Pagacz Defence Group w poniedziałek, 2 grudnia 2024, uruchomiła w swoim zakładzie w Bydgoszczy produkcję wkładek nośnych do kół na licencji brytyjskiej firmy RunFlat International. Jest to kolejny etap współpracy obu firm. List intencyjny w sprawie rozpoczęcia produkcji podpisano przeszło rok temu – 6 września 2023 roku podczas XXXI Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego MSPO 2023 w Kielcach (MSPO 2023: Współpraca Pagacz i Synowie z RunFlat International, Pagacz będzie produkować wkładki RunFlat International).
Zakupione przez Pagacz Defence Group nowoczesne wyposażenie produkcyjne, na które składają się m.in. widoczne na zdjęciu: centrum obróbcze 5-osiowe Haas UMC-1000SS oraz frezarka 3-osiowa Haas VF-3SSYT / Zdjęcia: Przemysław Gurgurewicz
Do tej pory Pagacz Defence Group w ramach współpracy z Brytyjczykami otrzymywał kompletne koła wyposażone w tego typu wkładki, które trafiły między innymi do 27 ciężkich kołowych pojazdów ewakuacji i ratownictwa Hardun. Obecnie z Wielkiej Brytanii do Polski trafiać będą jedynie półprodukty – odlewy ze specjalnego polimerowego tworzywa sztucznego. Na miejscu będzie odbywać się ich obróbka, produkcja pozostałych elementów niezbędnych do montażu takich jak śruby, tulejki, sworznie czy podkładki, oraz końcowy montaż do kół wyprodukowanych wkładek. Zakupiono w tym celu nowoczesne wyposażenie produkcyjne, na które składają się centrum obróbcze 5-osiowe Haas UMC-1000SS, frezarka 3-osiowa Haas VF-3SSYT oraz tokarka Doosan Lynx 2600SY z podajnikiem i sterowaniem Fanuc. Obróbka dostarczonych półproduktów z polimerowego tworzywa sztucznego odbywa się za pomocą frezarki Haas VF-3SSYT. Pozostałe wymienione wyżej elementy będą wytwarzane przy wykorzystaniu tokarki Doosan Lynx 2600SY. Z kolei centrum obróbcze Haas UMC-1000SS umożliwia dokonywanie operacji na felgach, dopasowujących je do wymagań odbiorcy, np. do instalacji systemu centralnego pompowania kół.
Z Wielkiej Brytanii do Polski trafiają jedynie półprodukty – odlewy ze specjalnego polimerowego tworzywa sztucznego
Umowa z RunFlat International przewiduje, że Pagacz Defence Group produkowane przez siebie wkładki może zgłosić jako własny produkt do systemu Agencji Wsparcia i Zamówień NATO (NATO Support and Procurement Organisation NSPA). Polska firma będzie również mogła dostarczać ten produkt na rynek Unii Europejskiej oraz niektóre rynki trzecie.
Patrząc na rynek krajowy uruchomienie produkcji wkładek w Bydgoszczy pozwala na uniezależnienie polskich odbiorców od importu podobnych wkładek z zagranicy. Pagacz Defence Group we współpracy z producentami felg oraz opon chciałby realizować kompleksowe zamówienia na tak wyposażone koła dla pojazdów wojskowych, jak również dla pojazdów innych służb mundurowych, takich jak Straż Graniczna czy Policja.
Częściowo obrobiony odlew umieszczony we wnętrzu frezarki Haas VF-3SSYT
W tej chwili w polskich pojazdach wojskowych stosowane są zarówno omawiane wkładki brytyjskie, jak również amerykańskie firmy Hutchinson. Posiadanie pełnego cyklu produkcyjnego oraz montażowego na terenie kraju pozwoli na zdecydowane skrócenie czasu potrzebnego na realizację zamówień polskiego przemysłu, jak również na serwis wyposażonych we wkładki opon. Pagacz Defence Group zamierza zaoferować usługę 48-godzinnego serwisu, to znaczy dokonywanie na terenie kraju naprawy uszkodzonego koła w ciągu dwóch dób od zgłoszenia takiej potrzeby. Takie rozwiązanie pozwoli na utrzymywanie wysokiego poziomu sprawności wojskowego taboru, nie powodując konieczności sięgania po własne zapasy i późniejszego długotrwałego oczekiwania na naprawę uszkodzonych kół.
Gotowe wkładki z linii produkcyjnej trafiają do hali montażowej
Wymóg stosowania tego typu wkładek dotyczy wielu nowo wchodzących do uzbrojenia polskiego wojska pojazdów. Poza wspomnianym wcześniej Hardunem, są w nie wyposażone ciężkie ciągniki siodłowe Jelcz C882.62 wchodzące w skład zestawów do transportu ciężkich pojazdów Jak, wykorzystujące podwozie Jelcz P882.57 wieloprowadnicowe wyrzutnie rakietowe Homar-K, pojazdy opancerzone Waran i Heron, jak również pojazdy wchodzące w skład rakietowych zestawów przeciwlotniczych Wisła i Narew. Łącznie są to setki pojazdów, dla których będzie trzeba dostarczyć tysiące kół.
Przygotowane do montażu wkładki wraz z oponami i felgami, z którymi utworzą gotowe koło
Produkowane w Bydgoszczy wkładki system RunFlat to specjalistyczne wkładki z polimerowego tworzywa sztucznego mocowane do obręczy kół wewnątrz opony. W czasie kiedy opony są napompowane, wkładka nie ma żadnego niepożądanego wpływu na prowadzenie pojazdu. W przypadku utraty ciśnienia w oponie zapobiega ona nadmiernemu odkształcaniu się opony i umożliwia utrzymanie kontroli nad prowadzonym pojazdem oraz kontynuowanie jazdy do czasu znalezienia się w bezpiecznym miejscu, z dala od zagrożenia. Spełniają one wymogi standardu FINABEL A.20.A-20.A.5 co znaczy, że gwarantują na drodze utwardzonej przejechanie:
- 3 km z maksymalną prędkością ucieczki wynoszącą 90 km/h;
- kolejnych 22 km z prędkością 50 km/h;
- kolejnych 75 km z prędkością 25 km/h.
W hali montażowej następuje proces zakładania wkładek nośnych na felgę
Przy jeździe w terenie umożliwiają na kontynuowanie jazdy przed 2 godziny z prędkością 30 km/h. Własności jezdne i nośne kół z wkładkami muszą być zachowane po ostrzale pociskami kalibru 7,62 mm z odległości 50 m (5 trafień w bok, 2 trafienia w bieżnik).
Dla felg jednoczęściowych, przeznaczony jest system dynamiczny (Dynamic System), który jest wykonany z 2 lub 3 segmentów skręcanych wokół obręczy koła. Gdy opona jest całkowicie napompowana elementy te pozostają w niezmienionej pozycji na obręczy. W momencie przebicia koła i utraty ciśnienia w oponie, segmenty RunFlat ślizgają się wewnątrz uszkodzonej opony w kierunku przeciwnym do obrotu koła, co pozwala na kompensację prędkości obrotowych po obu stronach osi. Umożliwia to kontynuację jazdy z uszkodzonym jednym lub nawet kilkoma kołami na odległość do 100 km.
Montaż wkładki nośnej na feldze odbywa się wewnątrz opony, gdzie następuje skręcanie poszczególnych segmentów w całość
System statyczny (Static System) produkowany jest dla felg wieloczęściowych oraz opon bezdętkowych. Wkład składa się z 3 segmentów skręcanych ciasno dookoła obręczy koła. Ze względu na swój opatentowany profil spełnia funkcję blokady opony, tzw. „Beadlock”. Elementy te pozostają nieruchome w stosunku do felgi utrzymując oponę na swoim miejscu bez względu na to, czy opona jest napompowana czy też nie. System ten przeznaczony jest przede wszystkim do zastosowania w pojazdach wojskowych poruszających się po drogach utwardzonych, jak i bezdrożach. W zależności od warunków terenowych umożliwia on jazdę na przebitych oponach na dystansie od 50 do 100 km.
Umieszczenie opony na feldze kończy proces przygotowania koła z wkładką nośną
System RunFlat International jest łatwy do montażu w bardzo krótkim czasie, bez konieczności stosowania drogich specjalistycznych narzędzi lub pras. Pozwala to na wykonanie jego wymiany nawet w warunkach polowych. Jednocześnie system jest bardzo bezpieczny dla obsługi, ponieważ podczas zestawiania jego elementów nie ma konieczności wkładania dłoni do wnętrza montowanego koła.
Wkładki RunFlat International są produkowane w zróżnicowanych rozmiarach dla kół różnej wielkości
Ze względu na konstrukcję oraz zastosowany materiał wkładki RunFlat charakteryzują się niewielka wagą. System statyczny jest lżejszy o około 20% w stosunku do analogicznych produktów wykonanych z gumy. Dla dalszej redukcji wagi, ciężkie koła wieloczęściowe i gumowe elementy mogą być zastąpione przez koła z felgami jednoczęściowymi z zamontowanym systemem dynamicznym.
Zastosowany polimer został tak zaprojektowany, aby zapewnić wysoką odporność na ostrzał. Ma właściwości absorbujące energię pocisku, nie ulega poszarpaniu, a ponadto ma możliwość częściowego zasklepiania przestrzelin.
Przykładowe pojazdy, w których są stosowane wkładki RunFlat International. Fot.: Pagacz Defence Group
Licencjodawca, czyli brytyjski RunFlat International został założony w 2001 jako spółka zależna Westley Plastics. Celem nowego podmiotu było skoncentrowanie się na opracowywaniu systemów wkładek nośnych do kół typu run-flat. Od tej pory firma jest jednym z czołowych ich producentów, jak również dostawcą kół dla pojazdów mających zastosowanie w sektorze militarnym i bezpieczeństwa. Ukierunkowując się głównie na rynek pojazdów opancerzonych, firma oferuje pełną gamę kół i wkładek. Jej produkty spełniają normy wojskowe takich organizacji jak: FINABEL i NATO, a także normy krajowe użytkowników. Sprawdzano je pod względem odporności balistycznej, kontroli trakcji pojazdu oraz odległości pokonywanej przez pojazd – poruszający się na jednej, dwu lub wszystkich uszkodzonych oponach. Niezawodność tych rozwiązań potwierdzono już w działaniach militarnych w Iraku i Afganistanie, gdzie zostały bardzo dobrze ocenione.