13 kwietnia ministerstwo obrony Federacji Rosyjskiej (MO FR) poinformowało, że Korporacja Naukowo-Produkcyjna (NPK) UralWagonZawod dostarczyła wojskom lądowym pierwszą zamówioną partię zmodernizowanych czołgów podstawowych T-90M Proryw-3 (Obiekt 188M). Według gen. mjr Siergieja Kisiela, dowódcy Zachodniego Okręgu Wojskowego FR, czołgi zostały przekazane jednostkom 2. Gwardyjskiej Tamańskiej Dywizji Zmechanizowanej im. M. Kalinina z dowództwem w Kalinińcu w kwietniu.

W l. 2019-2020 poinformowano o podpisaniu umów na modernizację ogółem 200 czołgów T-90A do standardu T-90M Proryw-3. Część z nich ma być fabrycznie nowa. Oznacza to, że liczba zakontraktowanych czołgów T-90M Proryw-3 wynosi obecnie 230. Do 2027 wojsko rosyjskie ma otrzymać 400 wozów tego typu / Zdjęcie: Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej

W l. 2019-2020 poinformowano o podpisaniu umów na modernizację ogółem 200 czołgów T-90A do standardu T-90M Proryw-3. Część z nich ma być fabrycznie nowa. Oznacza to, że liczba zakontraktowanych czołgów T-90M Proryw-3 wynosi obecnie 230. Do 2027 wojsko rosyjskie ma otrzymać 400 wozów tego typu / Zdjęcie: Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej

Przekazanie zmodernizowanych czołgów poprzedziły ćwiczenia sztabowe i ogniowe, które prowadzono w różnych warunkach terenowych i klimatycznych, symulujących uwarunkowania współczesnego pola walki. Próby trwały do lutego. Przeprowadzono je z udziałem załóg czołgów T-80BW i T-72B3. Testy prowadzono również za pomocą komputerowych systemów szkoleniowych.

Umowę na modernizację czołgów T-90M do nowego standardu podpisano podczas Międzynarodowego Forum Wojskowo-Technicznego Armia-2018, które odbyło się w dn. 21-26 sierpnia 2018. Wówczas nie ujawniono, jakiej liczby wozów dotyczy porozumienie. Jednakże z informacji dostępnych obecnie wynika, że kontrakt obejmował produkcję 10 nowo zmontowanych czołgów oraz 20 zmodernizowanych na bazie wyremontowanych T-90A (Armia-2018: Umowy za ponad 130 mld rubli, 2018-08-24). Według gen. mjr Kisiela zmodernizowane wozy zostaną przekazana do aż pięciu jednostek liniowych.  

W ostatnich miesiącach informowano, że zmodernizowane czołgi zostaną po raz zaprezentowane 9 maja podczas defilady w Moskwie z okazji Dnia Zwycięstwa. Nie wiadomo jednak, czy wydarzenie ostatecznie dojdzie do skutku ze względu na pogarszającą się sytuację epidemiczną, związaną z chorobą zakaźną COVID-19. Co ciekawe, rosyjskie władze nadal nie zdecydowały się na odwołanie defilady, jak i podobnych wydarzeń, które mają mieć miejsce w każdym mieście garnizonowym w Rosji równolegle (Dostawy wozów bojowych od UWZ, 2018-03-10).

Analiza

Zmodernizowany czołg podstawowy T-90M Proryw-3 jest najnowszym wariantem rozwojowym tego typoszeregu, określanym jako 3. generacja T-90. Powstał w Uralskim Biurze Konstrukcyjnym Przemysłu Transportowo-Maszynowego w Niżnym Tagile w ramach programu OKR Proryw.

Czołg otrzymał pancerz kompozytowy uzupełniony o ciężki, modułowy pancerz reaktywny typu 4S23 Relikt o podwójnym działaniu. Zabudowano osłony przeciwkumulacyjne, dzięki czemu aż o 50% zwiększono zakres ochrony wozu przed podkalibrowymi pociskami przeciwpancernymi z odrzucanym sabotem (APFSDS). Oprócz tego wóz posiada elektrooptyczny system zakłócający Sztora-1.

T-90M Proryw-3 otrzymał 1130-konny silnik wysokoprężny W-92S2, 125-mm armatę gładkolufową 2A46M-5, karuzelowy automat ładowniczy AZ185M2, celownik działonowego PNM-T Sosna-U i panoramiczny przyrząd obserwacyjny dowódcy PKP-T Sokolnyj Głaz. W niszy powiększonej wieży umieszczono dodatkowy magazyn amunicji na 10 naboi.

Pierwsze zdjęcia T-90M Proryw-3 ujawniono na początku 2017, gdy czołg znalazł się na jednej ze stron kalendarza korporacyjnego producenta. Z kolei pierwsza publiczna prezentacja demonstratora technologii odbyła się 9 września 2017 podczas Dnia Czołgisty na poligonie Ługa pod Sankt Petersburgiem. Równolegle pokazano wówczas także zmodernizowany czołg T-80BWM.

We wrześniu 2018 i listopadzie 2019, 80. i 200. Samodzielna Brygada Zmotoryzowana Floty Północnej otrzymały, odpowiednio, 5 i 26 czołgów T-80BWM. Na początku stycznia 2020 MO FR informowało, że wojska lądowe otrzymają w tym roku ponad 300 pojazdów opancerzonych, w tym kolejną partię zmodernizowanych T-72B3M, bojowe wozy piechoty BMP-3 i transportery piechoty BTR-82A i BTR-82AM.