6 czerwca 2018 Ministerstwo Obrony Wielkiej Brytanii poinformowało o stałym przebazowaniu pierwszych czterech myśliwców 5. generacji krótkiego startu i pionowego lądowania (VTOL) F-35B Lightning II z USA do bazy lotniczej RAF Marham w hrabstwie Norfolk.

Wielka Brytania zamówiła łącznie 138 F-35B, z których około 63 trafi do jednostek liniowych

Wielka Brytania zamówiła łącznie 138 F-35B, z których około 63 trafi do jednostek liniowych

Samoloty wystartowały z amerykańskiej bazy lotniczej MCAS Beaufort w Karolinie Południowej z jednodniowym opóźnieniem. Wynikało to ze złych warunków atmosferycznych nad północną częścią Oceanu Atlantyckiego. Myśliwce wspierał samolot transportowo-tankujący RAF typu Voyager KC.Mk 2 (Airbus A330 MRTT) (Następne F-35A w Norwegii, 2018-05-24).

F-35B były pilotowane przez brytyjskich lotników z 617. Eskadry RAF Dambusters, która jako jedyna została przygotowana do eksploatacji nowych samolotów. Jednostka, nawiązująca tradycją do 617. Eskadry Bombowej z czasów II wojny światowej, została odtworzona 17 kwietnia. Eskadra dysponuje obecnie łącznie 15 F-35B, z których reszta pozostaje jeszcze w USA. Wcześniej, na czas testów i szkoleń, samoloty były przypisane do 17. Eskadry Rezerwowej RAF.

Nowe myśliwce będą służyć w 617. Eskadrze, zwanej Dambusters. Jest to związek taktyczny utworzony specjalnie na potrzeby eksploatacji F-35 B przez RAF / Film i zdjęcia: Ministerstwo Obrony Wielkiej Brytanii, Royal Air Force

Nowe myśliwce będą służyć w 617. Eskadrze, zwanej Dambusters. Jest to związek taktyczny utworzony specjalnie na potrzeby eksploatacji F-35 B przez RAF / Film i zdjęcia: Ministerstwo Obrony Wielkiej Brytanii, Royal Air Force

Przebazowanie na stałe z USA było możliwe dzięki modernizacji infrastrukturalnej lotniska RAF Marham. Resort obrony, poprzez Organizację Infrastruktury Obronnej (Defence Infrastructure Organisation, DIO) zainwestował 550 mln GBP (2,69 mld zł) w przebudowę infrastruktury krytycznej, z czego 250 mln (1,22 mld zł) już wydatkowano. Prace objęły przebudowę dróg startowych, budowę trzech lądowisk przeznaczonych do operacji pionowego startu i lądowania, kompleksu dowództwa 617. Eskadry, hangaru, biur i infrastruktury technicznej, budynku dla załóg sił szybkiego reagowania (QRF) oraz kantyny i infrastruktury mieszkalnej. Ponadto zmodernizowano sieć energetyczną oraz wyremontowano 12 schronohangarów.

Analiza
Przebazowanie F-35B do Wielkiej Brytanii nie jest pierwszą wizytą nowych samolotów RAF w kraju. Pojedynczy samolot przybył do bazy RAF Fairford, wraz z dwoma F-35B amerykańskiego Korpusu Piechoty Morskiej (USMC) 29 czerwca 2016. Myśliwce wzięły udział w pokazach lotniczych Royal International Air Tattoo (RIAT) i Farnborough International Airshow Trade (FIA). Później, na brytyjskiej ziemi tymczasowo stacjonowały, należące do USAF, F-35A.

W grudniu 2006 Wielka Brytania, jako partner partycypujący w programie JSF (Joint Strike Fighter), zamówiła łącznie 138 myśliwców 5. generacji, zarówno dla RAF, jak i lotnictwa Royal Navy (Lockheed Martin zakończył testy F-35, 2018-04-14). Marynarka królewska przydzieli samoloty do 809. Eskadry Lotnictwa Morskiego, również stacjonującej w RAF Marham, z myślą o nowych lotniskowcach HMS Queen Elizabeth (R08) i HMS Prince of Wales (R09).

Według informacji z początku sierpnia 2016, zostanie sformowanych łącznie pięć eskadr po 12 samolotów każda. Zgodnie z przeglądem strategii obrony i bezpieczeństwa (Strategic Defence and Security Review) z 2015, 23 samoloty będą gotowe do służby na lotniskowcach do 2023, a w eskadrach operacyjnych ma służyć około 63 z wszystkich zamówionych egzemplarzy ( Debiut bojowy F-35I Adir, 2018-05-22, Australijskie F-35 gotowe do walki, 2018-04-09, Operacyjne F-35C w 2021, 2018-03-21,  Włoskie F-35A ze statusem gotowości operacyjnej, 2018-03-13).