W niedzielę, 29 czerwca 2025, Dowództwo Sił Powietrznych Sił Zbrojnych Ukrainy (Powitriani Syły Zbrojnych Sył Ukrajiny, PS ZSU) poinformowało w mediach społecznościowych o utracie podczas misji bojowej samolotu wielozadaniowego Lockheed Martin F-16AM. Pilot nie zdołał się katapultować i zginął na miejscu.
Zdjęcie: Siły Powietrzne Sił Zbrojnych Ukrainy
W nocy 29 czerwca 2025 r. rosyjscy okupanci po raz kolejny przeprowadzili zmasowany atak rakietowy i dronowy na Ukrainę, wykorzystując pociski różnych typów i bezzałogowe statki powietrzne. Łącznie ponad 500 środków powietrznych!
W odparciu zmasowanego ataku zaangażowano wszystkie dostępne środki Sił Zbrojnych, które mogą działać przeciwko wrogim środkom napadu powietrznego. Po raz kolejny lotnictwo Sił Powietrznych pracowało produktywnie, w szczególności samoloty F-16, których piloci zniszczyli dziesiątki „shahedów”. Praca ukraińskich myśliwców jest niezwykle niebezpieczna i ryzykowna, zarówno przy atakowaniu wrogich celów naziemnych, jak i przy odpieraniu ataków powietrznych. Ale mimo wszystko nasi piloci bohatersko wykonują misje bojowe, osiągając maksymalne wyniki.
Niestety, dziś mamy kolejną bolesną stratę. Tej nocy, podczas odpierania zmasowanego ataku lotniczego wroga, na samolocie F-16 zginął pilot I klasy, podpułkownik Maksym Ustymenko, urodzony w 1993 r. Pilot wykorzystał cały kompleks uzbrojenia pokładowego, zestrzelił siedem celów powietrznych. Podczas ostatniego manewru jego samolot został uszkodzony i zaczął tracić wysokość. Maksym Ustymenko zrobił wszystko, co możliwe, wyprowadził samolot znad wsi, ale nie zdążył się katapultować… Zginął jak bohater! Szczere kondolencje dla rodziny Maksyma… Wiecznego lotu, bracie, zrobiłeś wszystko, co mogłeś!..
Komunikat prasowy Dowództwa Sił Powietrznych Sił Zbrojnych Ukrainy
Last night, during a massive enemy air attack, First Class Pilot Lieutenant Colonel Maksym Ustymenko, born in 1993, was killed in action flying an F-16.
Maksym did everything he could to steer the aircraft away from a populated area. He didn’t have time to eject…
Our deepest… pic.twitter.com/dekUks3rYW
— Ukrainian Air Force (@KpsZSU) June 29, 2025
Last night, First Class pilot Lieutenant Colonel Maksym Ustymenko was killed while flying an F-16 aircraft and defending Ukraine’s skies from a Russian attack.
Maksym used the full range of onboard weapons and shot down seven Russian targets.
While destroying the final target,… https://t.co/S6potV6IZQ pic.twitter.com/mQ23aJH1pp
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) June 29, 2025
Jak wspomniano, samolot brał udział w odpieraniu kolejnego ataku Rosjan na cele w całej Ukrainie. Wystrzelono 537 środków bojowych, w tym:
- 477 bezzałogowych statków powietrznych typu Gierań/Shahed (ponad 250) i imitatorów dronów różnych typów z kierunków: Kursk, Orzeł, Briańsk, Millerowo i Szatałowo w Rosji, przylądek Chauda na Krymie;
- 6 pocisków aerobalistycznych Ch-47M2 Kindżał z przestrzeni powietrznej obwodu tambowskiego;
- 7 pocisków balistycznych Iskander-M/KN-23 z obwodu woroneskiego;
- 41 pocisków manewrujących Ch-101/Iskander-K z obwodów saratowskiego, kurskiego, briańskiego;
- 5 pocisków manewrujących Kalibr z rejonu Morza Czarnego;
- 3 przeciwlotnicze pociski kierowane systemu S-300 z obwodu kurskiego.
Atak został odparty przez lotnictwo, wojska rakietowe obrony przeciwlotniczej, jednostki walki radioelektronicznej (WRE) i systemów bezzałogowych oraz mobilne grup przeciwlotniczych Sił Zbrojnych Ukrainy.
Według wstępnych danych, do godz. 08.30 zneutralizowano 475 środków bojowych, w tym 249 zostało zestrzelonych, a 226 zostało utraconych:
- 211 bezzałogowców Gierań/Shahed i imitatorów zostało zestrzelonych, a 225 zostało zmuszonych do rozbicia przez środki WRE;
- 1 pocisk balistyczny Iskander-M/KN-23 został zestrzelony;
- 33 pociski manewrujące Ch-101/Iskander-K zostały zestrzelone, a jeden został zmuszony do rozbicia przez środki WRE;
- 4 pociski manewrujące Kalibr zostały zestrzelone;
- wrogie środki napadu powietrznego zostały trafione w 6 lokalizacjach, zestrzelone (fragmenty) spadły w 8 miejscach.
F-16 w Ukrainie
Jest to czwarta strata F-16 pochodzącego z donacji państw europejskich F-16 przez Siły Zbrojne Ukrainy i trzecia w tym roku.
- Pierwszy został omyłkowo zestrzelony w bratobójczym ogniu (friendy fire) 26 sierpnia 2024 w wyniku czego zginął Ołeksij Sierhijewicz Mes (znak wywoławczy Moonfish).
- 12 kwietnia br. doszło do wypadku drugiego egzemplarza, w wyniku której 26-letni pilot w stopniu kapitana zginął na miejscu.
- 16 maja br. doszło do wypadku trzeciego egzemplarza podczas odpierana rosyjskiego ataku, a pilot zdołał się bezpiecznie katapultować.
28 kwietnia br. Ukraińcy stracili także ciężki samolot przewagi powietrznej Su-27 (w kodzie NATO: Flanker). Pilot zdołał się katapultować.
Siły Powietrzne Sił Zbrojnych Ukrainy otrzymały dotąd 50 F-16AM/BM, pochodzących z donacji Danii (12 egz.), Królestwa Niderlandów (24 egz.) i Norwegii (14 egz.). Łącznie, Kijów ma otrzymać 95 F-16AM/BM: 19 z Danii, 24 z Królestwa Niderlandów, 22 z Norwegii oraz 30 z Belgii (z tego ostatniego opóźnią się).
Ukraińskie F-16 są uzbrojone w pociski rakietowe klasy powietrze-powietrze krótkiego zasięgu AIM-9L/M Sidewinder, średniego zasięgu AIM-120B AMRAAM (Advanced Medium-Range Air-to-Air Missile) oraz kierowane satelitarnie szybujące bomby lotnicze GBU-39/B SDB I (Small Diameter Bomb). Ukraińcy posiadają nowsze AIM-120C i AIM-9X, ale te drugie do zestawów przeciwlotniczych NASAMS. Samoloty przenoszą również zasobniki walki radioelektronicznej AN/ALQ-131(V) ECM (Electronic Countermeasures), ale wcześniej pojawiły się doniesienia magazynu Forbes o wstrzymaniu wsparcia i aktualizacji ich oprogramowania przez administrację prezydenta Donalda Trumpa.
Jednak 2 maja br. Departament Stanu USA wydał zgodę na potencjalną sprzedaż pakietu wsparcia eksploatacji dla ukraińskich samolotów za maksymalnie 310,5 mln USD (wówczas 1,172 mld zł). Poprzedni pakiet wsparcia F-16 został zatwierdzony przez administrację ówczesnego prezydenta Joe Bidena, 10 grudnia 2024 i miał wartość maksymalnie 266,4 mln USD (wówczas 1,081 mld zł). Wcześniejsze informacje dotyczące wsparcia ukraińskich F-16 obejmowały umowę z 20 września 2024 na dostawę dwóch zestawów systemów wspomagania lądowania spółki Advanced Navigation and Positioning Corp. oraz zwiększeniu zdolności bojowych i przeżywalności statków powietrznych poprzez opracowywanie, testowanie i dostarczanie pełnego spektrum wsparcia oprogramowania w zakresie walki elektromagnetycznej, o czym informowano 26 sierpnia 2024.