Ukraińska haubica Bohdana produkowana za granicą

4 maja br. w Internecie pojawiły się fotografie z linii produkcyjnej ukraińskich 155-mm haubic kołowych 2S22 Bohdana (aka. Bogdana), która według doniesień miała zostać ulokowana poza Ukrainą, w zaprzyjaźnionym państwie. Jest to informacja istotna, gdyż jest to pierwszy system artylerii lufowej kalibru natowskiego standardu, zaprojektowany w Ukrainie.

Prototyp 2S22 Bohdana – zdjęcie z 10 sierpnia 2018 / Zdjęcie: Ołeksander Turczynow

Fotografie pojawiły się na ukraińskim portalu branżowym Militarnyj. 26 stycznia br. minister obrony Ukrainy Ołeksij Reznikow informował w mediach społecznościowych, że resort uruchomił środki na rozpoczęcie produkcji seryjnej nowych haubic jeszcze wiosną 2022, natomiast 5 lutego br. w wywiadzie telewizyjnym dla dziennika Ukraińska Prawda powiedział, że dostawy do Sił Zbrojnych Ukrainy rozpoczną się w najbliższych miesiącach.

Jeśli chodzi o możliwe lokalizacje produkcji to warto przypomnieć, że 23 listopada 2022 w mediach ukraińskich pojawiła się informacja, iż słowacka spółka ZVS Holding zaproponowała ukraińskim Kramatorskim Zakładom Budowy Ciężkich Maszyn (ukr. Kramatorskij Zawod Wahkogo Werstatobuduwannia) pomoc w pracach nad dokończeniem prac związanych z 2S22 Bohdana. Nie można zatem wykluczyć, że to tam mogła zostać ulokowana linia produkcyjna. Co ciekawe, w skład ZVS Holding wchodzi spółka Konštrukta-Defence, produkująca dla Ukrainy 155-mm haubice Zuzana 2.

Serial production of 2S22 Bohdana 155mm howitzers has begun for Ukraine. Most likely, this is done in one of the allied countries. pic.twitter.com/Ck0OBu6I1H

— NOELREPORTS 🇪🇺 🇺🇦 (@NOELreports) May 4, 2023

Wstępne wymogi operacyjne pod haubicę NATO-wskiego kalibru postawiono przed ukraińskim przemysłem na początku 2009. W maju 2017 ujawniono informacje o rozpoczęciu prac nad samobieżną haubicą i nowym typem odpowiedniej amunicji artyleryjskiej o wydłużonym zasięgu. Jednak jak potem się okazało, faktycznie rozpoczęły się one jeszcze w 2015. Prace nad prototypem 2S22 Bohdana zakończono w rok po jej ujawnieniu i premiera odbyła się 10 sierpnia 2018 (choć pierwsza wzmianka o nazwie pojawiła się 14 lipca), natomiast oficjalna prezentacja 24 sierpnia tego samego roku na defiladzie wojskowej w Kijowie z okazji Dnia Niepodległości Ukrainy.

28-tonowa 2S22 Bohdana został posadowiona na podwoziu KrAZ 6×6 z powiększoną kabiną (wersja KrAZ-6322), opracowanym przez przedsiębiorstwo AutoKrAZ w Krzemieńczuku. Haubica została zaprojektowana, aby razić stanowiska dowodzenia, jednostki pancerne i zmechanizowane, baterie artylerii, stanowiska łączności i fortyfikacje.

System kontroli ognia składa się z komputera balistycznego i komputera działonowego. Wyświetlacze zostały umieszczone w opancerzonej kabinie (chroniącej załogę przed ostrzałem z broni małokalibrowej), a także w tylnej części pojazdu. Bohdana ma mieć maksymalny zasięg jazdy do 780 km. Zasięg skutecznego ognia ocenia się na 40 km, ale istnieje możliwość wydłużenia do 50-60 km dzięki amunicji wspomaganej silnikiem rakietowym. Maksymalna szybkostrzelność wynosi 6 strz./min. Załoga składa się z 5 żołnierzy, a jednostka ognia wynosi 20 naboi.

Od końca grudnia 2019 do końca stycznia 2022 trwały wstępne testy ogniowe prototypu. Po wybuchu pełnoskalowej wojny z Rosją niemal miesiąc później, 24 lutego, nakazano zniszczyć pojazd, aby nie wpadł w ręce agresora, ale kierownictwo zdecydowało się go rozebrać i w częściach ewakuować z Kramatorska. Potem okazało się, że działo trafiło do Żytomierza i tam zostało z powrotem zmontowane i przekazane Siłom Zbrojnym Ukrainy, które potrzebowało sprzętu wojskowego w każdej ilości.

6 maja 2022 nastąpił debiut bojowy działa, a 30 czerwca szef sztabu generalnego gen. Wałerij Załużny przyznał, że 2S22 Bohdana odegrała ważną rolę w wyzwoleniu Wyspy Węży. 26 grudnia ub. r. 1. Samodzielna Brygada Artylerii im. Iwana Bohuna opublikowała fotografię działa, tym samym przyznając się, że jest jego użytkownikiem.