W czwartek, 16 stycznia 2025, amerykańska korporacja RTX poinformowała, że wchodząca w jej skład spółka Raytheon podpisała umowę wykonawczą o wartości 529 mln USD (2,192 mld zł) na produkcję pojedynczej jednostki ogniowej systemu obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej MIM-104 Patriot dla Królestwa Niderlandów w miejsce elementów systemu przekazanego walczącej Ukrainie.
Zdjęcie: Ministerstwo Obrony Królestwa Niderlandów
Co ciekawe, powyższa umowa będzie realizowana w ramach programu sprzedaży komercyjnej DCS (Direct Commercial Sale) bezpośrednio u producenta i obejmuje pojedynczą jednostkę ogniową składającą się z sektorowego radaru kierowania ogniem AN/MPQ-65, wyrzutni pocisków przechwytujących typu M903, stanowisk dowodzenia i kontroli AN/MSQ-104 ECS (Engagement Control Station) oraz innego sprzętu pomocniczego.
Raytheon zobowiązuje się do współpracy z Królestwem Niderlandów, ponieważ nadal rozwijają swoje zintegrowane zdolności obrony powietrznej i przeciwrakietowej — powiedział Pete Bata, starszy wiceprezes działu Global Patriot w Raytheon. Inwestycja Królestwa Niderlandów w Patriot zapewnia zbiorowe bezpieczeństwo i odstraszanie w całej Europie.
Prace nad tą umową będą prowadzone głównie w Andover w stanie Massachusetts i Huntsville w Alabamie.
Wcześniej, 29 sierpnia 2024 Departament Stanu USA wydał zgodę na potencjalną sprzedaż kolejnych dwóch wyrzutni M903 systemu Patriot oraz modyfikacje posiadanych wyrzutni M901 do wersji M903 za maksymalnie 224 mln USD (wówczas 867,74 mln zł). Ta umowa z kolei, gdy zostanie podpisana, będzie realizowana procedurą FMS (Foreign Military Sales) za pośrednictwem Departamentu Obrony USA.
Zakup dodatkowych elementów systemu Patriot jest związany ze wspomnianym wcześniejszym przekazaniem posiadanych zestawów Ukrainie. 28 maja 2024 Ministerstwo Obrony Królestwa Niderlandów ogłosiło ponadto propozycję międzynarodowego wysiłku na rzecz skompletowania przynajmniej jednej baterii dla Ukrainy.
Z kolei modernizacja posiadanych wyrzutni M901 (wykorzystujących pociski PAC-2 GEM-T) do standardu M903 wynika z faktu pozyskania pocisków PAC-3 MSE, które mogą być wystrzeliwane tylko z najnowszej wyrzutni.
Warto dodać, że 3 stycznia 2024 Agencja Wsparcia i Zamówień NATO (NATO Support and Procurement Organisation, NSPA) informowała o podpisaniu umowy ramowej z spółką joint venture COMLOG (złożonej z amerykańskiej korporacji RTX i europejskiego konsorcjum MBDA) na produkcję i dostawę do 1000 pocisków PAC-2 GEM-T. Wśród przyszłych beneficjentów umowy ma być także Królestwo Niderlandów.
Przed wsparciem materiałowym Ukrainy, 802. Eskadra niderlandzkich wojsk lądowych (802 Patriot-squadron Koninklijke Landmacht) z bazy Luitenant-generaal Bestkazerne (wcześniej znanej jako Luchtmachtbasis De Peel) w Limburgii była użytkownikiem czterech baterii zestawów Patriot od 1987 (z czego jedna służyła do szkolenia).
Po I wojnie w Zatoce Perskiej w 1991, niderlandzkie zestawy Patriot rozmieszczono tymczasowo w Turcji i Izraelu. Podczas kolejnego konfliktu w Iraku w 2003, zestawy znów trafiły do Turcji – trzy baterie chroniły miasta Diyarbakir i Batman. W 2012 jednostka ponownie trafiła w Turcji, do Adany, w związku z wojną domową w Syrii. 25 sierpnia 2014 ogłoszono, że w ciągu pięciu miesięcy zostanie wycofana. Z kolei styczniu 2017 Patrioty zostały przerzucone na Litwę, w ramach ćwiczenia pk. Tobruq Legacy 2017.
Począwszy od marca 2007 niderlandzkie zestawy rakietowe Patriot były modernizowane dwuetapowo. W pierwszej fazie zaktualizowano oprogramowanie radaru kierowania ogniem i całego systemu. Druga faza polegała na zakupie około 32 pocisków PAC-3 wraz z pewną liczbą wyrzutni, zmodyfikowano również instrumenty w kabinach kierowania ogniem. Pierwsze pociski w ramach tego zamówienia odebrano w październiku 2007. Ostatnia partia pocisków PAC-3, pochodząca z serii wyprodukowanej również dla 11 innych państw (w tym Polski), została zakupiona w styczniu 2020.
Zgodnie z decyzją z listopada 2015, w ramach projektu o nazwie Verlenging levensduur Patriot, rząd w Hadze planuje utrzymać w służbie system Patriot co najmniej do lat 2040. Zrezygnowano tym samym z zakupu opracowywanego wówczas systemu MEADS (Medium Extended Air Defense System). W październiku 2016 kolejne prace modernizacyjne zlecono spółce Raytheon, które zrealizowano w latach 2019-2022.
Warto dodać, że dwie niemieckie baterie Patriot z mieszaną niemiecko-niderlandzką obsługą były rozmieszczone począwszy od 20 marca 2022 w Słowacji, w związku z przekazaniem przez rząd w Bratysławie jedynej swojej baterii systemu S-300PMU do Ukrainy. Następnie, w lipcu 2023 zostały przemieszczone do Litwy.
https://twitter.com/RTX_News/status/1880027314030817400