Zgodnie z najnowszym, kwietniowym raportem Sztokholmskiego Międzynarodowego Instytutu Badań nad Pokojem (SIPRI), w 2018 światowe wydatki obronne wyniosły 1822 mld USD, czyli w przeliczeniu nieco ponad 7 bln zł. Oznacza to wzrost o 2,6% w porównaniu ze środkami przeznaczonymi na zbrojenia w 2017 oraz 5,6% więcej niż w 2009. Sumy przeznaczane na broń stale rosną od 2014, osiągając poziom o 76% wyższy niż w 1998. Wówczas zanotowano najniższy wskaźnik od czasu zakończenia wyścigu zbrojeń podczas zimnej wojny (1947–1991). Średni udział wydatków obronnych w światowym PKB wyniósł 2,1%, co oznacza 239 USD (919 zł) w przeliczeniu na jednego mieszkańca planety.
Wydatki na obronę w latach 1988-2018 według regionów. W 2018 najwięcej wydano na obronę w obu Amerykach (40%), Azji i Oceanii (28%) oraz Europie (20%). Wydatki na obronę wśród państw Europy Zachodniej wyniosły 266 mld USD (1,02 bln zł), Środkowej 28,3 mld USD (108,86 mld zł), a Wschodniej – 69,5 mld USD (267,35 mld zł)
Najwięcej na wojsko w 2018 przeznaczyły Stany Zjednoczone, tj. 649 mld USD (2,5 bln zł), tojednak o 17% w porównaniu z rekordowym rokiem 2009. Wydatkom amerykańskim dorównuje suma budżetów ośmiu państw zajmujących kolejne pozycje w rankingu. Amerykanie wydają na obronność 67,4% całkowitego budżetu 29 państw członkowskich NATO, który wyniósł 963 mld USD (3,73 bln zł) (Analiza: NATO pomiędzy Waszyngtonem a Brukselą , 2018-07-19).
Udział 15 największych państw w wydatkach światowych. Udział USA i Chin stanowi 50% światowych wydatków obronnych, natomiast wszystkich 29 państw członkowskich NATO 52,85%
Na drugim miejscu uplasowały się Chiny z budżetem w wysokości około 250 mld USD (962 mld zł). W porównaniu z analogicznym okresem nastąpił skokowy wzrost wydatków aż o 83%. Jednak z uwagi na politykę obronną uzależnioną od wzrostu gospodarczego przewiduje się, że chińskie wydatki ulegną spowolnieniu, gdyż gospodarka notuje najniższy wzrost od 28 lat. Warto zauważyć jednak, że łączne wydatki USA i Chin to połowa światowych zbrojeń, odpowiednio, 36 i 14%.
Zmiany w wydatkach obronnych według regionów pomiędzy 2017 a 2018. Jeśli chodzi o poszczególne państwa, to największy wzrost w tym okresie zanotowały Burkina Faso (52%), Jamajka (40%), Armenia (33%), Bośnia i Hercegowina (26%), Turcja (24%), Łotwa (24%), Bułgaria (23%) i Ukraina (21%). Analogicznie największy spadek odnotowano w Sudanie Południowym (-50%), Sudanie (-49%), Beninie (-28%) i Kongu (-27%)
Pierwszą piątkę zamykają Arabia Saudyjska (67,6 mld USD/260 mld zł), Indie (66,5 mld USD/256 mld zł) oraz Francja (63,8 mld USD/245,5 mld zł), której wydatki na obronę są największe w Europie. Jednakże oba azjatyckie kraje zanotowały wzrost wydatków o 28 i 29% w porównaniu z 2009, natomiast Francja jedynie o 1,6%. Udział tych trzech państw w światowych wydatkach wynosi łącznie 10,9% (SIPRI: Najwięksi eksporterzy uzbrojenia w 2017, 2018-12-10).
Wydatki na obronę jako udział procentowy w produkcie krajowym brutto (PKB) poszczególnych państw świata. Najniższy wskaźnik zanotowało Haiti (0,01% PKB). Sześć z dziesięciu państw o najwyższym wskaźniku znajduje się na Bliskim Wschodzie: Arabia Saudyjska (8,8%), Oman (8,2%), Kuwejt (5,1%), Liban (5,0%), Jordania (4,7%) i Izrael (4,3%). Pozostałe cztery to Algieria (5,3%), Armenia (4,8%), Pakistan (4,0%) i Rosja (3,9%) / Grafiki: SIPRI, zdjęcie: US Army
Na szóstym miejscu uplasowała się Rosja z wydatkami w wysokości 61,4 mld USD (236,2 mld zł), co oznacza jedynie 3,4% światowych wydatków. Mimo, że w porównaniu z 2009 zanotowano wzrost o 27%, kraj ten wypadł z pierwszej piątki po raz pierwszy od 2006. Pierwszą dziesiątkę zamykają dwa państwa z Europy i dwa z Azji. Wielka Brytania wydała 50 mld USD (192,3 mld zł) notując spadek o 17% w analogicznym okresie, następnie Niemcy z kwotą 49,5 mld USD (190,4 mld zł) i wzrostem o 9%, Japonia (46,6 mld USD/179,3 mld zł) i Korea Południowa (43,1 mld USD/165,8 mld zł). Japonia w okresie od 2009 zanotowała wzrost o 2,3%, a Korea aż o 28%.
Na dalszych miejscach znalazły się Włochy i Brazylia z wydatkami po 27,8 mld USD (106,94 mld zł). Jednakże te pierwsze zanotowały spadek o 14%, a największe państwo Ameryki Południowej – wzrost o 17%. Na lokatach 13. – 18. znalazły się: Australia (26,7 mld USD/102,71 mld zł), Kanada (21,6 mld USD, 83,1 mld zł), Turcja (19 mld USD/73,1 mld zł), Hiszpania (18,2 mld USD/70 mld zł), Izrael (15,9 mld USD/61,16 mld zł) i Iran (13,2 mld USD/50,8 mld zł). Z tej grupy jedynie trzy ostatnie zanotowały spadki w porównaniu z 2009.
Na miejscu 19. uplasowała się Polska z wydatkami rzędu 11,6 mld USD (44,62 mld zł), co stanowi 0,6% światowych wydatków. Co ciekawe kwota ta jest o 48% wyższa, niż w roku 2009, a udział w krajowym PKB wzrósł w tym okresie z 1,8 do 2,0%. W 2017 Polska zajmowała 24. lokatę w rankingu SIPRI.
Za Polską znalazły się takie państwa jak np. Pakistan (miejsce 20.: 11,4 mld USD/43,85 mld zł), Holandia (miejsce 21.: 11,2 mld USD, 43,08 mld zł), Norwegia (miejsce 28.: 7,1 mld USD/27,31 mld zł), Irak (miejsce 32.: 6,3 mld USD/24,23 mld zł), Szwecja (miejsce 33.: 5,8 mld USD/22,31 mld zł), Grecja (miejsce 36.: 5,2 mld USD/20 mld zł), Belgia (miejsce 37.: 5 mld USD/19,23 mld zł), Szwajcaria i Ukraina (miejsca 38/39.: po 4,8 mld USD/18,46 mld zł) oraz Rumunia (miejsce 40.: 4,6 mld USD/17,7 mld zł). Co ciekawe, w okresie od 2009 Grecja zanotowała spadek wydatków obronnych o 46%, natomiast Ukraina i Rumunia wzrost aż o 69 i 112%.
Komentarze
Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.