W piątek, 20 września 2024, amerykańska spółka Boeing poinformowała o oblocie pierwszego z trzech (z pierwotnie planowanych pięciu) samolotów wczesnego ostrzegania i dowodzenia E-7A Wedgetail, które otrzymają lokalne oznaczenie Wedgetail AEW1. Co ciekawe lot wykonano w Wielkiej Brytanii (E-7A Wedgetail – szansa na nowe zdolności Sił Powietrznych RP?).
Zdjęcia: Boeing
Samolot o numerze WT001 (jeszcze bez naniesionego docelowego malowania i oznaczeń wojskowych użytkownika) z załogą fabryczną Boeinga na pokładzie wystartował z międzynarodowego portu lotniczego w Birmingham do trwającego 150 minut lotu próbnego, podczas którego zweryfikowano poprawne działanie wszystkich systemów.
Lokalizacja testów w locie (a wcześniej naziemnych) wynika z faktu, iż na terenie lotniska mieści się zakład konwersji samolotów pasażerskich B737-700NG (płatowiec zbliżony do B737-700ER), należący do spółki STS Aviation Services, która jest podwykonawcą Boeinga. Zakład zatrudnia ponad 100 osób na potrzeby tego programu realizowanego dla brytyjskich królewskich wojsk lotniczych (Royal Air Force, RAF).
Ten bezpieczny i systematyczny funkcjonalny lot kontrolny jest ważnym krokiem dla Boeinga i RAF-u w ramach naszych rygorystycznych i rozległych testów i ocen — powiedział Stu Voboril, wiceprezes Boeinga i menadżer programu E-7. Nasz zespół jest zobowiązany do zapewnienia, że E-7 zagwarantuje bezpieczeństwo, jakość i możliwości, które obiecaliśmy naszemu klientowi, podczas gdy przygotowujemy się do dostarczenia pierwszego brytyjskiego E-7 Wedgetail do RAF-u.
Group Captain Richard Osselton, dyrektor programu Wedgetail w RAF, dodał: Zrealizowanie pierwszego lotu Wedgetail jest znaczącym kamieniem milowym, stanowiącym wybitny wysiłek zespołu programowego RAF, DE&S, Boeing i STS Aviation. Teraz będziemy budować na tym sukcesie i z niecierpliwością czekamy na kontynuację fazy testów i ocen jako części naszych przygotowań do wejścia samolotu do służby.
Dyrektor ds. wsparcia lotniczego w agencji logistycznej DE&S (Defence Equipment & Support) przy Ministerstwie Obrony Wielkiej Brytanii, Richard Murray, podkreślił: Ten pierwszy lot stanowi ważny kamień milowy dla programu i dla naszego zespołu, który nieustannie współpracował z naszymi partnerami, aby posunąć naprzód to niezwykle złożone przedsięwzięcie. Idziemy naprzód i dostarczymy tę krytyczną zdolność RAF-owi.
Jesteśmy dumni z solidnej linii przebudowy E-7, którą stworzyliśmy w Wielkiej Brytanii, aby dostarczyć przyszłą flotę RAF Airborne Early Warning & Control — powiedziała Maria Laine, prezes Boeing UK, Ireland and the Nordics. Jesteśmy zobowiązani do dostarczenia tej kluczowej zdolności, aby wesprzeć bezpieczeństwo narodowe Wielkiej Brytanii i przyczynić się do stabilności regionalnej.
Przypomnijmy, że pierwotnie w 2019 planowano zakup pięciu samolotów, ale w dwuczęściowym, zintegrowanym przeglądzie polityki obronnej i zagranicznej (The Integrated Review of Security, Defence, Development and Foreign Policy) z 15 marca 2021 ogłoszono redukcję zamówienia o dwa egzemplarze, choć nie można wykluczyć, że po wybuchu pełnoskalowej wojny rosyjsko-ukraińskiej niecały rok później, Londyn może w końcu zmienić decyzję po znalezieniu funduszy, gdyż zachowano je jako opcję (E-7A Wedgetail dla RAF).
4 listopada 2022 służba prasowa RAF informowała o montażu radaru ze skanowaniem elektronicznym (Multi-role Electronically Scanned Array, MESA) amerykańskiej spółki Northrop Grumman na pierwszym z samolotów (wczoraj oblatanym).
Oprócz STS Aviation Services, poddostawcami w brytyjskim programie Wedgetail są spółki Leonardo UK w Yeovil, Thales UK w Crawley i Hamble Aerostructures w Portsmouth – zapewniają one wsparcie w zakresie technologii, materiałów, umiejętności i usługi do procesu konwersji samolotów.
Rzeczony radar MESA wykrywa obiekty w odległości do 600 km (lecące na wysokim pułapie), do 370 km (nisko lecące, trudniej wykrywalne statki powietrzne). Może śledzić do 180 celów naraz, naprowadzając inne samoloty do przechwycenia 24 z nich. Radar wykrywa także cele nawodne wielkości fregaty rakietowej z odległości ponad 240 km. W trybie wykrywania sygnałów elektromagnetycznych (ELINT), E-7A ma skuteczny zasięg ponad 850 km, operując na pułapie 9000 m.
Wszystkie trzy samoloty Wedgetail AEW1 trafią do służby w 8. Eskadrze RAF i będą stacjonować w bazie lotniczej RAF Waddington w hrabstwie Lincolnshire. Zastąpią wycofane w 2021 samoloty E-3D Sentry AEW.Mk 1, z których trzy egzemplarze sprzedano do Chile w styczniu 2022. Pierwotnie dostawy dla RAF miały rozpocząć się w 2023.
Samoloty E-7A Wedgetail są obecnie na wyposażeniu Australii w liczbie 6 egzemplarzy, Korei Południowej (4 egz. znane jako E-737 Peace Eye; planowane jest dokupienie 2 kolejnych) i Turcji (4 egz. znane jako E-7T Peace Eagle). Oprócz Wielkiej Brytanii, Wkrótce dołączą do nich USA (maksymalnie 26 egz.; zamówiono pierwsze dwa) i NATO w ramach programu Alliance Future Surveillance and Control (AFSC), na razie w liczbie 6 egz.
The first @RoyalAirForce E-7 #Wedgetail has completed its first flight.
Our flight-test crew conducted functional checks during the flight from @bhx_official.
More: https://t.co/ES9w8YL8tN pic.twitter.com/IK6MawJf5M
— Boeing UK & Ireland (@BoeingUK) September 20, 2024