W poniedziałek, 17 marca 2025, fińska spółka Patria Oyj ogłosiła postępy w budowie zakładu produkcji komponentów i konserwacji silników turbowentylatorowych Pratt & Whitney F135 do samolotów wielozadaniowych Lockheed Martin F-35 Lightning II w Linnavuori spółki Nokia.
Od lewej: Pasi Pajunen (dyrektor działu materiałowego Departament Polityki Zasobów Ministerstwa Obrony Finlandii), Maria Asunta (przewodnicząca rady miasta Nokia), płk w st. spocz. Henrik Elo (dyrektor programu F-35 w Ministerstwie Obrony Finlandii), Petri Hepola (dyrektor programowy F-35 w Patria Oyj), Matias Warsta (dyrektor generalny Defense Properties Finland), Andrè McMillian (wiceprezes ds. operacji utrzymania silników wojskowych w Pratt & Whitney) oraz gen. Juha-Matti Ylitalo (zastępca szefa Dowództwa Logistycznego Sił Obronnych ds. inżynierii) / Zdjęcia: Patria Oyj, Pratt & Whitney
Pierwsza umowa w programie F-35 pomiędzy Lockheed Martin a Patria Oyj została zawarta 19 czerwca 2023. Dotyczyła utworzenia w Finlandii linii produkcyjnej w miejscowości Nokia, na której powstanie 400 przednich struktur kadłubów samolotów F-35. Dostawy wyprodukowanych komponentów rozpoczną się w 2030. Dodatkowo przewidywała opcję ulokowania produkcji komponentów silników Pratt & Whitney F135, które napędzają te samoloty oraz ich serwisowania. W marcu 2024 fiński rząd dał zielone światło na budowę nowego zakładu. Również 27 marca zawarto umowę dotyczącą budowy i kwalifikacji linii produkcyjnej drzwi podwozia (głównego i przedniego) w zakładzie Patrii Halli w Jämsä w Finlandii.
Jak czytamy, budowa zakładu w Linnavuori przebiega zgodnie z harmonogramem. 14 marca br. odbyła się symboliczna ceremonia zawieszenia wiechy na najwyższym punkcie sklepienia zakładu. Placówka zostanie ukończona jesienią tego roku. Zakłady będą początkowo służyć jako zaplecze montażowe silników, a później jako zaplecze wsparcia eksploatacji zespołów napędowych fińskich F-35A.
Możliwości konserwacji i wsparcia silników F135 budowanych w Linnavuori w zakładzie Nokia oraz wynikająca z nich wiedza specjalistyczna w Finlandii wzmacniają wojskowe bezpieczeństwo dostaw systemu F-35. Budowanie możliwości konserwacji na szczeblu krajowym pomaga zapewnić, że silniki samolotów F-35 fińskich sił powietrznych będą mogły działać w każdych warunkach – powiedział minister obrony Finlandii Antti Häkkänen.
Obecnie w Finlandii nie ma podobnych obiektów. Nowe zaplecze montażowo-konserwacyjne realizowane jest zgodnie z celami i wymogami bezpieczeństwa określonymi przez program F-35 oraz amerykańskiego producenta silników Pratt & Whitney. W przypadku współpracy przemysłowej zapewniono, że budynki i konstrukcje spełniają wymagania dotyczące produkcji i wsparcia eksloatacji silników.
W projekcie budowlanym Linnavuori bierze udział wyjątkowo duża liczba różnych stron, dlatego regularnie przeglądaliśmy plany budowy i postęp w ich realizacji. Wszystkie amerykańskie inspekcje zostały pomyślnie zakończone – powiedział Matias Warsta, dyrektor generalny Defense Properties Finland, głównego wykonawcy zakładu.
Współpraca w projekcie budowy Linnavuori pomiędzy wszystkimi stronami przebiega sprawnie i postępujemy zgodnie z harmonogramem. W Patrii jesteśmy zadowoleni i dumni, że wspólnie budujemy i rozwijamy nowe możliwości F-35, co upamiętnia dzisiejsza ceremonia – mówidodał Petriego Hepoli, dyrektor programowy F-35 w Patria Oyj.
Montaż komponentów i silników F135 będzie realizowany w fińskich zakładach w latach 2025-2030, po czym od 2030 przejdzie na działalność związaną ze wsparciem eksploatacji, naprawami, remontami i modernizacją silnika F135 (MRO&U) (RTX z wieloletnimi umowami na wsparcie silników P&W F135).
Przypomnijmy, że 28 października 2024 w zakładach spółki Lockheed Martin Aeronautics w Fort Worth w Teksasie rozpoczęto budowę pierwszego z 64 samolotów F-35A dla wojsk lotniczych Finlandii (Suomen Ilmavoimat). Samoloty są produkowane w ramach serii od 17. do 22. w najnowszej wersji Block 4 w konfiguracji wyposażenia Technical Refresh 3 (TR3). Produkcja pierwszych komponentów rozpoczęła się w drugiej połowie 2023. Pierwsze egzemplarze zostaną ukończone jesienią 2025 i osiem z nich trafi do bazy lotniczej Ebbing Gwardii Narodowej stanu Arkansas w Fort Smith w celu wstępnego szkolenia personelu fińskiego w zakresie obsługi F-35A. Pod koniec 2026 pierwsze samoloty zostaną przeniesione do bazy lotniczej Rovaniemi w Laponii (Finlandia zatwierdziła umowę na pociski przeciwradiolokacyjne AARGM-ER, Umowa na pociski JASSM-ER dla fińskich F-35A).
https://twitter.com/DefenceFinland/status/1901549753466241267