We wtorek, 7 maja 2024, zgodnie z informacją Ministerstwa Przemysłu i Handlu Tatarstanu na Telegramie, w rosyjskiej stoczni Zielenodolskij Zawod im. A. M. Gorkowo w Zielonodolsku nad Wołgą zwodowano mały okręt rakietowy RFS Tajfun (805) projektu 22800 Karakurt oraz duży okręt patrolowy RFS Wiktor Wielikij projektu 22160. Oba są przeznaczone dla Floty Czarnomorskiej Marynarki Wojennej Rosji (WMF).
Od lewej: przyszłe RFS Tajfun (805) i RFS Wiktor Wielikij / Zdjęcie: Ministerstwo Przemysłu i Handlu Tatarstanu
Jak poinformowano, w jednoczesnym zwodowaniu dwóch okrętów wojennych wziął udział wicepremier – Minister Przemysłu i Handlu Tatarstanu Oleg Korobczenko.
Dzisiaj, w przededniu wielkiego święta – Dnia Zwycięstwa, cieszę się, że mogę tu być i być częścią tego ważnego wydarzenia – wodowania nowych okrętów dla rosyjskiej Marynarki Wojennej – powiedział Oleg Korobczenko. W swojej długiej historii zakład w Zielonodolsku zapisał wiele chwalebnych kart w kronice osiągnięć krajowego przemysłu stoczniowego. Nawet w czasie Wielkiej Wojny Ojczyźnianej zakład kontynuował działalność, zaopatrując front w niezbędny sprzęt i uzbrojenie – dodał urzędnik (Defilada Zwycięstwa czasów wojny: Równia pochyła, Defilada Zwycięstwa 2024. Putin: Siły Strategiczne są w gotowości).
Ze strony zamawiającego w ceremonii uczestniczył szef Departamentu Stoczniowego Marynarki Wojennej kadm. Iljas Szigapow. Pogratulował stoczniowcom i załogom przyszłych okrętów w imieniu naczelnego dowódcy WMF adm. Aleksandra Moisiejewa.
Oczekuje się, że mały okręt rakietowy Tajfun zostanie przekazany Flocie Czarnomorskiej w grudniu 2025, natomiast Wiktor Wielikij już w grudniu 2024. Stępkę tego pierwszego położono 9 listopada 2019, natomiast drugiego wcześniej, bo 25 listopada 2016.
Projekt 22800 Karakurt
Jeśli chodzi o jednostki projektu 22800 Karakurt to 12 lipca br. stocznia z Tatarstanu przekazała bliźniaczego RFS Cykłon (801). Do końca br. ma też zostać przekazany Tucza (803) oraz Amur (803), ten drugi zbudowany przez AO Sudostroitielnyj zawod imieni B. Je. Butomy w Kerczu na okupowanym Krymie. Co ciekawe, tego projektu był RFS Askold (802), jeszcze nie przekazany, ale zniszczony w ukraińskim ataku na Kercz 4 listopada 2023.
Okręty tego projektu powstają również w innych stoczniach w Rosji (oprócz wspomnianych): Pełła w Otradnoje k. St. Petersburga, OAO Fieodosijskaja Sudostroitielnaja Kompanija Morie w Teodozji na Krymie i Amurskij Sudostroitielnyj Zawod w Komsomolsku nad Amurem. Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej zamówiło dla wszystkich Flot WMF łącznie 20 okrętów, z których 4 zostały dostarczone, 6 przechodziło próby (w tym zniszczony Askold), a 10 jest w budowie (w tym dwa zwodowane). Dwa dodatkowe okręty miały powstać też w Stoczni Wschodniej we Władywostoku, ale umowy zostały rozwiązane.
Karakurty mają po 60,7 m długości, 11 m szerokości, 4 m zanurzenia, 800 t zanurzenia standardowego i 870 t zanurzenia pełnego. Napęd stanowią trzy silniki wysokoprężne Zwiezda M507D-1 lub alternatywnie jeden 6D49 16D500 12V ZE1600KZ z generatorami DGAS-315. Osiągają prędkość maksymalną do 30 w. oraz zasięg 2500 mil morskich. Autonomiczność wynosi 15 dni, a załogę stanowi 39 oficerów i marynarzy (przy czym można zaokrętować maksymalnie 50-70 osób).
Głównym uzbrojeniem okrętów projektu 22800 Karakurt jest ośmiokomorowa uniwersalna pionowa wyrzutnia 3S-14 systemu UKSK dla pocisków manewrujących Kalibr-NK (alternatywnie mogą używać P-800 Oniks). Ponadto, dysponują pojedynczą armatą morską 76,2 mm AK-176MA, dwoma karabinami maszynowymi 12,7 mm Kord, dwiema podwójnymi 30-mm armatami AK-630M, ośmioma przenośnymi przeciwlotniczymi zestawami rakietowymi Igła-S i dwoma artyleryjsko-rakietowymi zestawami przeciwlotniczymi Pancyr-ME.
Projekt 22160
Z kolei jeśli chodzi o duże okręt patrolowe projektu 22160 to na zlecenie stoczni w Zielonodolsku zbudowane dla Floty Czarnomorskiej w stoczni Zaliw na Krymie zostały dotąd cztery jednostki: RFS Wasilij Bykow (368), Dmitrij Rogaczow (375), Pawieł Dierżawin (363) i Siergiej Kotow (368) – ostatnia z nich została zatopiona w nocy z 4 na 5 marca br. w rejonie Cieśniny Kerczeńskiej przez ukraiński morski bezzałogowiec nawodny Magura V5 (typu kamikaze). W budowie pozostaje jeszcze Nikołaj Sipiagin, który ma zostać zwodowany w 2025.
W trwającej wojnie rosyjsko-ukraińskiej głośno było o Wasiliju Bykowie, która brała udział w blokadzie i zajęciu Wyspy Węży (wraz z zatopionym później krążownikiem rakietowym RFS Moskwa).
Projekt 22160 od początku był krytykowany za zbyt słabe uzbrojenie, a moduły zadaniowe dla czterech pocisków Kalibr-K lub Ch-35 Uran, które miały rozwiązań ten problem, nie powstały do dziś. W skład uzbrojenia wchodzą: pojedyncza armata morska 76,2-mm AK-176MA, dwa 12,7-mm wielkokalibrowe karabiny maszynowe Kord, a także dwa 55-mm granatniki DP-65 do zwalczania nurków-dywersantów. Po wybuchu wojny z Ukrainą planowano doraźne dozbrojenie w zestaw przeciwlotniczy Tor-M2KM na rufie (niektóre okręty Floty Czarnomorskiej otrzymały je), a następnie 12-tonowy śmigłowiec morski Ka-27PS, Ka-29 lub Ka-52K Katran.
Okręty mają po 94 m długości, 14 m szerokości i od 3,4 do 4 m zanurzenia. Wyporność standardowa wynosiła 1500 t, a pełna 1800 t. Napęd stanowią dwa generatory wysokoprężne DRRA-6000 i dwa silniki wysokoprężne 16D49 (przed niemieckim embargiem po aneksji Krymu planowano zastosować generatory MTU 20V4000G63L). Osiągają prędkość maksymalną do 25 w. oraz zasięg 6000 mil morskich przy prędkości ekonomicznej 16 w. Autonomiczność wynosi 60 dni, a załogę stanowi 28 oficerów i marynarzy (przy czym można zaokrętować do 80 osób).