W piątek, 15 listopada 2024, szwedzka agencja zamówień wojskowych FMV (Försvarets materielverk) poinformowała, że podpisała umowę z Agencją Wsparcia i Zamówień NATO (NATO Support and Procurement Organisation, NSPA) w sprawie dołączenia do Niemiec, Królestwa Niderlandów, Rumunii i Hiszpanii w ramach wspólnej inicjatywy zakupu pocisków przechwytujących PAC-2 GEM-T na potrzeby zestawów przeciwlotniczych i przeciwrakietowych średniego zasięgu MIM-104 Patriot.
Zdjęcie: Antonia Sehlstedt, Försvarsmakten
3 stycznia br. agencja Wsparcia i Zamówień NATO NSPA informowała o podpisaniu umowy ramowej z spółką joint venture COMLOG (złożonej z amerykańskiej korporacji RTX i europejskiego konsorcjum MBDA) na produkcję i dostawę do 1000 rakietowych pocisków przechwytujących PAC-2 GEM-T dla wyżej wymienionych państw, choć już wtedy zakładano możliwość rozszerzenia porozumienie o 4 kolejnych członków Sojuszu. Pierwszą umowę wykonawczą o wartości 478 mln USD (wówczas 1,889 mld zł) zawarto 6 sierpnia br. z RTX na produkcję 600 pocisków dla Niemiec. Oznacza to, że w puli pozostaje jeszcze 400 efektorów.
Zakup oznacza, że wzmacniamy zdolności i wytrzymałość szwedzkiej obrony powietrznej, a jednocześnie przyczyniamy się do wspólnego potencjału obrony powietrznej w ramach NATO i w Europie – mówi Jonas Lotsne, szef działu sprzętu wojskowego w FMV.
Oprócz samych pocisków przechwytujących kontrakt o wartości ponad 5 mld SEK (1,866 mld zł) obejmuje również kwalifikację zaktualizowanych komponentów, dodanie nowych poddostawców, dostawy sprzętu testowego i części zamiennych w celu wsparcia przyszłej eksploatacji.
Jak czytamy w komunikacie, FMV złożyła wniosek o możliwość dołączenia do inicjatywy jesienią 2023, a więc na kilka miesięcy przed ogłoszeniem umowy ramowej, gdy na liście zabrakło wówczas Szwecji.
Istotnym czynnikiem sukcesu okazał się fakt, że FMV ma na miejscu własną osobę kontaktową w NSPA. W trakcie prac dowiedzieliśmy się również wiele o metodach pracy NSPA, co jest cenne dla FMV – mówi Jonas Lotsne.
Umowa z NSPA jest ważna z kilku powodów. Współpraca z innymi krajami zwiększa zdolności produkcyjne tego typu systemu uzbrojenia w Europie. Wzmacnia bezpieczeństwo dostaw oraz zapewnia szybsze i wydajniejsze zakupy i dostawy – dodał Jonas Lotsne.
Rakietowy pocisk przechwytujący PAC-2 GEM-T, oznaczony też jako TBM (Theater Ballistic Missile) został wprowadzony na wyposażenie US Army w 2006, niemniej dostawę 230 z 376 zamówionych pocisków rozpoczęto rok wcześniej. Jak wskazuje nazwa TBM, pocisk jest przeznaczony do zwalczania przede wszystkim rakietowych pocisków balistycznych średniego zasięgu (taktyczno-operacyjnych), a w wariancie PAC-2 GEM-C także pocisków manewrujących i statków powietrznych.
GEM-T/C jest głęboko zmodernizowanym pociskiem systemu MIM-104C/D (lub PAC-2), który otrzymał zapalnik zbliżeniowy, nowy odbiornik radiolokacyjny o zwiększonej dokładności oraz nowe elementy elektroniki oparte o technologię stałokrystaliczną. W 2018 pociski zostały wyposażone w bardziej trwały cyfrowy nadajnik wykorzystujący technologię azotku galu (GaN), co ma zredukować koszty eksploatacyjne pocisków.
Pułk Obrony Powietrznej wojsk lądowych Szwecji (Svenska armén) w Helmstad dysponuje czterema jednostkami ogniowymi zestawów obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej MIM-104E Patriot (PDB-8) PAC-3 MSE, które otrzymały wojskowe oznaczenie Rb 103/Lvsystem 103, zamówionymi 10 sierpnia 2018 za ok. 10 mld SEK (wówczas 4,65 mld zł). Przezbrajanie rozpoczęto w listopadzie 2021, a zakończono w grudniu 2022. W pierwotnym pakiecie zamówiono 100 pocisków GEM-T i 200 pocisków PAC-3 MSE. Patriot zastąpił zmodernizowane zestawy MIM-23 HAWK (Rb 97).