W poniedziałek, 1 grudnia 2025, w Internecie pojawiły się dowody w postaci nagrania wideo z zestrzelenia i fotografii szczątków rosyjskiego bezzałogowca bojowego Gierań-2 (licencyjny irański Shahed-136 produkowany seryjnie w zakładzie Jełabuga w Tatarstanie), który przenosił pojedynczy pocisk rakietowy klasy powietrze-powietrze Mołnia/Wympieł R-60 (w kodzie DIA/NATO: AA-8 Aphid).
Russia started employing Shahed/Geran-type long-range UAVs equipped with air-to-air missiles for combating Ukrainian aviation assets, Ukrainian military radio technology expert Serhii Flash reports.
The remains of a Shahed/Geran-type drone with an R-60 short-range air-to-air… pic.twitter.com/NHBDQQqCK9
— Status-6 (Military & Conflict News) (@Archer83Able) December 1, 2025
Interception of the Russian Shahed kamikaze drone with an installed R-60 air-to-air missile.
It was intercepted by Darknode unit of the @usf_army, using STING anti-Shahed drone developed by the @wilendhornets and funded by @sternenkofund. https://t.co/XHEjuCP31F pic.twitter.com/oje4VOXTbz
— Special Kherson Cat 🐈🇺🇦 (@bayraktar_1love) December 1, 2025
Zgodnie z ostatnimi sekundami nagrania wideo z kamery termowizyjnej ukraińskiego drona przechwytującego Sting, który zniszczył rzeczonego Gierania-2, pocisk R-60 był przenoszony na grzbiecie rosyjskiego bezpilotowca na szynie uzbrojenia zamontowanej tuż za jego nosem.
Pociski tego typu, opracowane w czasach sowieckich, w służbie od 1970 i zmodernizowane w latach 1980., to jeden z podstawowych systemów uzbrojenia rakietowego klasy powietrze-powietrze. Pocisk ma 2,09 m długości, 120 mm średnicy i 390 mm rozpiętości usterzenia. Ma masę 44 kg, z czego 3 kg to głowica odłamkowa, naprowadzany jest na cel za pomocą czujnika w podczerwieni z zapalnikiem zbliżeniowym (w wersji zmodernizowanej R-60M wprowadzono czujnik chłodzony azotem o rozszerzonym kącie widzenia ±20° oraz zwiększono gabaryty). Pocisk osiąga prędkość maksymalną Ma2,47, dzięki silnikowi rakietowemu na paliwo stałe, pułap do 20 tys. m oraz zasięg do 8 km.
Jest to pierwszy przypadek zastosowania dodatkowego uzbrojenia przez rosyjskie drony bojowe używane przeciwko Ukrainie. Wydaje się, że zamysłem było zwiększenie przeżywalności Gierani, które są masowo zestrzeliwane przez Ukraińców, w przypadku samoobrony przed samolotami i śmigłowcami bojowymi albo próba stworzenia taniego drona przechwytującego.
Zasada odpalania pocisku z bezzałogowca nie jest znana, ale wydaje się, że jest to z wykorzystaniem mechanizmu człowieka w pętli (man-in-the-loop), więc nie odbywa się autonomicznie. Zwłaszcza, że już na początku 2024 zauważono, że Gieranie otrzymują chińskie głowice z kamerami oraz modemami radiowymi, tworzących optyczny system naprowadzania, w przypadku operacji na krótszych dystansach.
Russian Shahed-136/Geran-2 long-range OWA-UAV equipped with optical guidance system. pic.twitter.com/MNUqJ5NZQo
— Status-6 (Military & Conflict News) (@Archer83Able) October 20, 2024
W przypadku zastosowania pocisku R-60, naprowadzanie na cel odbywało by się za pomocą odpowiedniego ustawienia drona w locie poziomym. Jednakże warto mieć na uwadze, że Shahed-136/Gierań-2 to powolny i dość słabo manewrujący statek powietrzny, który został zaprojektowany jako amunicja jednorazowego użycia. Nie został więc zaprojektowany do walki powietrznej.
Nie wiadomo też, czy zamontowanie szyny z pociskiem R-60 dodatkowo nie wpływa na aerodynamikę i zasięg drona. Pod znakiem zapytania pozostają możliwości wyszukiwania celów, czy informacje o nich pochodzą z zewnętrznego źródła czy może taktyką działania ma być reakcja w przypadku próby przechwycenia Gierania przez ukraiński statek powietrzny. Wydaje się, że zamysł Rosjan jest mocno prowizoryczny.
Warto dodać, że Ukraińcy używają pocisków R-60M na swoich samolotach szturmowych Su-25 Grach (w kodzie NATO: Frogfoot) do zestrzeliwania dronów oraz trafiły one na uzbrojenie bezzałogowych łodzi bojowych Sea Baby (oprócz tego ukraińskie Magura V5 i V7 używają pocisków R-73 i AIM-9).
