Minister obrony Słowacji Jaroslav Nad’ poinformował w mediach społecznościowych, że rząd w Bratysławie przekazał Ukrainie wszystkie z 13 obiecanych samolotów myśliwskich MiG-29AS/UBS. Przekazano również pierwszą z dwóch wyrzutni rakietowych zestawów przeciwlotniczych 2K12 Kub 2M.
13 MiGów jest już na Ukrainie. Udało nam się bezpiecznie przetransportować wycofane z użytku na Słowacji myśliwce, które będą chronić niewinne życie na Ukrainie przed rosyjskim mordem. Dostarczenie pozostałych 9 sztuk (4 pilotowali ukraińscy piloci w marcu) odbyło się drogą lądową z zachowaniem jak największego bezpieczeństwa, ponownie ogromne dzięki wszystkim zaangażowanym uczestnikom, bo w takich przypadkach jest to naprawdę ważna i wymagająca operacja logistyczna. Podsumowując, powtórzę, że Ukraina może naprawiać i serwisować swoje myśliwce (…) – napisał rano na Facebooku szef resortu obrony Słowacji.
Przed południem pojawił się kolejny wpis słowackiego ministra obrony:
Również system Kub pomaga już na Ukrainie. Z powodzeniem dostarczyliśmy też na Ukrainę część systemu obrony przeciwlotniczej Kub. Wszelka pomoc jest sukcesywnie zwracana z UE, za którą kupujemy nowy, nowoczesny i niezawodny sprzęt dla Sił Zbrojnych Republiki Słowackiej. Ale co najważniejsze, system będzie chronił życie niewinnych Ukraińców. Słowacja postępuje właściwie i stoi po właściwej stronie wobec najbardziej okrutnych wydarzeń ostatnich lat – czytamy dalej.
Zdjęcia: Jaroslav Nad’ via Facebook
Przypomnijmy, że rząd w Bratysławie ogłosił plan przekazania wszystkich swoich 13 wycofanych latem ub. r. samolotów myśliwskich MiG-29AS/UBS, 17 marca br. Premier Eduard Heger obiecał również dostarczenie dwóch wyrzutni systemu Kub 2M.
W zamian, 22 marca br., rząd amerykański zaproponował Bratysławie częściowe sfinansowanie dostawy 12 śmigłowców uderzeniowych Bell AH-1Z Viper wraz z pakietem 500 przeciwpancernych pocisków kierowanych rodziny AGM-114 Hellfire. Ponadto, Słowacja otrzyma rekompensaty z Unii Europejskiej za przekazywany sprzęt wojskowy: około 200 mln EUR za MiG-29 i 50 mln EUR za Kub 2M. Środki będą pochodzić z Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju (EPF). Pierwsze cztery słowackie samoloty zostały przebazowane na Ukrainę 23 marca br.
Słowackie wojska lotnicze (Vzdušné Sily Ozbrojených Síl Slovenskej Republiky) wycofały z eksploatacji 11 myśliwców MiG-29AS/UBS z dniem 31 sierpnia 2022. Były zgrupowane w 1. Eskadrze Myśliwskiej (1. Bojová letka) Skrzydła Lotnictwa Taktycznego (Taktické krídlo Otta Smika), stacjonującego w bazie lotniczej Sliač w kraju bańskobystrzyckim w centralnej części Słowacji. 28 września 2019 utracono w wypadku jeden egzemplarz, a pilot zdołał się bezpiecznie katapultować. Nie jest zatem jasne skąd liczba 13 samolotów – być może chodzi o dodatkowe egzemplarze zmagazynowane na części zamienne.
Od 1 września 2022 bezpieczeństwo przestrzeni powietrznej Republiki Słowacji zapewniają polskie F-16C Jastrząb i czeskie JAS 39C Gripen, na mocy trójstronnego porozumienia, do czasu odbioru zamówionych w Stanach Zjednoczonych 14 samolotów wielozadaniowych F-16C/D Block 70, czyli najwcześniej od 2024.
Słowacja ogłosiła plan dostarczenia samolotów bojowych po deklaracji prezydenta RP Andrzeja Dudy z 8 marca br., potwierdzonej przez premiera Mateusza Morawieckiego 14 marca br., że Polska będzie przekazywać stronie ukraińskiej samoloty MiG-29. 3 kwietnia br. Szef Biura Polityki Międzynarodowej Prezydenta RP Marcin Przydacz ujawnił, że przekazano kilka z obiecanych samolotów, a dwa dni później podczas wizyty prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego w Warszawie, prezydent Andrzej Duda uściślił, że partnerzy otrzymali już 8 samolotów, a 6 kolejnych jest przygotowywanych do wysłania. 13 kwietnia br. strona polska zwróciła się do niemieckiej o zgodę na przekazanie Ukrainie 5 eks-niemieckich samolotów (MiG-29G/GT), na co otrzymała tego samego dnia.
W międzyczasie, 10 kwietnia br. Ministerstwo Obrony Bułgarii opublikowało oświadczenie w związku z doniesieniami medialnymi z ostatnich dni o złożonej Ukrainie ofercie przekazania 11 samolotów myśliwskich MiG-29A/UB. Rząd w Sofii nie przekaże samolotów bojowych bezwarunkowo, gdyż dostawy zamówionych F-16 są opóźnione, więc wymogiem byłoby zapewnienie przez sojuszników odpowiednich zdolności obrony powietrznej Bułgarii.
Przypomnijmy, że na początku marca 2022 spalił na panewce pomysł przekazania Ukrainie samolotów MiG-29 z Polski, Słowacji i Bułgarii (z tej ostatniej także Su-25) – strona ukraińska deklarowała, że może otrzymać ponad 70 egzemplarzy obu typów. Temat podchwyciła jednak propaganda rosyjska twierdząca, że samoloty będą startować z lotnisk w państwach NATO, co będzie równoznaczne z dołączeniem Sojuszu do wojny. Z pomysłu wówczas zrezygnowano.