W środę, 8 października 2025, w Warszawie przy Pomniku Żołnierzy Batalionów Chłopskich i Ludowego Związku Kobiet, z udziałem weteranów, Wojska Polskiego, przedstawicieli władz państwowych, odbyły się główne uroczystości rocznicowe. Ministerstwo Obrony Narodowej reprezentował wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz.
Zdjęcia: Ministerstwo Obrony Narodowej
Teraz jesteśmy tu wspólnie z Wojskiem Polskim przed pomnikiem Batalionów Chłopskich i Ludowego Związku Kobiet „Zielonego Krzyża”. Jesteśmy z bohaterami II wojny światowej i z tymi, którzy są bohaterami dnia dzisiejszego, którzy bronią naszej ojczyzny, budują siłę i bezpieczeństwo państwa polskiego. Jesteśmy wierni tej tradycji. Ona nie tylko karmi naszą przyszłość, bez niej w ogóle nie da się o przyszłości myśleć. To ona jest podstawą bycia i myślenia o tym, jak budować Polskę przyszłości. Bez tradycji, bez świadomości przeszłości, bez tych dokonań, które były udziałem Batalionów Chłopskich – nie ma dla nas miejsca w przyszłości. Dlatego tu jesteśmy. Jesteśmy przez pamięć, tożsamość, uszanowanie, ale tak naprawdę jesteśmy tu wszyscy dla przyszłości – powiedział wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz podczas urosłości 85. rocznicy powołania Batalionów Chłopskich.
Historia nie jest tylko po to, by ją wspominać, ale by z niej czerpać i budować coś lepszego, by uczyć się z doświadczeń. 170 tysięcy żołnierzy–ochotników, którzy dobrowolnie, w momencie, gdy Polski nie było na mapach świata, organizują się: w Armię Krajową, w Bataliony Chłopskie, w różne organizacje paramilitarne. Działają w fenomenie Polskiego Państwa Podziemnego. (…) To braterstwo, które połączyło później Armię Krajową i Bataliony Chłopskie, odrodziło Polskę. Przeszło przez czasy PRL-u do lat 90. i się odnowiło. Dziś pochylamy głowy przed wielkością tamtych wydarzeń, z szacunkiem — po 85 latach — dla odważnych, którzy nie bali się represji, kary śmierci, walki o ojczyznę i troski o swoich najbliższych – mówił szef MON przypominając historię budowy i działalności Batalionów Chłopskich.
W trakcie apelu z okazji 85. rocznicy powołania Batalionów Chłopskich odczytania została decyzja Ministra Obrony Narodowej w sprawie nadania imienia patrona – generała dywizji Franciszka Kamińskiego – 15 Lubuskiej Brygadzie Obrony Terytorialnej.
Jestem wdzięczny lubuskim Terytorialsom i naszym dowódcom, na czele z Szefem Sztabu Generalnego, generałem Wiesławem Kukułą, za przyjęcie takiego patrona, za objęcie opieką tego miejsca, przed którym stoimy, i jego grobu na warszawskich Powązkach. Dziękuję dowódcy 15. Lubuskiej Brygady Obrony Terytorialnej, którą powołaliśmy w ubiegłym roku — jednej z ostatnich formowanych brygad — i która dziś przyjmuje swoje święto. Przyjmuje za patrona generała Franciszka Kamińskiego. To wielkie zobowiązanie, bo to nie tylko czas wojny i okupacji, ale też sześć lat spędzonych w komunistycznych więzieniach. To świadectwo ciągłości walki o wolną i w pełni suwerenną Polskę. Represje dotyczyły nie tylko jego, ale i jego rodziny — tak jak wielu rodzin w Polsce, których cierpienia nie skończyły się w 1945 roku. Tym bardziej jestem dumny, że Lubuska Brygada Obrony Terytorialnej będzie świadectwem, że ta historia się nie kończy – mówił szef MON.
Święto Żołnierzy Batalionów Chłopskich obchodzone jest 8 października. W czasie II wojny światowej ruch ludowy stał się jednym z filarów Polskiego Państwa Podziemnego. Siły zbrojne ludowców powstały w sierpniu 1940 r. Nazwę Bataliony Chłopskie, przyjęto formalnie dopiero w 1944 r., ale używano jej już wcześniej. W walkę zaangażowało się ok. 170 tys. żołnierzy, którzy przeprowadzili ok. 3 tys. różnego rodzaju akcji bojowych.
Pomnik Żołnierzy Batalionów Chłopskich i Ludowego Związku Kobiet w Warszawie został odsłonięty 8 października 2019 roku.
