kilka przegródek, w tym jedną z magnetycznym dnem, mieści wszystkie elementy zespołu ruchomego karabinka AR-15

Poradnik

Poradnik AR15 Quick Reference Field Guide to licząca 44 strony, spięta metalowym łańcuszkiem instrukcja dla posiadaczy konstrukcji rodziny AR-15. Wydano ją w postaci przypominającej powiększony amerykański nieśmiertelnik i opisuje jak rozkładać, czyścić i konserwować czarny karabinek. Ma strony zalaminowane folią. Pozwala to na używanie poradnika w otoczeniu smarów i środków czyszczących, bez obawy o jego uszkodzenie lub zabrudzenie. Docenią to wszyscy, którzy musieli kiedyś zdejmować nitrylowe rękawiczki tylko po, by przerzucić kolejną kartkę instrukcji lub sprawdzić coś w Sieci. W środku mieści się dokładny opis części broni i zespołu ruchomego, objaśnienia, co i w jakiej kolejności rozkładać, skąd zeskrobywać zanieczyszczenia, które elementy broni trzeba czyścić, oliwić i smarować. A jak głosi mądrość ludowa, pod tym względem AR-15 potrzebuje dużo uwagi.


AR15 Quick Reference Field Guide to licząca 44 strony, spięta metalowym łańcuszkiem instrukcja. Każda kartka to kolejny etap rozkładania i czyszczenia broni

Podsumowanie

Real Avid produkuje swoje produkty w Chinach, ale kontroluje jakość swoich akcesoriów. Oznacza to, że całość jest dobrze jakościowo wykonana, ale jednocześnie relatywnie tania. W przeciwieństwie do niektórych produktów Made in USA nie ryzykujemy zawału po zapoznaniu się z ceną. Co więcej, w przypadku zagubienia jakiegoś narzędzia łatwiej pogodzić się ze stratą lub je odkupić. To samo dotyczy dodania do kolekcji kolejnego akcesoria Real Avid. Logika jest prosta, skoro ten gadżet tak bardzo ułatwia czyszczenia kałasznikowa, to przecież do strzelby też może się przydać.
Z czystym sumieniem polecamy zakup. W zasadzie wszystkie akcesoria Real Avid są wygodne w użyciu, praktyczne i charakteryzują się niewielkimi wymiarami. Można się w pierwszej chwili śmiać z wycięcia do podważenia blokady zwalniającej rurę gazową. Po pewnym czasie jednak, niejako automatycznie sięgamy po microtoola, aby tego dokonać. Jest to szybsze i bardziej praktyczne.
Zastosowanie narzędzi może nie wywróciło do góry nogami naszego podejścia do czyszczenia broni, jednak uczyniło tą czynność dużo przyjemniejszą, a przede wszystkim szybszą. Można sobie poradzić bez takich wyspecjalizowanych akcesoriów. Jednak gdy zacznie się z nich korzystać dziwnym trafem – trudno zrezygnować. A poza tym świetnie nadają się na prezent dla innych strzelców. Mała rzecz, a zawsze ucieszy.

Dziękujemy przedsiębiorstwu Milicon za przesłanie narzędzi i maty do testów