Następca Super Hornetów w US Navy

18 sierpnia portal branżowy USNI News poinformował, że amerykańska marynarka wojenna (US Navy) utworzyła biuro programowe PMA-230 NGAD (Next Generation Air Dominance) w celu koordynacji zakupu następcy samolotów wielozadaniowych F/A-18E/F Super Hornet i walki radioelektronicznej EA-18G Growler, który uzupełni w linii najnowsze F-35C Lightning II (Pierwsi piloci F-35C absolwentami TOPGUN, 2020-06-22).

Zastępca sekretarza US Navy ds. badań, rozwoju i pozyskiwania James F. Geurts ujawnił 12 sierpnia podczas wideokonferencji, że 7 maja br. dowództwo NAVAIR (Naval Air Systems Command) z NAS Patuxent River (Maryland) utworzyło biuro programowe dla inicjatywy, znanej od 2008 pod akronimem F/A-XX. Dyrektorem programowym PMA-230 NGAD został kpt. Albert Mousseau Jr. 

Marynarka wojenna chce zupełnie nowej konstrukcji, a nie modernizacji F/A-18E/F i EA-18G lub F-35C albo sugerowanej przez przemysł hybrydy obu konstrukcji z nowymi technologiami. Analizę ewentualnych alternatyw dla programu zakończono w lipcu 2019, a we wrześniu potwierdzono chęć kontynuacji inicjatywy w obecnej formie (EA-18G Growler Block II, 2019-05-17).

O ile brak szczegółów na temat wymagań operacyjnych, to wiadomo, że nowa konstrukcja ma być pozbawiona wad F-35C, czyli chociażby zbyt małego promieniu działania (ponad 600 mil morskich/ok. 1110 km). US Navy chciałaby aby przyszły samolot mógł osiągać zasięg co najmniej 1000 mil morskich (ok. 1850 km). Miałby to być możliwe dzięki zupełnie nowemu zespołowi napędowemu.

Mimo wcześniejszych pomysłów na temat możliwości wdrożenia bezzałogowych samolotów bojowych, NGAD ma być załogowy, choć nie wskazuje się, czy będzie jedno- czy dwumiejscowy. Co ciekawe, marynarka wojenna chciałaby również, aby samolot (zapewne prototyp) był gotowy już na początku lat 2030., mimo że obecnie realizowany jest program wydłużania resursu technicznego Super Hornetów o nazwie SLEP (Service Life Extension Program) i wdrażania najnowszej wersji Block III. Pierwszy samolot w konfiguracji SLEP został odebrany 6 lutego, a Block III 17 czerwca br. (Super Hornet Block III dostarczone, 2020-06-18).

W projekcie budżetowym na rok fiskalny 2021 zaproponowano zastopowanie zakupu nowych F/A-18E/F, co pozwoli na zaoszczędzenie 4,5 mld USD (16,53 mld zł) w perspektywie pięciu kolejnych lat i przeznaczenie tego na program NGAD.

Chociaż US Navy nie rozpoczęła ocenyprzyszłych kosztów programów NGAD, w raporcie Biura Budżetowego Kongresu ze stycznia 2020 oszacowano, że może on kosztować około 67 mld USD (246 mld zł) za zastąpienie Super Hornetów w latach 2032-2050 i kolejne 22 mld USD (81 mld zł) na następcę Growlerów. Szacunki te nie obejmują potencjalnie dużych kosztów zakupu 128 zasobników walki radioelektronicznej pasma niskiego, średniego i wysokiego (NGJ-LB, NGJ-MB i NGJ-HB) dla EA-18G – na co przewiduje się wydać nawet 4 mld USD (14,7 mld zł) (Pierwszy lot Growlera z NGJ-MB, 2020-08-13).

US Navy miała rozpocząć także wstępne rozmowy z przemysłem na temat inicjatywy NGAD i zainteresowanie udziałem wyraziły spółki Boeing, Lockheed Martin i Northrop Grumman. Teraz trwają prace nad dokumentacją przetargową i szczegółowym harmonogramem finansowania, natomiast termin publikacji zapytania o informację (Request For Information, RFI) nie jest znany.

Warto przypomnieć, że w 2016 brano pod uwagę, że NGAD mógłby być oparty na rodzinie systemów załogowych i bezzałogowych, co można porównać do inicjatyw tzw. lojalnych skrzydłowych (Loyal Wingman) już rozwijanych w kilku państwach, w tym przez amerykańskie wojska lotnicze (US Air Force, USAF) w ramach programu Skyborg Vanguard. Jednak US Navy nie chce kupować samolotu, a raczej wspólnej platformy, razem z USAF, jak to miało miejsce w przypadku F-35. Znacznie wydłużyło to harmonogram i zwiększyło koszty, a dodatkowo pojawiły się problemy związane z wprowadzeniem rozwiązań wariantu pokładowego (Kolejny etap programu Skyborg Vanguard, 2020-07-27; Autonomiczne Growlery, 2020-02-05).