W poniedziałek, 20 października 2025, amerykańska spółka Bell Textron poinformowała o podpisaniu listów intencyjnych (Letter of Intent, LoI) z delegacją rządową Ukrainy, złożonej z przedstawicieli Ministerstwa Gospodarki, Ekologii i Rolnictwa oraz UkraineInvest w celu oceny podejścia do współpracy przemysłowej w ramach ewentualnego zakupu śmigłowców szturmowych AH-1Z Viper i wielozadaniowych UH-1Y Venom.
Zdjęcia: Bell Textron
Ukraina jest zainteresowana pozyskaniem śmigłowców rodziny H-1 za pośrednictwem Departamentu Obrony USA w ramach programu wojskowej sprzedaży zagranicznej FMS (Foreign Military Sales).
Z dumą ogłaszamy zawarcie tej umowy i możliwość dostarczenia Ukrainie tych niesamowitych śmigłowców – powiedział Jeffrey Schloesser, starszy wiceprezes Strategic Pursuits w Bell Textron. Inicjatywa ta jest rozwijana od jakiegoś czasu i nie możemy się doczekać jej ukończenia.
Jesteśmy przekonani, że H-1 mogą odegrać kluczową rolę w dalszym budowaniu zdolności obronnych na Ukrainie, zapewniając bardzo potrzebną modernizację przy jednoczesnym wzmocnieniu obecnego ukraińskiego wsparcia powietrznego – kontynuował Schloesser.
Dotychczas śmigłowce rodziny H-1, a więc szturmowe AH-1Z Viper i wielozadaniowe UH-1Y Venom nie cieszyły się dużym zainteresowaniem za granicą – głównym użytkownikiem jest Korpus Piechoty Morskiej USA (US Marine Corps, USMC), który jednak zdecydował się zredukować ich liczbę w ramach restrukturyzacji o nazwie Force Design 2030 o 27 AH-1Z i 26 UH-1Y (łącznie 53 wiropłaty) – obecnie jest 189 AH-1Z i 112 UH-1Y z pierwotnie 349.
Same AH-1Z trafiły do Bahrajnu (12 egzemplarzy), kolejnym użytkownikiem będzie Nigeria (12 egzemplarzy), a mieszaną flotę wprowadzają Czechy (10 AH-1Z i 10 UH-1Y). Z zakupu zrezygnował Pakistan po nałożeniu embargo (12 AH-1Z, z 15 planowanych) oraz Słowacja (12 AH-1Z).
Co ciekawe, pakistańskie wiropłaty zostały wyprodukowane i zmagazynowane na składowisku kontrolowanym przez 309th Aerospace Maintenance and Regeneration Group (AMARG) w Tucson w Arizonie. Od 2022 Ukraina wyrażała zainteresowanie przejęciem ich, ale bezskutecznie. Natomiast w 2024 wyrażano zainteresowanie przejęciem niedoszłego zamówienia słowackiego.
Wcześniej, 26 lutego 2021 ówczesny prezes UkrOboronProm (obecnie Ukraiński Przemysł Obronny JSC) Jurij Gusiew zapowiedział uruchomienie produkcji licencyjnej śmigłowców wielozdaniowych UH-1 Iroqouis w zakładach lotniczych Odesawiaremserwis w Odessie oraz że pierwsze elementy miały powstać latem 2021 z okazji 30-lecia niepodległości Ukrainy (Ukraina planuje uruchomić produkcję licencyjną UH-1?).
Jednak Bell Textron szybko zaprzeczył tym planom, podkreślając brak wcześniejszych negocjacji czy zainteresowania ze strony ukraińskich sił zbrojnych (Odpowiedź Bella ws. produkcji UH-1 na Ukrainie).
Bell produkował śmigłowce rodziny H-1 dla sił zbrojnych od 1959, początkowo model UH-1 Iroquois zwany potocznie Huey. W 1966 powstał AH-1 Cobra jako pierwszy dedykowany na okręty śmigłowiec uderzeniowy. W 1970 wprowadzono z kolei zmodernizowany dwusilnikowy UH-1N, który trafił do sił zbrojnych ponad 28 państw, a w 1984 zmodernizowany AH-1W SuperCobra.
AH-1Z Viper i UH-1Y Venom stanowią najnowszą generację rodziny H-1, współdzieląc ze sobą 85% komponentów. Wielozadaniowy Venom osiągnął wstępną gotowość operacyjną w sierpniu 2008, a uderzeniowy Viper w lutym 2011. Jednak pierwsze wykorzystanie obu typów śmigłowców w USMC miało miejsce w 2009.
Bell Textron Announces Letters of Intent to Explore Significant Cooperation with Ukraine https://t.co/QbNsX9rt1u#AH1Z #UH1Y
— Bell (@BellFlight) October 20, 2025
Czytaj także: