W piątek, 4 kwietnia 2025, urząd zamówień obronnych FMV (Försvarets materielverk) Ministerstwa Obrony Królestwa Szwecji poinformował, że podpisał umowę o wartości ok. 1 mld SEK (387,809 mln zł) z niderlandzką spółką Thales Nederland (część francuskiej grupy Thales) na dostawę nieujawnionej liczby wielofunkcyjnych stacji radiolokacyjnych Ground Master 200 (GM200) w wersji kompaktowej MM/C (Multi-Mission Compact).
Zdjęcie: Ministerstwo Obrony Królestwa Niderlandów
Zamówienie na radiolokatory średniego zasięgu (medelräckviddig radar, MRR) odbywa się w ramach programu o kryptonimie Sensorsystem Ny, w ramach którego radiolokatory dalekiego zasięgu Thales SMART-L w wersji MM/F (Multi Mission Fixed) o zasięgu instrumentalnym 2000 km, zamówiono 5 lipca 2023 (Szwecja zamówiła radary Saab Sea Giraffe 1X).
Trójwspółrzędne radary GM200 MM/C zastąpią przestarzałe dwuwspółrzędne PS-871 (Spaningsradar 871) o aplikacji stacjonarnej, których okres eksploatacji technicznej dobiega końca. Wcześniej informowano bowiem, że zostaną wycofane w 2025, ale termin rozpoczęcia dostaw nowych urządzeń ustalono na 2026.
Radary średniego zasięgu przyczynią się do wzmocnienia świadomości sytuacyjnej w powietrzu i na morzu. Zapewniają one również większą mobilność, ponieważ są zasadniczo mobilne, co oznacza, że zasięg radarowy można szybciej wzmocnić w obszarach priorytetowych, powiedział Per Schylström, kierownik projektu MRR w FMV (Nawet 1350 ciężarówek Scania i Volvo dla szwedzkich sił zbrojnych).
Podczas realizacji zamówienia FMV położyło szczególny nacisk na aspekt czasowy, aby móc dostarczyć wymagany sprzęt szwedzkim siłom zbrojnym w jak najkrótszym czasie. Ważnym czynnikiem jest bezpieczeństwo dostaw, w związku z czym FMV musi rozłożyć ryzyko związane z możliwościami dostaw, a jednocześnie sprostać zapotrzebowaniu na wysoką ogólną zdolność produkcyjną.
Radary firmy Thales są w ramach pierwszej umowy, jaką podpisujemy dla MRR – dodał Per Schylström (oznacza to, że planowane są kolejne umowy – przyp. red.).
Podstawą zakupu systemu od spółki Thales jest list intencyjny (Letter of Intent, LoI), który już został podpisany pomiędzy Szwecją a Królestwem Niderlandów. Dokument dotyczy m.in. wymiany informacji oraz zbadania możliwości ujednolicenia wymagań technicznych i warunków umów na potrzeby przyszłych zamówień, możliwości ujednolicenia umów wsparcia i rozwoju systemu, a także możliwości koordynacji i optymalizacji współpracy przemysłowej.
GM200 MM/C
GM200 MM/C, pracujący w paśmie S, może wykrywać cele w odległości do 250 km, na pułapie do ok. 24 400 m i śledzić je w odległości do 100 km. Spaletyzowany zestaw składa się podnoszonego masztu z anteną stacji radiolokacyjnej AESA 3D w technologii azotku galu (GaN). Całość może być transportowana na samochodzie ciężarowym, rozkładana do rozpoczęcia pracy w 15 minut, z czasem odszyfrowania wynoszącym 10 minut.
Produkcja GM200 rozpoczęła się w 2010 na zamówienie nieujawnionego wówczas odbiorcy eksportowego. Wariant MM/A został zaoferowany również Polsce podczas kieleckich targów MSPO 2017, w ramach wsparcia Programu Operacyjnego obrony powietrznej na przeciwlotniczy zestaw rakietowy krótkiego zasięgu Narew. Jak dotąd, Thales sprzedał ponad 70 radarów tego typu. Na zakup zdecydowały się Dania, Norwegia, Litwa i Królestwo Niderlandów.
Rodzina radarów AESA 3D dozoru przestrzeni powietrznej Ground Master obejmuje warianty oznaczone jako GM60, GM200, GM400, GM403 oraz najnowszy GM403α (na zakup zdecydowała się Estonia), które zostały pierwotnie opracowane przez Thales Raytheon System (TRS). Stacje współdzielą ze sobą około 80% komponentów, gdyż są oparte na platformie SR3D.
Warto dodać, że pełnowymiarowe radary GM200 MM/A (Multi-Mission All-in-one) trafiły do Ukrainy, zgodnie z porozumieniami z 1 lutego 2023 i 7 czerwca 2024, w ramach systemu obrony powietrznej krótkiego zasięgu (wcześniej zamówiła je Gruzja, wraz z GM403).