W czwartek, 3 kwietnia 2025, wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz współprzewodniczył z Kają Kallas, wysoką przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, obradom rady nieformalnej spraw zagranicznych UE z udziałem ministrów obrony (FAC) (MON: Większe wydatki Unii Europejskiej to silniejsze NATO, EU Security Forum w Polsce o Białej Księdze Obronności Europejskiej).
Zdjęcia: Ministerstwo Obrony Narodowej
Punkt wyjścia do dzisiejszych dyskusji w formule nieformalnej rady spraw zagranicznych stanowiła prezentacja założeń Białej Księgi w sprawie przyszłości europejskiej obronności. Jej założenia 3 kwietnia przedstawił komisarz UE ds. obrony i przestrzeni kosmicznej Andrius Kubilius podczas Forum Bezpieczeństwa Unii Europejskiej.
Będziemy budować zdolności obronne, będziemy trenować żołnierzy, będziemy rozwijać nasz przemysł zbrojeniowy. Biała Księga, która jest przedmiotem dyskusji już od wczoraj – najpierw z komisarzem Kubiliusem na konferencji dotyczącej strategii obronnej Unii Europejskiej, a dzisiaj podczas nieformalnego spotkania ministrów obrony – spotkała się z dużym poparciem. Wszyscy ministrowie podkreślali wagę tego dokumentu. Widać, że Unia, Europa obudziła się do zasadniczego działania. To jest strategiczny dokument, który po raz pierwszy w historii Unii Europejskiej jest przyjmowany i który gwarantuje nie tylko godne miejsce dla przemysłu zbrojeniowego w strategii Unii Europejskiej, ale także rozluźnia ramy fiskalne. Dotychczasowe warunki finansowe były dla wielu państw trudne do pokonania – nie mogły one zwiększać swoich budżetów ani zaciągać zobowiązań na inwestycje narodowe. To nie jest zobowiązanie wynikające z naszego „widzimisię” – to jest zobowiązanie egzystencjalne – zaznaczył wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz w Warszawie.
Rozmowy podczas drugiego dnia rady koncentrowały się także na kwestiach dalszego wsparcia wojskowego i możliwych gwarancji bezpieczeństwa dla broniącej się przed rosyjską agresją Ukrainy.
Jesteśmy zjednoczeni we wsparciu dla Ukrainy. Wsparciu, które jest konieczne, aby uzyskać pokój. Ukraina uzyska pokój – pokój sprawiedliwy, bo tylko taki możemy rozważać. Żaden inny nie powinien być brany pod uwagę. Ukraina osiągnie pokój, Europa osiągnie pokój tylko wtedy, gdy będzie silna. Pokój potrzebuje naszej siły – siły militarnej, siły naszego sojuszu, siły naszych społeczeństw, abyśmy byli w stanie się obronić. Dlatego wszystkie te inicjatywy – przekazywanie uzbrojenia, ćwiczenia, treningi dla żołnierzy ukraińskich prowadzone w krajach Unii Europejskiej, cała misja wsparcia i szkolenia wojskowego prowadzona przez Unię Europejską, de facto od samego początku wybuchu pełnoskalowej wojny na Ukrainie – będą kontynuowane tak długo, jak będzie to konieczne, dopóki Ukraina będzie potrzebować naszego wsparcia – zaznaczył wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz.
Szef MON przypomniał, że jednym z priorytetów polskiej prezydencji w radzie UE jest rozwój europejskiego przemysłu obronnego.
Powołanie komisarza do spraw obronnych, które zostało ogłoszone w Polsce przez panią przewodniczącą, było zwiastunem zmian w zakresie środków na rozwój przemysłu zbrojeniowego w Europie. Jednak bez budżetu ta dyrekcja i komisarz byliby bezsilni. Czekaliśmy na Białą Księgę. Teraz nie ma czasu do stracenia – i o tym również dziś rozmawialiśmy – aby implementować zapisy Białej Księgi nawet przed ostatecznymi decyzjami. Liczę na to, że w czasie polskiej prezydencji zostanie to oczywiście uruchomione. Wszystkie kraje muszą być przygotowane do zagospodarowania tych środków. Premiowane będą inicjatywy wspólne, tak jak jest to opisane w Białej Księdze – nie tylko inicjatywy indywidualne państw członkowskich, ale właśnie te realizowane w partnerstwie. Grupy zakupowe – mogę to tak określić – będą łączyć różne zdolności poszczególnych państw i składać wspólne wnioski. Na przykład Polska, państwa nadbałtyckie i Rumunia, czyli cała wschodnia flanka, mogłyby bardzo mocno się w tym zakresie wykazać. Będziemy to jak najszybciej implementować. Polska prezydencja zrobi wszystko, aby w czasie naszej odpowiedzialności przyjąć i uruchomić jak najwięcej programów – powiedział minister obrony narodowej.
Od 1 stycznia do 30 czerwca 2025 r. Polska sprawuje przewodnictwo nad pracami Rady Unii Europejskiej. To okazja do kształtowania dyskusji na forach europejskich i przedstawiania polskiej perspektywy na kwestie europejskiego bezpieczeństwa.
Wśród priorytetów polskiej prezydencji znalazły się kwestie związane z dalszym wsparciem dla Ukrainy, wzmocnieniem współpracy Unii Europejskiej i NATO oraz rozwojem europejskiego przemysłu obronnego.